ไขข้อสงสัยของคุณแม่เมื่อ ประจำเดือนหลังคลอด ไม่มา … ทั้ง ๆ ที่ก็คลอดลูกมาได้ 6 สัปดาห์แล้ว
“เธอ…ประจำเดือนชั้นยังไม่มาเลย นี่ฉันคลอดลูกมาได้ 6 สัปดาห์หรือเดือนกว่า ๆ แล้วนะ”
“ฉันจะเป็นอะไรไหม หรือแปลว่าฉันกำลังท้องอีกคนกันแน่?”
สิ้นเสียงคำถามเพื่อนของผู้เขียน ทำให้รู้เลยว่า ยังต้องมีคุณแม่อีกหลาย ๆ ท่านแน่นอนที่กำลังประสบกับเหตุการณ์นี้อยู่ จึงได้มานำเรื่องนี้มาพูดคุยกับทีมงานพบว่า มีคุณแม่บางท่าน ประจำเดือนหลังคลอด ไม่มา นานแล้วกว่า 3 เดือนเสียด้วยซ้ำ
ผู้เขียนจึงได้รีบค้นคว้าหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องนี้โดยทันที จนไปพบกับบทความนึงของ ฌอง ดาเนชแมน ผู้อำนวยการศูนย์การตั้งครรภ์แห่งหนึ่งในรัฐซานดิเอโก ประเทศสหรัฐอเมริกาดังนี้
“ปกติมากครับ ที่คุณแม่จะยังไม่มีประจำเดือนหลังคลอดทันที โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณแม่ที่ให้นมบุตร โดยประจำเดือนจะกลับมามีอีกครั้งนึงขึ้นอยู่กับสุขภาพของแต่ละคน”
ประจำเดือนหลังคลอด ไม่มา ปกติหรือไม่?
ปกติแล้ว ประจำเดือนเกิดจากการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูก โดยมีฮอร์โมน 2 ชนิดด้วยกันคือ เอสโตรเจน และโปรเจนสเตอโรน ทำหน้าที่ควบคุมการสร้างและหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูก ซึ่งระดับฮอร์โมนทั้งสองตัวนี้จะมีความสัมพันธ์กับการตกไข่จากรังไข่ในแต่ละรอบเดือนจะมีช่วงเวลาประมาณ 26 – 30 วัน ทำให้ประจำเดือนเกิดขึ้นเฉลี่ยเดือนละ 1 ครั้ง
ในขณะตั้งครรภ์นั้นร่างกายจะไม่มีการตกไข่ เพราะฮอร์โมนในร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างเพื่อให้การตั้งครรภ์ดำเนินไปได้ตามปกติ แต่เมื่อคุณแม่คลอดแล้ว อิทธิพลของฮอร์โมนต่าง ๆ จะยังคงมีอยู่ไปสักระยะหนึ่งค่ะ ทำให้ไม่มีการตกไข่ ก็เลยไม่มีประจำเดือนนั่นเอง
การที่ ประจำเดือนยังม่มา นั้นเป็นเรื่องปกติมาก ๆ เลยค่ะ คุณแม่ไม่ต้องกังวลไป เพราะอาการดังกล่าวไม่ได้มีอันตรายใด ๆ เมื่อถึงเวลาประจำเดือนกลับมาอีกครั้งเอง
ประจำเดือนจะกลับมาอีกครั้งเมื่อไหร่?
