สารพัน คำถามเกี่ยวกับ นมแม่ ที่แม่มือใหม่ต้องรู้

สารพัน คำถามเกี่ยวกับ นมแม่ มีหลายเรื่องที่แม่มือใหม่ต้องรู้ เราเชื่อว่าคุณแม่มือใหม่มีคำถามมากมายเกี่ยวกับการให้นมแม่ ทั้งเรื่องกินนมแม่แล้ว ทำไมลูกยังท้องผูก และ ทำไมอยู่ดีๆ ลูกก็หันมาดื่มน้ำบ่อยขึ้น

สารพัน คำถามเกี่ยวกับ นมแม่ ที่แม่มือใหม่ต้องรู้

กินนมแม่…แต่ทำไมยังท้องผูก??

ช่วงหลังคลอด 1-2 เดือนแรก ในนมแม่จะมีสารที่ช่วยให้ลำไส้เคลื่อนตัวได้เร็ว เพื่อเร่งการขับถ่ายสารสีเหลืองบิลิรูบินออกจากร่างกายทำให้ลูกน้อยอุจจาระบ่อยวันละหลายครั้ง แต่เมื่อปัญหาตัวเหลืองหมดไปสารตัวนี้จะลดลงไปด้วย ทำให้เด็กไม่อุจจาระบ่อยเหมือนเดิม อาจเหลือเพียงวันละครั้ง หรือหลายวันจึงจะถ่าย

ทั้งนี้สถิติสูงสุดที่เคยมีคือ 21 วันจึงจะถ่าย เพราะสารอาหารในนมแม่ดูดซึมไปใช้ได้เกือบหมด เหลือของเสียที่ต้องเร่งกำจัดออกจากร่างกายไม่มาก จึงสามารถเก็บไว้ได้หลายวัน โดยไม่ทำให้อุจจาระแข็ง เมื่ออึออกมาก็นิ่มดี ภาวะนี้ไม่เรียกว่าท้องผูก จึงไม่ต้องแก้ไขหรือรักษาแต่อย่างใด

แต่ถ้าลูกน้อยไม่ถ่ายหลายวันแล้วมีอาการอึดอัดแน่นท้อง คุณแม่อาจช่วยได้ โดยตัวคุณแม่เองหมั่นกินผักผลไม้ที่ช่วยระบาย เช่น ส้ม พรุน มะละกอ มะขาม แก้วมังกร หรือ เน้นให้ลูกน้อยกินนมส่วนต้นของนมแม่ ซึ่งมีแล็กโทสช่วยให้ขับถ่ายง่ายขึ้น หรือไม่ก็ทำการนวดท้อง (Baby Massage) ก็ช่วยให้ลูกถ่ายออกมาได้เร็วขึ้นค่ะ

บทความแนะนำ ตารางเปรียบเทียบสารอาหารใน ลูกพรุนและน้ำลูกพรุน แก้อาการท้องผูก

 

คำเตือน!!

คุณแม่ไม่ควรสวนหรือเหน็บให้ลูกอุจจาระ เพราะจะทำให้ลูกเคยตัวไม่ยอมอึด้วยตัวเอง แต่ถ้าลูกน้อยบางคนทำท่าเบ่งหน้าดำหน้าแดง กรีดร้องไห้เสียงดังมากเวลาที่ต้องการถ่ายอุจจาระ เมื่ออุจจาระออกมาแล้วก็นิ่มดีลูกทำสีหน้าเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้นเหมือนเมื่อสักครู่ เหล่านี้ ไม่ใช่อาการของท้องผูก แต่เกิดจากกล้ามเนื้อหูรูดที่ทวารหนัก ยังทำงานไม่ประสาน กับการขับเคลื่อนของอุจจาระ ลงมาตามลำไส้ใหญ่ คือ แทนที่กล้ามเนื้อจะเปิดเพื่อปล่อยอุจจาระออกมากลับขมิบเอาไว้ จึงต้องเบ่งกันนานทีเดียว ภาวะนี้จะดีขึ้นเมื่อทารกโตขึ้น ไม่จำเป็นต้องสวนอุจจาระเช่นกันค่ะ

 

ติดตาม สารพัน คำถามเกี่ยวกับนมแม่ ที่แม่มือใหม่ต้องรู้ คลิกต่อหน้า 2

หากกินอาหาร และ นมแม่แล้วถ่ายแข็ง แก้อย่างไรดี

กรณีที่ลูกเริ่มกินอาหารเสริมควบคู่กับนมแม่แล้วยังมีปัญหาถ่ายแข็ง อาจเป็นผลจากอาหารบางอย่างที่เขากิน เช่น ข้าวกล้อง มันฝรั่ง ฟักทอง แครอท ตับ ไข่แดง กล้วย ซึ่งบางคนกินแล้วอาจถ่าย แข็งได้ จึงควรสังเกตอุจจาระของลูก เวลาให้อาหารเสริมทีละอย่าง ถ้าพบว่าอาหารชนิดใดมีผลก็อย่ากินมากเกินไป หรือให้ผสมกับอาหารกลุ่มที่ทำให้ถ่ายง่าย ถ่ายนิ่ม เช่น มะละกอ พรุน แก้วมังกร ผักสีเขียว และผักใบที่มีเส้นใยค่ะ

