ไข้หลังคลอด สัญญาณร้ายที่ต้องพบแพทย์ทันที!!

ไข้หลังคลอด สามารถเกิดได้กับคุณแม่ทุกคน เพราะช่วงหลังคลอดร่างกายต้องการการฟื้นฟูมากเป็นพิเศษ เนื่องจากสูญเสียสารอาหารที่ถูกดึงไปใช้สร้างทารก เสียพลังงานในการคลอด เสียเลือดระหว่างคลอด และการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนต่าง ๆ มากมาย ร่างกายคุณแม่จึงอ่อนแอมากกว่าปกติ อาจทำให้ป่วยและเกิดโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ได้ง่าย เพื่อให้กลับมาเป็นคุณแม่วัยสาวสุขภาพแข็งแรงเหมือนเดิม วันนี้เรามีข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับอาการ ไข้หลังคลอด ที่เป็นสัญญาณเตือนให้ต้องรีบพบแพทย์ทันที ก่อนที่จะสายเกินไปมาฝากค่ะ

ไข้หลังคลอด เป็นอย่างไร และอันตรายแค่ไหน

อาการไข้หลังคลอดเกิดขึ้นได้กับคุณแม่ทุกคน เนื่องจากอวัยวะภายในถูกกระทบกระเทือนจากการคลอด ทำให้เกิดการอักเสบหรือระบม ซึ่งอาการอาจเริ่มตั้งแต่เมื่อยเนื้อตัว ปวดตัว มีไข้ต่ำ ๆ ซึ่งหากมีอาการไม่มาก จะสามารถหายเองใน 1-2 วัน แต่หากอวัยวะภายในหลายส่วนเกิดการอักเสบและติดเชื้อ อาจมีไข้สูงมากกว่า 38 องศาเซลเซียส ต่อเนื่องหลายวัน จนเกิดภาวะแทรกซ้อน และเป็นอันตรายถึงชีวิต ซึ่งอาการไข้หลังคลอดเกิดได้จากหลายสาเหตุ

1. ไข้หลังคลอด จากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน

คุณแม่ตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนกับโปรเจสเตอโรนเพิ่มสูงขึ้น จนกระทั่งหลังจากคลอดแล้ว ฮอร์โมน 2 ตัวนี้จะลดต่ำลง จึงทำให้ร่างกายปรับตัวไม่ทัน เป็นเหตุให้เกิดอาการไข้ หนาวสั่นได้ในช่วง 1-2 วันหลังคลอด ฮอร์โมนจะใช้เวลาปรับสภาพประมาณ 6 สัปดาห์ จึงจะกลับมาเป็นปกติ แต่หากไข้ยังไม่ลดลง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยต่อไป

2. ไข้หลังคลอดจากเยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ

เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ เกิดจากการติดเชื้อภายในมดลูก ซึ่งสามารถติดเชื้อได้ทั้งในช่วงตั้งครรภ์ ระหว่างคลอด และหลังคลอด เช่น การผ่าคลอด ภาวะคลอดยาก ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนจะคลอดลูกเป็นเวลานาน โดยจะมีอาการต่าง ๆ หลังติดเชื้อมาแล้ว 3-4 วัน เช่น ไข้สูง 38-39 องศาเซลเซียส อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ ปวดท้องน้อย เจ็บช่องคลอด ตกขาวมีสีและกลิ่นผิดปกติคล้ายหนอง หากไม่ได้รับการรักษา หรือปล่อยไว้นาน อาจเกิดอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ซึ่งเป็นผลข้างเคียงได้

 

อ่านต่อ อาการไข้หลังคลอด จากสาเหตุอื่นๆ คลิกหน้า 2

3. ไข้หลังคลอด จากเต้านมอักเสบ

อาการคัดเต้านมถือเป็นอาการหลังคลอดที่เกิดขึ้นได้ทั่วไป หากปล่อยทิ้งไว้ อาการคัดเต้าก็จะรุนแรงขึ้นจนเจ็บเต้านม เต้านมแดง และเป็นไข้สูงต่อเนื่อง 7-10 วัน คุณแม่ต้องให้ลูกช่วยดูดนมจากเต้าเพื่อระบายน้ำนมที่คั่งค้าง จะทำให้อาการดีขึ้น ลดปวดตึงเต้านม แต่ถ้าอาการคัดเต้าลุกลามจนเต้านมอักเสบเป็นหนอง หรือเกิดจากการติดเชื้อจากหัวนมแตก แผลถลอกบริเวณเต้านม ขอให้คุณแม่อย่านิ่งนอนใจ รีบไปพบแพทย์เพื่อรักษาทันที

4. ไข้หลังคลอดจากการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ

อาการชัดเจนที่บ่งบอกว่า คุณแม่อาจติดเชื้อทางเดินปัสสาวะหรือกรวยไตอักเสบ ก็คือ อาการไข้สูง ปัสสาวะไม่ออกหลังคลอดหลายวัน และปวดท้องบริเวณกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งเมื่อได้รับการตรวจมักพบว่ามีการติดเชื้อในปัสสาวะแล้ว มีเม็ดเลือดขาวและแบคทีเรียที่เกิดจากการอักเสบในร่างกายปะปนอยู่ ซึ่งแพทย์จะรักษาโดยให้ยาปฏิชีวนะ และแนะนำให้ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อช่วยระบายเชื้อโรค

