ถามเรื่องเวลา เด็กวัยขวบกว่าๆ รู้จักแต่คำว่า “เดี๋ยวนี้” ส่วนเรื่องอดีตหรืออนาคตน่ะหรือ หนูน้อยของเราเขาไม่สนใจหรอก หนูหิวก็ต้องเดี๋ยวนี้ อยากกลับบ้านหรือออกไปเที่ยวเล่นข้างนอกก็ต้องตอนนี้ จนใกล้จะ 2 ขวบนั่นแหละ เขาถึงจะเริ่มเข้าใจเมื่อแม่บอกให้ “รอก่อน” พอ 3 ขวบเขาจึงค่อยแยกความแตกต่างระหว่างคำว่า “เมื่อวาน” และ “พรุ่งนี้” (แต่จะเข้าใจจริงๆ ก็ต้องอายุราว 6 ขวบโน่นเลย)
แต่ก่อนจะถึงวันนั้น เรามีวิธีสอนให้เจ้าตัวเล็กเรียนรู้เรื่องเวลามาฝากกัน
- ใช้บริบทเข้าช่วย
เช่น พูดถึงตอนบ่าย ก็ให้บอก “เราจะออกไปเล่นกันตอนบ่าย หลังจากที่ลูกนอนกลางวันแล้วจ้ะ” หรือ “โอชินจะมาเล่นกับลูกเช้านี้ หลังจากที่เรากินข้าวเช้ากันแล้ว” สำหรับเด็กโตขึ้นมาหน่อย ก็อาจจะบอกจำนวนชั่วโมงไปด้วยก็ได้ “เราจะไปบ้านคุณยายสัก 2 ชั่วโมง กินข้าวเที่ยงเสร็จก็กลับแล้วจ้ะ”
- เปรียบเทียบ
ชวนเขาดูภาพถ่ายของตัวเองเมื่อครั้งยังเป็นเบบี๋ “ดูสิ แต่ก่อนหนูตัวเท่านี้เองนะ ไม่เหมือนตอนนี้ที่ตัวใหญ่ขึ้นเยอะเลย” เพื่อช่วยให้เขาเข้าใจคำว่า “แต่ก่อน” (อดีต) และ “ตอนนี้” (ปัจจุบัน) มากขึ้น
- ตั้งนาฬิกาปลุก
เพื่อให้เจ้าตัวเล็กได้เห็นภาพเวลาที่เคลื่อนผ่านไป “แม่ตั้งปลุกไว้ 5 นาที พอเสียงกริ่งดัง เราค่อยมาวาดรูปกันนะจ๊ะ”
- เรียงลำดับเวลา
บอกสิ่งที่คุณกับลูกจะทำในแต่ละวันโดยเรียงตามลำดับ เช่น “ลูกต้องอาบน้ำก่อน หลังจากนั้นแม่จะให้ดื่มนม แล้วเราก็จะอ่านนิทานก่อน จากนั้นค่อยเข้านอนนะลูก” โดยอาจจะใช้คำว่า “ก่อน” และ “หลัง” เป็นตัวช่วย (แต่อย่าคาดหวังว่าเขาจะเข้าใจทั้งหมดนะ ของแบบนี้ต้องค่อยเป็นค่อยไป)
- จับคู่วันและกิจกรรมที่น่าสนใจ
ลูกจะงงเรื่องวันในแต่ละสัปดาห์น้อยลง ถ้าคุณผนวกกิจกรรมสนุกๆ เข้าไปด้วย เช่น บอกเขาว่า “วันจันทร์เราจะออกไปเล่นข้างนอก วันอังคารเราจะไปเที่ยวสวนสนุก ส่วนวันเสาร์เราจะไปบ้านคุณย่า” คุณอาจจะมีปฏิทินแผ่นใหญ่ๆ ติดไว้ข้างฝา พร้อมแปะรูปภาพกิจกรรมไว้เพื่อเตือนความจำลูกเกี่ยวกับกิจกรรมที่ทำในแต่ละวัน
บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสารเรียลพาเรนติ้ง