เตรียมสุขภาพแม่ ให้ดี เมื่อถึงทีต้อง ให้นมลูก

ขอบคุณภาพจาก : www.babymonsterphotography.com

 

เตรียมสุขภาพแม่ ให้ดี เมื่อถึงทีต้อง ให้นมลูก การให้นมลูก ถือเป็นอีกหนึ่ง mission สำคัญของคุณแม่ จะมาปล่อยปละละเลย กินอาหารไม่ดี นอนไม่เพียงพอ ไม่ได้ ทุกอย่างที่ทำหรือกินไป ล้วนมีผลกับน้ำนมทั้งนั้น

เตรียมสุขภาพแม่ ให้ดี เมื่อถึงทีต้อง ให้นมลูก

แม่ที่ให้นมลูกควรหมั่นดูแลสุขภาพของตัวเองให้ดี มีเวลาพักผ่อนอย่างเพียงพอ และต้องละมือจากงานบ้านบ้าง ด้วยการหาผู้ช่วยชั่วคราว ปล่อยวางจากความเครียด กินอาหารและเครื่องดื่มที่ดีต่อสุขภาพ แต่ก่อนไปถึงเรื่องของการ เตรียมสุขภาพแม่ มาทำความเข้าใจถึงสรีระของเต้านมตัวเอง ที่เคยกังวลว่า ขนาดเต้านม มีผลต่อการให้น้ำนมน่ะ จริงไหม

ปัญหาน่างง เกี่ยวกับเต้านม

ขนาดของเต้านม

ผู้หญิงหากไม่ได้ตั้งครรภ์ หรือ ให้นมลูก ต่อมผลิตน้ำนมจะไม่ทำงาน และกินพื้นที่ในหน้าอกเพียงเล็กน้อยเท่านั้น แต่เมื่อไหร่ที่ครรภ์เริ่มแก่ ฮอร์โมนจะกระตุ้นให้ต่อมน้ำนมพัฒนา และโตขึ้น เส้นเลือดใหญ่ และเส้นเลือดฝอยที่หล่อเลี้ยงต่อมนี้ก็ใหญ่ขึ้นเช่นกัน ดังนั้นเราจึงเห็นเส้นเลือดได้อย่างชัดเจนบนผิวของเต้านม

แม่ที่เต้านมเล็กอาจกังวลว่าจะมีน้ำนมน้อย ซึ่งไม่เป็นความจริง ที่เต้านมมีขนาดใหญ่เพราะมีไขมันมากกว่าเต้าขนาดเล็ก ส่วนต่อมน้ำนมนั้นไม่ได้แตกต่างกัน แถมคนที่เต้านมใหญ่มากอาจเกิดปัญหาเด็กดูดไม่ถนัดได้

หัวนมสั้น หรือ บอด

หัวนมเป็นเพียงตำแหน่งให้รู้ว่าตรงนี้มีน้ำนมไหลออกมา แม่ที่มีหัวนมสั้นจึงไม่ต้องกังวลใจไป เพียงแค่คอยดูแลไม่ให้ลานหัวนมแข็งก็พอ ส่วนกรณีที่หัวนมบอดควรแก้ไขตั้งแต่ก่อนคลอด โดยปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งอาจได้รับคำแนะนำให้ใส่ปทุมแก้วไว้ใต้เสื้อชั้นใน ร่วมกับการบริหารเพื่อกระตุ้นให้หัวนมยื่นออกมา ในช่วงเดือนสุดท้ายก่อนคลอด

 

ติดตาม เตรียมสุขภาพแม่ให้ดี เมื่อถึงทีต้อง ให้นมลูก คลิกต่อหน้า 2

การเปลี่ยนแปลงของเต้านม

เมื่อคลอดใหม่ๆ เต้านมของแม่จะขยายใหญ่ขึ้น จนบางคนกลัวว่าจะไม่สามารถกลับมาเท่าเดิมได้ ทั้งที่ในความเป็นจริง เต้านมจะลดลงจนกลับมามีขนาดเดิมในเวลาไม่นานเมื่อเลิกให้นม ดังนั้นไม่ควรกังวลกับขนาด แต่ควรกังวลเรื่องความหย่อนคล้อย อันเนื่องมาจากน้ำหนักของเต้านมมากกว่า เพื่อป้องกันปัญหานี้ควรเลือกเสื้อชั้นในที่พยุงรับน้ำหนักอย่างเหมาะสมตั้งแต่ตอนตั้งครรภ์ และควรเลือกชนิดที่มีฝาเปิดปิดได้ง่ายจากด้านหน้าโดยใช้แค่มือเดียว

นอกจากนี้รูปร่างของเต้านมขึ้นอยู่กับลักษณะของเนื้อเยื่อที่คงรูปเต้า ซึ่งแตกต่างกันไปในแต่ละคน ผู้หญิงบางคนไม่เคยให้นมลูก แต่กลับมีหน้าอกแบนราบหลังตั้งครรภ์ บางคนให้นมลูกหลายครั้ง แต่กลับไม่มีผลต่อรูปทรง หรืออาจรู้สึกพอใจกับร่างกายของตัวเองมากขึ้นด้วย

 

พูดเรื่องของสรีระเต้านมไปแล้ว มาว่ากันถึงเรื่องการ เตรียมสุขภาพแม่ ขณะให้นมกันบ้าง

