อยาก ให้นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ

อยาก ให้นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ จากการวิจัยพบว่า ทารกที่กินนมแม่แข็งแรงกว่าทารกที่กินนมผง เพราะนมแม่มีภูมิต้านทานโรค อีกทั้งธาตุเหล็กในนมแม่ยังดูดซึมเข้าสู่ลำไส้ได้ง่ายอีกด้วย ขณะที่ธาตุเหล็กในนมผงเป็นชนิดที่ดูดซึมได้ยาก นอกจากนี้สารอาหารหลายชนิดที่อยู่ในนมแม่ยังช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของสมอง ขณะที่นมผงเองเลียนแบบไม่ได้

อยาก ให้นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ

พร้อมกันนี้ งานวิจัยยังแสดงให้เห็นว่า ทารกที่กินนมแม่นั้นมีสติปัญญาดีกว่า นอกจากนี้การให้นมแม่ยังประหยัดค่านม ค่ารักษาพยาบาล แถมนมแม่ยังสร้างความรักความผูกพันระหว่างแม่และลูก ส่งเสริมความรักภายในครอบครัว ทารกที่กินนมแม่มีความฉลาดทางด้านอารมณ์ดีกว่าทารกที่กินนมผง (ร่าเริง อารมณ์แจ่มใส) การที่ลูกดูดนมแม่ ยังช่วยให้แม่ลดน้ำหนักตัวหลังคลอดได้ ยังไม่พอ ยังช่วยป้องกันปัญหาตกเลือดเพราะมดลูกบีบตัวอีกด้วย และสำคัญที่สุด สร้างความภูมิใจ และเห็นคุณค่าในตัวเองของความเป็น “แม่”

ให้นมแม่ ให้ได้นานแค่ไหน

ตามกำหนดขององค์การอนามัยโลก แนะนำว่า แม่สามารถให้นมแม่อย่างเดียวได้นาน 6 เดือน แล้วจึงให้อาหารตามวัยควบคู่กับนมแม่ด้วยไปจนถึงอายุ 2 ขวบ หรือมากกว่านั้น

ประตูสู่ความสำเร็จในการให้ นมแม่

บางคนอาจเคยได้ยินเรื่องเกี่ยวกับการให้นมแม่มาว่า หากน้ำนมน้อย หรือ หัวนมบอด จะไม่สามารถให้นมลูกได้ หรือไม่ก็การให้นมแม่เป็นเรื่องยาก ความจริงแล้วผู้ที่เป็นแม่ทุกคนสามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้หากรู้วิธีที่ถูกต้อง

กฎกุญแจสำคัญในการให้ นมแม่ มี 3 ประการ คือ

1. อย่าให้นมผง

2. อย่าด่วนหมดกำลังใจ

3. ต้องกระตุ้นเต้านมบ่อยๆ

 

 

ติดตาม อยากให้นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ คลิกต่อหน้า 2

ตัวช่วยสำคัญ คือ ผู้ให้คำแนะนำ ไม่ว่าจะเป็นแพทย์ พยาบาล ผู้ให้คำปรึกษาเรื่องนมแม่ หรือ คุณแม่ที่เคยมีประสบการณ์เลี้ยงลูกด้วยนมแม่มาก่อน การให้ลูกเริ่มดูดนมเร็วที่สุดภายใน 1 ชั่วโมงแรกหลังคลอด การให้ลูกอยู่ร่วมห้องเดียวกันกับแม่ การให้ลูกได้ดูดนมบ่อยๆเท่าที่ลูกต้องการ ยิ่งลูกได้ดูดบ่อยก็จะยิ่งชำนาญในการดูดมากขึ้น และแม่จะผลิตปริมาณน้ำนมได้เพิ่มมากขึ้นด้วย

แค่ไหนถึงเรียกว่ามี น้ำนมเพียงพอ

แม่บางคนเลือกวิธีปั๊มนมใส่ขวด เพื่อที่จะได้รู้ปริมาณน้ำนมที่ลูกกิน การทำเช่นนี้นอกจากทำให้เด็กไม่มีโอกาสดูดกระตุ้นที่เต้านมแล้ว การสร้างน้ำนมของแม่ยิ่งลดลงเรื่อยๆ เพราะเครื่องปั๊มกระตุ้นได้ไม่ดีเท่ากับการดูดของทารก การประเมินว่า เด็กได้นมเพียงพอหรือไม่ สามารถเช็คได้ดังนี้คือ

• สังเกตว่าขณะดูดได้ยินเสียงกลืนน้ำนมลงคอ มีอาการเรอ สะอึกหลังกินนมเสร็จ มีอาการพุงกางออกหลังกินนม
• อุจจาระมากกว่าสองครั้ง ปัสสาวะมากกว่า 6 ครั้งต่อวัน
• การตื่นบ่อย หรือ ร้องไห้มาก แม้กระทั่งทำปากอยากดูดตลอดเวลา ไม่ได้เป็นตัวชี้วัดที่เชื่อถือได้ว่า ทารกยังหิวอยู่ เพราะทารกบางคนที่กินนมมากจนมีอาการปวดแน่นท้อง อึดอัดมาก ก็มี ควรใช้วิธีสังเกตจากปริมาณอุจจาระ และปัสสาวะดีกว่า

บทความแนะนำ Overfeeding ลูกกินนมมากเกินไป อันตรายหรือไม่?

