เปิดสูตรลับ!!น้ำต้ม หอมแดง บรรเทาหวัดและข้อควรระวัง

หอมแดง พืชสมุนไพรที่มีติดบ้านทุกครัวเรือน วันนี้เราจะมาเปิดสูตรเด็ด เคล็ดลับ น้ำต้มหอมแดง ช่วยลูกน้อยบรรเทาหวัด คัดจมูกที่ได้ผลชะงักจากรุ่นสู่รุ่น

เปิดสูตรลับ!!น้ำต้ม หอมแดง บรรเทาหวัดและข้อควรระวัง

ตอนเด็ก ๆ ใครเคยถูกจับใส่กะละมังรายล้อมด้วยใบไม้ สมุนไพรลอยเต็มอ่างยกมือขึ้น ขอยอมรับตามตรงว่า เป็นคนหนึ่งที่ตอนเด็กโตมากับประสบการณ์เหล่านี้ นับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านจากรุ่นสู่รุ่น ที่ต้องยอมรับว่าภูมิปัญญาของคนรุ่นก่อนก็ใช่ว่าจะล้าสมัยไปเสียทุกเรื่องทีเดียว กับสมุนไพรใกล้ตัว ที่ทุกบ้านมีติดครัวกัน และราคาไม่แพง หากนำมาใช้ในคราวจำเป็นอย่างสูตรลับโบราณนี้ น้ำต้มหอมแดง ที่เอาไว้ใช้ช่วยบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก มีน้ำมูกของลูกเล็กเด็กแดง ก็ช่วยได้มากที่เดียว ดูได้จากประสบการณ์ของผู้ที่เคยได้ลอง จะเห็นว่าต่างพูดเป็นเสียเดียวกันว่า…ได้ผล!!

สำหรับแม่คนไหนที่ยังไม่ทราบเกี่ยวกับสูตรลับช่วยบรรเทาอาการหวัดนี้ ไม่ต้องกังวลไปวันนี้ ทีมแม่ ABK ขอเป็นตัวแทนสืบสานภูมิปัญญาชาวบ้านนี้ ให้ยังคงดำรงอยู่ สืบทอดจากรุ่นก่อนมาสู่รุ่นเรา แม้จะเข้าสู่ยุคดิจิตอลแล้วก็ตาม แต่ความรู้ดี ๆ บางอย่างเราก็สามารถเรียนรู้ และลองนำมาหาเหตุผลด้วยคำตอบทางวิทยาศาสตร์เพื่อเพิ่มความม้่นใจ และช่วยพิสูจน์เพื่อที่จะเก็บรักษาความรู้ดี ๆ ไว้ใช้ให้ลูกหลานต่อไป

สูตรลับที่ไม่อยากให้ลับ “น้ำต้มหอมแดง”

ว่าด้วยเรื่องสูตรน้ำต้มหอมแดงนั้น ไม่ได้มีระบุไว้เป็นหลักการที่ชัดเจนตายตัว อาจมีผิดแผกแตกต่างกันไปบ้างในแต่ละสูตรที่มา เราพอจะจำแนกแยกสูตรน้ำต้มหอมแดงได้เป็น 2 สูตร ดังนี้

สูตรน้ำต้มหอมแดงสมุนไพร

ส่วนประกอบ

1. หอมแดง
2. ใบมะขาม
3. น้ำเปล่าสะอาด

วิธีทำ

1. หอมแดง 1 กำมือ
2. น้ำเปล่าสะอาด

วิธีทำ

นำหอมแดงมาแกะเปลือกชั้นนอกออก ล้างทำความสะอาด นำไปต้มในน้ำสะอาดจนเดือดประมาณ 5 นาที แล้วนำไปผสมในน้ำที่ใช้อาบโดยจะกรองหัวหอมออกหรือไม่ก็ตามสะดวก

อ่านต่อ วิธีอาบน้ำให้ลูกน้อย สำหรับพ่อแม่มือใหม่

สรรพคุณของน้ำต้มหอมแดง

น้ำต้มหอมแดง ว่ากันว่าช่วยบรรเทาอาการหวัด แต่ถ้าจะลงรายละเอียดกันจริง ๆ แล้ว เราคงต้องมาดูถึงพระเอกของเรา นั่นคือ หอมแดง นั่นเองว่ามีสรรพคุณในตัวเองอย่างไรบ้าง มีส่วนประกอบใดที่ช่วยในการบรรเทาอาการหวัด คัดจมูกกันนะ