การกลับมาของประจำเดือนนั้น สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กรณีด้วยกันดังนี้
- คุณแม่ที่ไม่ให้นมบุตรหรือให้นมบุตรร่วมกับนมผสม การกลับมาของประจำเดือนนั้นจะอยู่ที่ 6 – 8 สัปดาห์ค่ะ แต่ถ้าหากประจำเดือนยังไม่มาภายใน 3 เดือนละก็ แนะนำให้พบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจร่างกาย เพื่อดูว่า คุณแม่นั้นประสบกับปัญหาภาวะการขาดประจำเดือน หรือว่าตั้งครรภ์หรือไม่
- คุณแม่ที่ให้นมบุตรอย่างเดียว โดยทั่วไปแล้ว คุณแม่ที่ให้ทารกดื่มนมแม่ล้วนเพียงอย่างเดียว จะไม่มีประจำเดือนตลอดช่วงระยะเวลาที่ให้นมบุตร แต่ก็มีบ้างค่ะที่ให้นมบุตรแล้วประจำเดือนมา แต่ก็มาช้า เนื่องจากโพรแลคติน ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำหรับผลิตน้ำนมแม่มีฤทธิ์ยับยั้งฮอร์โมนสืบพันธุ์ ส่งผลให้ร่างกายไม่ตกไข่ นั่นหมายถึงว่า ปริมาณการให้นมบุตรนั้นส่งผลกับการกลับมาของประจำเดือนนั่นเอง กล่าวให้เข้าใจง่าย ๆ ก็คือ ผู้ที่ให้นมบุตรน้อยลง ประจำเดือนก็อาจจะกลับมามีได้เร็วขึ้น
จะรู้ได้อย่างไรว่า ประจำเดือนหลังคลอดกลับมาแล้ว
คุณแม่อาจจะกำลังสงสัยกันอยู่ว่า แล้วจะรู้ได้อย่างไรละว่า ประจำเดือนหลังคลอดนั้นกลับมาแล้ว … คุณแม่สามารถสังเกตได้จากอาการดังต่อไปนี้ค่ะ
- มีเลือดออกเป็นจุด ผู้ที่ให้นมบุตรน้อยลงจะเริ่มกลับมามีประจำเดือน โดยจะมีเลือดประจำเดือนออกมาเป็นจุดเล็ก ๆ และไม่สม่ำเสมอ
- มีลิ่มเลือด ผู้ที่มีประจำเดือนหลังคลอดหลายรายมักมีลิ่มเลือดออกมา โดยลิ่มเลือดนั้นอาจเกิดจากการฟื้นฟูซ่อมแซมส่วนต่าง ๆ ภายในร่างกาย ไม่ใช่สาเหตุของปัญหาสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ผู้ที่มีลิ่มเลือดออกมากับเลือดประจำเดือนเป็นเวลา 1 สัปดาห์ หรือประจำเดือนมามากกว่าที่เคยเป็น ควรพบแพทย์เพื่อขอคำปรึกษา
- ตกไข่และตั้งครรภ์ได้ ผู้ที่คลอดบุตรแล้วอาจตั้งครรภ์ได้อีกแม้ประจำเดือนจะยังไม่มา เนื่องจากร่างกายจะตกไข่ออกมาก่อนประจำเดือนมาประมาณ 2 สัปดาห์โดยที่อาจไม่รู้ตัว จึงควรคุมกำเนิดทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์ไม่ว่าจะมีประจำเดือนหลังคลอดแล้วหรือไม่ก็ตาม
- มีตกขาว โดยทั่วไปแล้ว ผู้ที่คลอดบุตรมักมีเลือดหรือตกขาวออกมาจากช่องคลอด เนื่องจากร่างกายต้องขับเลือดและเนื้อเยื่อที่ตกค้างภายในมดลูกระหว่างตั้งครรภ์ออกไป ผู้ที่คลอดบุตรอาจมีเลือดและลิ่มเลือดออกมามากในช่วงสัปดาห์แรก ผู้ที่ไม่ได้ให้นมบุตรอาจมีน้ำคาวปลาหรือตกขาวออกมาเป็นเวลาประมาณ 6 สัปดาห์ ซึ่งเป็นช่วงที่จะกลับมามีประจำเดือนอีกครั้ง โดยจะเริ่มมีเลือดประจำเดือนปนมากับน้ำคาวปลาเมื่อประจำเดือนใกล้มา
ทีนี้คุณแม่ก็สบายใจกันแล้วใช่ไหมละคะว่า การที่ ประจำเดือนหลังคลอด ไม่มา นั้น ไม่ใช่เรื่องผิดปกติแต่อย่างใดเลย แต่ถ้าหากว่าสงสัยว่าตัวเองกำลังตั้งครรภ์ หรือว่าประจำเดือนไม่มานานเกินไปละก็ แนะนำให้พบแพทย์เพื่อเข้ารับการปรึกษาและตรวจอีกครั้งนึงจะดีที่สุดค่ะ
ขอบคุณที่มา: Momjunction, Pobpad และ MedThai
อ่านต่อเรื่องอื่นที่น่าสนใจ:
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่