อยู่ๆ ลูกก็ไม่ยอมกินนมแม่ ซะงั้น

ตามปกติแล้วเด็กวัย 4-6 เดือนจะเริ่มกินนมลดลง เพราะห่วงเล่นมากขึ้น อีกทั้งเริ่มปรับตัวกับโลกได้ ไม่เหมือนช่วง 3 เดือนแรกเพิ่งเกิดใหม่ๆ ทำอะไรไม่เป็น นอกจากกินนมอย่างเดียว จึงทำให้น้ำหนักขึ้นพรวดๆ แต่เมื่อลูกเริ่มโตขึ้น เขาเริ่มฉลาดแล้วกลัวว่าถ้ากินอิ่มเกินไปจะเผลอหลับแล้วไม่ได้เล่นจึงกินนมเท่าที่จำเป็นจริงๆ ฉะนั้นน้ำหนักจะขึ้นแค่ 15-20 กรัมต่อวัน

คุณแม่ไม่ต้องกังวลไป หากลูกกินนมลดลงเมื่อเทียบกับ 3 เดือนแรก ขณะที่น้ำหนักขึ้นตามเกณฑ์ ปัสสาวะปกติ ก็ไม่มีอะไรน่าเป็นห่วง แต่ถ้าอยากให้ลูกกินนมเพิ่มขึ้นอาจใช้วิธีพาเข้ามุมสงบเงียบไม่มีเสียงดัง การที่เสียงคนพูดคุยอาจทำให้ลูกว่อกแว่กได้ วิธีนี้อาจทําให้ลูกกินนมได้ดีเหมือนเดิม

 

ติดตาม สารพัน คำถามเกี่ยวกับนมแม่ ที่แม่มือใหม่ต้องรู้ คลิกต่อหน้า 3

ลูกควรกินน้ำเยอะแค่ไหน

• ทั้งนี้หลัง 6 เดือนเริ่มมีอาหารเสริม 1 มื้อ (ปริมาณอาหาร 5-8 ช้อนโต๊ะ) จึงทำให้กินนมลดลงไป 5-8 ออนซ์ ส่วนปริมาณน้ำที่ผสมอยู่ในอาหาร อาจมีเพียง 3 ออนซ์ เท่ากับปริมาณน้ำหายไป 2-5 ออนซ์ต่อข้าว 1 มื้อ จึงควรให้ลูกกินน้ำเปล่า 2-5 ออนซ์ต่อมื้อ
• แต่ถ้าลูกเป็นเด็กชอบกินนม ถึงแม้ว่ากินข้าวแล้วก็อาจกินนมได้เท่าเดิม กรณีนี้ก็ไม่จำเป็นต้องบังคับให้ลูกกินน้ำเปล่าปริมาณมากๆ กินแค่พอล้างปาก หรือกินน้ำเปล่าตอนกินข้าวไม่ให้ฝืดคอก็เพียงพอแล้ว
• หากไม่ได้กินน้ำเปล่า แต่กินนมลดลงไปก็อาจมีปัญหาท้องผูกได้ สามารถกินน้ำเปล่ามากกว่านี้ได้เล็กน้อยถ้าอากาศร้อน
• แต่ถ้ามีภาวะไม่สบายเช่น ไข้ อาเจียน ถ่ายเหลว จะต้องการ น้ำเปล่าหรือ น้ำเกลือแร่เพิ่มขึ้น

ทั้งนี้ถ้าลูกกินน้ำในปริมาณที่กล่าวมาข้างต้น ถือว่าปกติไม่ได้มากเกินไป แต่ถ้ากินเกินสิบออนซ์ต่อวัน ก็ถือว่ากินมากเกินไปต้องระวังน้ำหนักขึ้นไม่ดี หรือภาวะสมดุลเกลือแร่ผิดปกติ จนทำให้เกิด ภาวะน้ำเป็นพิษ จนเป็นอันตรายได้

เพราะไตของทารกยังทำงานขับน้ำส่วนเกินออกได้ไม่เต็มที่ อีกกรณีหากลูกกินน้ำเปล่ามากผิดปกติร่วมกับปัสสาวะบ่อยมาก น้ำหนักตัวขึ้นไม่ดี หรือน้ำหนักลด ร้องไห้งอแงผิดปกติ ตัวรุมๆ ผิวแห้ง ปลายมือปลายเท้าเย็น ให้สงสัยว่าอาจเป็นโรคเบาจืด เนื่องจากไตทำงานผิดปกติ หรือไม่ก็สมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับการ ขับปัสสาวะทำงานผิดปกติ ให้ปรึกษาแพทย์เพื่อการวินิจฉัยและ รักษาต่อไปค่ะ

อ่านต่อบทความที่น่าสนใจ

10 สุดยอด “อาหารบำรุงสมอง” ลูกน้อย

อยาก ให้นมแม่ สำเร็จ แม่ต้องสตรอง และห้ามท้อ

เลี้ยงลูกแบบญี่ปุ่น อย่างไร? ให้พึ่งพาตัวเองได้ มีวินัย ไม่งอแง