การออกกำลังกาย

เมื่อสุขภาพดี ร่างกายกลับเข้าที่เหมือนเดิม อารมณ์ของแม่ย่อมดีขึ้นตามไปด้วย อยากแนะนำให้คุณแม่หันมาออกกำลังกายกัน เช่น เดินเร็วๆ โดยอาจหิ้วเจ้าตัวน้อยไว้ในเป้อุ้มด้วยก็ได้ ครั้งละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง หรือถ้าสะดวกจะ เต้นแอโรบิก ยกน้ำหนัก โยคะ หรือ เข้าฟิตเนส ก็ได้ ซึ่งสารที่หลั่งออกมาเวลาที่แม่ออกกำลังกายนั้นไม่มีปัญหากับน้ำนมแต่อย่างใด

อาหารของแม่ให้นม

นี่อาจเป็นอีกเหตุผลที่แม่ใช้เมื่อไม่มั่นใจในการให้นมลูก เพราะรู้สึกว่ายุ่งยากในการต้องกำหนดเมนูอาหารของตัวเองใหม่ทั้งหมด อันที่จริงแล้ว แม่สามารถกินอาหารได้ตามปกติ เพียงแค่ระวังเรื่องเล็กๆ น้อยๆ เช่น

อาหารที่มีรสเผ็ด เครื่องดื่มที่มีกาเฟอีน ช็อกโกแลต หรือ อาหารที่มีส่วนประกอบของนม เมื่อกินของเหล่านี้แล้วมาให้นมลูก เขาจะมีอาการแพ้ ทำให้เป็นผื่น ปวดท้อง ร้องโยเย ได้

ส่วนแม่ที่จำเป็นต้องกินยาบางชนิด แม้จะมีสารปนเปื้อนออกมาทางน้ำนม แต่ไม่มีผลต่อสุขภาพของเด็ก ยกเว้นการสูบบุหรี่ ซึ่งไม่ดีต่อสุขภาพของแม่และลูกทั้งก่อนและหลังคลอด ส่วนการดื่มไวน์ หรือ เบียร์ ถ้าแค่วันละ 1-2 แก้ว ไม่ถือว่ามีอันตรายต่อการให้นมลูก

ติดตาม เตรียมสุขภาพแม่ให้ดี เมื่อถึงทีต้อง ให้นมลูก คลิกต่อหน้า 3

นอกจากนี้แม่ควรได้รับปริมาณแคลเซียมอย่างเพียงพอ และดื่มน้ำให้เยอะๆ สำหรับการดื่มน้ำ หากดื่มมากกว่าปริมาณที่อยากดื่มไม่ส่งผลดีเท่าไหร่นัก เพราะร่างกายจะกำจัดน้ำส่วนเกินออกทันทีในรูปของปัสสาวะ ตรงกันข้าม กับแม่มือใหม่ที่อาจยุ่งจนลืมดื่มน้ำไม่มากพอ แนะนำให้ดื่มน้ำขณะที่ให้นมลูกไปเลย

กินผัก ผลไม้ ธัญพืช เพื่อได้รับวิตามิน และแร่ธาตุที่จำเป็น รวมถึงเส้นใยอาหารที่ดีต่อระบบลำไส้ของแม่ พยายามลดเนื้อสัตว์ลง โดยเฉพาะเนื้อปลา มักมีสารเคมีสะสม เช่น ปลาทูน่า และปลาอื่นๆ ที่มีระดับปรอทสูง ในขณะที่ผัก แม้จะมีสารปนเปื้อนแต่ก็มีสารพิษตกค้างน้อยกว่า

หากแม่รับประทานอาหารครบ 5 หมู่แล้ว ก็ไม่จำเป็นต้องกินวิตามินเสริมแต่อย่างใด

และสุดท้ายนี้ ขอบอกว่า สู้ๆ นะคะคุณแม่

ความเหน็ดเหนื่อยจากการให้นม

แม่หลังคลอดไม่ว่าจะให้นมลูกเอง หรือให้นมขวดก็ตาม ล้วนเกิดความรู้สึกเหน็ดเหนื่อยกันได้ทั้งนั้น ยิ่งแม่ที่ให้นมลูกอาจต้องเสียพลังงานเพื่อการผลิตน้ำนมมากขึ้นไปอีก แม่จึงควรได้รับสารอาหารเพิ่มขึ้น แม่ที่มีสุขภาพแข็งแรง และมีความสุขมักจะเจริญอาหารอยู่แล้ว แต่สำหรับแม่ที่เหน็ดเหนื่อย ไม่สบายใจ หรือน้ำหนักลดลงมากผิดปกติ ควรปรึกษาคุณหมอทันที

หากแม่เหน็ดเหนื่อยจากการให้นม การทำงาน และพักผ่อนไม่เพียงพอ เพราะให้นมลูกในตอนกลางคืน สามีควรเข้ามาช่วยแบ่งเบา เช่น ป้อนนมแม่จากขวดตอนกลางคืน เปลี่ยนผ้าอ้อม หากโชคดีลูกน้อยหลับยาวตั้งแต่อายุ 4-6 เดือน ความเหน็ดเหนื่อยของแม่ก็จะลดน้อยถอยลง

---

บทความจาก คัมภีร์เลี้ยงลูก วัยแรกเกิด-วัยรุ่นตอนปลาย นายแพทย์เบนจามิน สป๊อก เขียน แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ แปล สำนักพิมพ์ Amarin Health

อ่านต่อบทความที่น่าสนใจ

• เลี้ยงลูกให้เป็น “คนปกติ” ตามวัย
• ลำไส้อักเสบในเด็ก! กับวิธีสังเกตและดูแลรักษาเมื่อลูกน้อยเป็นลำไส้อักเสบ
• รวมฮิต ติดชาร์ต ผักผลไม้วิตามินซีสูงเพื่อลูก