5. ไข้หลังคลอดจากทางเดินหายใจติดเชื้อ

ส่วนใหญ่จะพบในช่วง 24 ชั่วโมงหลังคลอด และพบในคุณแม่ที่ผ่าคลอด โดยจะมีอาการปอดบวม จากการสำลักหรือติดเชื้อจากกระบวนการดมยาสลบ และเสมหะอุดตันทางเดินหายใจ ทำให้มีโอกาสติดเชื้อที่ปอดได้ ซึ่งอาการดังกล่าวส่งผลให้คุณแม่มีไข้ขึ้นสูง หากอักเสบรุนแรงจะมีเสียงวี้ดที่ปอด และเกิดภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำลง ทำให้ระบบการหายใจผิดปกติตามมา ซึ่งมีโอกาสเสียชีวิตได้

6. ไข้หลังคลอดจากหลอดเลือดดำที่ขาอุดตัน

อาการไข้จากหลอดเลือดดำที่ขาอุดตัน เกิดจากในช่วงตั้งครรภ์เลือดจะข้นมาก หากไม่ได้เคลื่อนไหวร่างกาย เลือดจะไหลเวียนไม่ดี มักจะเกิดขึ้นกับคุณแม่หลังคลอด 5-6 วัน โดยมีอาการขาบวม ปวด กดเจ็บ บริเวณน่องหรือกล้ามเนื้อหน้าขาจะร้อน และถ้าปล่อยไว้นานผิวหนังบริเวณดังกล่าวจะเริ่มเปลี่ยนจากสีแดงเป็นสีคล้ำดำ และลุกลามไปอุดตันอวัยวะอื่นที่สำคัญจนเสียชีวิตได้ ในการรักษา แพทย์จะตรวจวินิจฉัยและให้การรักษาตามความรุนแรงของอาการ โดยให้รับประทานยาหรือฉีดเข้าหลอดเลือดดำเพื่อยับยั้งการเกิดลิ่มเลือดอุดตันเพิ่มขึ้น ซึ่งจะใช้เวลารักษาอย่างน้อย 3 เดือนหรือจนกว่าจะดีขึ้น

 

อ่านต่อ อันตรายจากไข้หลังคลอด คลิกหน้า 3

อันตรายจาก ไข้หลังคลอด

สัญญาณอันตรายที่เตือนว่ากำลังจะเป็นไข้หลังคลอดเริ่มจากมีไข้สูง และหากคุณแม่ไม่ระมัดระวังดูแลตนเองให้ดี จะมีอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ตามมา จนอาจเสียชีวิตได้ เพื่อให้ปลอดภัยจากไข้หลังคลอด ให้คุณแม่หมั่นสังเกตอุณหภูมิร่างกาย หากมีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส ร่วมกับอาการผิดปกติอื่น ๆ เช่น ปวดท้อง ขาบวม มีแผลอักเสบ ควรรีบพบแพทย์ทันที เพื่อขอคำแนะนำและรักษาต่อไป

วิธีดูแลสุขภาพเบื้องต้น เมื่อเกิดอาการไข้หลังคลอด

• นอนพักผ่อนให้เพียงพอ ทั้งในช่วงกลางคืน และอาจเพิ่มในช่วงกลางวันสัก 1-2 ชั่วโมงด้วย เพราะการพักผ่อนจะช่วยให้ร่างกายฟื้นฟูได้รวดเร็ว
• สร้างความอบอุ่นให้กับร่างกาย ด้วยการควบคุมอุณหภูมิในห้องนอนไม่ให้ร้อนหรือหนาวเกินไป สวมเสื้อผ้าที่ไม่บางมากจนทำให้ไข้ขึ้นสูง และควรเป็นเสื้อหรือชุดที่ระบายความร้อนในร่างกายได้ดี
• ทำความสะอาดแผลหลังคลอดหรือแผลผ่าตัดตามคำแนะนำของแพทย์ จนกว่าแผลจะหาย และรักษาความสะอาดอุปกรณ์และสถานที่ที่คุณแม่พักฟื้น เพื่อลดการติดเชื้อทั้งภายในและภายนอก
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ รวมทั้งผักผลไม้ เพราะผักผลไม้มีไฟเบอร์สูงช่วยระบบขับถ่าย และเพิ่มวิตามินเกลือแร่ให้ร่างกาย
• ดื่มน้ำสะอาดมาก ๆ จะช่วยปรับอุณหภูมิ และสร้างสมดุลในร่างกายให้ดียิ่งขึ้น

ไข้หลังคลอดจะไม่เป็น “สัญญาณร้าย” หากคุณแม่รู้สาเหตุ พร้อมทั้งระมัดระวัง ดูแลร่างกายหลังคลอดให้แข็งแรงโดยเร็ว และรีบพบแพทย์เพื่อทำการรักษา หากมีไข้หรือพบความผิดปกติต่าง ๆ ก่อนที่โรคแทรกซ้อนอื่น ๆ จะมาสร้างความเจ็บป่วยรุนแรงและเป็นอันตรายจนสายเกินเยียวยา…

อ่านต่อบทความน่าสนใจอื่นๆ คลิก

• อยู่ไฟหลังคลอด เข้ากระโจม ทับหม้อเกลือ วิธีโบราณ ช่วยดูแลสุขภาพคุณแม่หลังคลอดให้ดีขึ้น
• ปัสสาวะอักเสบหลังคลอด อาการที่ไม่ควรมองข้าม!!
• น้ำคาวปลาผิดปกติ เรื่องที่แม่หลังคลอดไม่ควรมองข้าม !

---

แหล่งอ้างอิงข้อมูล

รศ.พญ.ประนอม บุพศิริ.ระยะหลังคลอด (Postpartum period).