อย่าให้นมผงร่วมด้วย

แม่ที่ต้องการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้สำเร็จ ควรหลีกเลี่ยงการใช้นมผงควบคู่กันตั้งแต่ต้น แม้ว่าจะในระยะ 3-4 วันหลังคลอดแม่จะมีน้ำนมไม่พอ เวลาเด็กดูดอาจหงุดหงิด อย่าเพิ่งท้อ และเปลี่ยนไปให้นมผง เพราะเด็กที่เคยดูดนมขวดอาจเกิดความสับสนในวิธีการดูด เนื่องจากการดูดนมจากขวด ง่าย รวดเร็ว และใช้แรงดูดเบากว่าการดูดจากเต้า ทำให้เด็กดูดนมแม่เบากว่าที่ควรจะเป็น ทำให้นมแม่ไม่ได้รับการกระตุ้นในการสร้างน้ำนมดีพอ หรืออาจทำให้ผลิตน้อยลงจนหายไปในที่สุด ข้อเสียอีกอย่างหนึ่ง ของการใช้นมผง เด็กจะหลับนานกว่าที่ควรเป็น

 

ติดตาม อยากให้ นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ คลิกต่อหน้า 3

กังวลเรื่องปริมาณน้ำนม

การสร้างน้ำนมให้เพียงพอ แม่จำเป็นต้องรับประทานอาหาร หรือ ดื่มน้ำให้เพียงพอ นอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่ และให้ลูกดูดกระตุ้นบ่อยๆ การให้เด็กดูดนมช่วงกลางคืนจะช่วยกระตุ้นการสร้างน้ำนมอย่างต่อเนื่อง ดังนั้นเวลากลางวันแม่ควรได้นอนพักบ้าง เพื่อตื่นมาให้นมตอนกลางคืน ที่สำคัญ ควรให้ลูกดูดนมให้เกลี้ยงเต้าเพื่อกระตุ้นให้สร้างน้ำนมเพิ่ม หากดูดไม่หมดควรบีบออกให้หมดด้วยมือ หรือเครื่องปั๊มนม

ปกติน้ำหนักของเด็กจะลดลงประมาณร้อยละ 10 ของน้ำหนักแรกเกิดในช่วงสัปดาห์แรก และเพิ่มขึ้น 20-30 กรัมต่อวัน หากเด็กมีปัญหาน้ำหนักตัวขึ้นน้อย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำก่อนตัดสินใจให้นมผง เพราะบางครั้งปัญหาอาจเกิดจากท่าดูดไม่ถูกต้อง หรือไม่ได้ให้ดูดบ่อยเท่าที่ควร

บางกรณีอาจต้องใช้การเสริมน้ำนม โดยใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่าสายเสริมให้น้ำนม เป็นสายพลาสติกเล็กๆ แปะติดกับหัวนมแม่ ปลายอีกด้านจุ่มลงในถ้วยใส่นมเสริม เวลาที่เด็กดูด น้ำนมจะไหลเข้าปาก ทำให้เด็กยอมดูดกระตุ้นที่หัวนม หลังดูดเสร็จ แม่ต้องปั๊มนมออกให้เกลี้ยงเต้าเพื่อกระตุ้นการสร้างน้ำนม

ให้นมแม่ไม่สำเร็จ

มาจากความคิดที่ว่าตัวเองมีน้ำนมไม่พอ ไม่มั่นใจ เวลาที่ลูกร้องไห้มาก จะมีคำถามตามมาทันทีว่า สงสัยนมแม่ไม่พอ หรือ ลูกปวดท้อง ซึ่งความกังวลนี้ทำให้แม่หลายคนต้องหันมาใช้นมผงเป็นตัวแก้ เพราะหาง่าย และอยู่ใกล้มือ

อีกหนึ่งสาเหตุก็คือ แม่ต้องกลับไปทำงาน ข้อนี้เป็นอุปสรรคไม่น้อยของเวิร์คกิ้งมัม และหลายครั้งก็เป็นสาเหตุแรกที่ทำให้แม่หลายคนตัดสินใจไม่ให้นมแม่ตั้งแต่แรก เพราะกลัวจะเลิกยาก แต่ความจริงหากมีการวางแผนที่ดี การปั๊มนมจะช่วยให้แม่ที่ต้องกลับไปทำงานเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อไปได้อีกนาน การให้นมที่ปั๊มทิ้งไว้ แล้วค่อยกลับมาให้ลูกดูดจากเต้าก่อนและหลังกลับจากทำงาน รวมถึงให้ดูดตอนกลางคืน จะช่วยให้แม่ผลิตน้ำนมได้อย่างเพียงพอ

---

บทความจาก คัมภีร์เลี้ยงลูก วัยแรกเกิด-วัยรุ่นตอนปลาย นายแพทย์เบนจามิน สป็อก เขียน แพทย์หญิงสุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ แปล สำนักพิมพ์ Amarin Health

อ่านต่อบทความที่น่าสนใจ

ท่าให้นมลูกที่ถูกต้อง ช่วยให้ลูกน้อยได้รับน้ำนมอย่างเต็มที่

12ข้อคิด กับวิธีเลี้ยงลูกให้เป็นผู้มีปัญญา

ลำไส้อักเสบในเด็ก! กับวิธีสังเกตและดูแลรักษาเมื่อลูกน้อยเป็นลำไส้อักเสบ