หอมแดง (Shallot) เป็นพืชสมุนไพรที่คนไทยนิยมนำส่วนหัวมาใช้ในการประกอบอาหาร จัดเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ สามารถหาซื้อได้อย่างสะดวกตามตลาดในประเทศไทย ส่วนมากมักปลูกหอมแดงทางภาคอีสาน จังหวัดศรีสะเกษ ซึ่งเมื่อปลูก 1 หัว จะสามารถเจริญเติบโต และแตกแยกออกมาเป็นหัวใหม่ ๆ อีกประมาณ 2-10 หัวต่อกอกันเลยทีเดียว ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับวิธีปลูก การดูแล และสภาพแวดล้อมรอบข้าง โดยพืชสมุนไพรชนิดนี้มีสารอัลลิซิน (Allicin) และเอน-โพรพิลไดซันไฟด์ (N-propyl disulphide) ที่ทำให้มีกลิ่นฉุน อันเป็นเอกลักษณ์โดดเด่น ไม่เหมือนใคร แต่กลับมีประโยชน์ต่อร่างกายมากมาย

สารสำคัญมากประโยชน์ในหอมแดง

1. น้ำมันหอมระเหย

ในหอมแดงประกอบด้วยสารเคมีสำคัญมากมาย ซึ่งส่วนมาก สารเหล่านี้ล้วนเป็นองค์ประกอบของ “น้ำมันหอมระเหย (Coumarins)” ซึ่งจะอยู่ในส่วนของหัวหอมแดง เป็นสารที่ทำให้หอมแดงมีรสชาติออกขมปนเผ็ดร้อน มีฤทธิ์ช่วยต้านการอักเสบ ต้านเชื้อแบคทีเรีย และต้านอนุมูลอิสระ

2. สารที่ทำให้เกิดกลิ่น

โดยสารดังกล่าว ก็คือ สารโพรพิลไดซันไฟด์ (Propyl Disulfide) ซึ่งสารชนิดนี้มีบทบาทสำคัญในการช่วยลดปริมาณไขมันในร่างกาย ส่วนสารที่ช่วยลดระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดลงได้ คือ โพรพิล-อัลลิลไดซันไฟด์ (Propyl-allyl Disulfide) และไดโพรพิลไดซันไฟด์ (Dipropyl Disulfide)

3. สารที่ยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์

สารชนิดนี้มีชื่อว่า สารอัลลิซิน (Allicin) ซึ่งโดยปกติแล้ว สารนี้จะไม่มีอยู่ในหัวหอม แต่จะเกิดขึ้นต่อเมื่อหัวหอมถูกทุบ หรือทำให้แตก ภายใน สารอัลลิซินจะมีเอนไซม์ชื่อว่า “อัลลิเนส (Alliinase)” ซึ่งเป็นตัวการทำให้เกิดกระบวนการทางธรรมชาติ ส่งผลให้ยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ได้

4. สารต้านอนุมูลอิสระ

หรือเรียกได้ในชื่อ สารเควอซิทิน (Quercetin) ที่สกัดได้จากหอมแดงมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย

สารต่าง ๆ เหล่านี้ในหอมแดง เป็นน้ำมันหอมระเหย ที่ช่วยรักษาอาการหวัดแบบไม่มีไข้ได้เป็นอย่างดี โดยการให้ลูกอาบน้ำต้มหอมแดงนี้ก็ใช้หลักการเดียวกันกับ อโรมาเธอราพี โดยหลักการนี้เป็นอย่างไรนั้น เราลองมาฟังคำอธิบายจาก รองศาสตราจารย์ ดร. อ้อมบุญ วัลลิสุต
ภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

อโรมาเธอราพี (Aromatherapy) หรือ สุคนธบำบัด คือ ศาสตร์ในการใช้น้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัดพืชหอม (ขอย้ำว่าต้องเป็นน้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัดจากพืชเท่านั้น) เพื่อการบำบัดรักษาหลายอาการ ตั้งแต่ อาการติดเชื้อต่างๆ โรคผิวหนัง ไปจนถึงภูมิคุ้มกันบกพร่องและความเครียด มีการใช้น้ำมันหอมระเหยในยุโรปมากว่าร้อยปี และมีการใช้ในการแพทย์ตะวันออกมานานกว่าพันปี แต่ในประเทศฝรั่งเศสมีการ ใช้สุคนธบำบัดทางการแพทย์อย่างเป็นระบบ และมีการวิจัยกันอย่างกว้างขวางทั่วโลกในทุกๆ ด้าน ส่วนสหรัฐอเมริกานิยมใช้สุคนธบำบัดร่วมกับการแพทย์ทางเลือกอื่นๆ ในการรักษาโรคต่างๆ

ในประเทศไทยก็มีการใช้แบบพื้นบ้านเช่น การเข้ากระโจมแก้หวัด ผู้เขียนจำได้ว่าตอนเป็นเด็กเล็กเมื่อเป็นหวัดคุณแม่จะให้นั่งอยู่หน้ากาละมังเคลือบที่มีสมุนไพรเปราะหอม หอมแดง ใบมะขาม และเทน้ำเดือดลงไปพร้อมกับเอาผ้าเช็ดตัวคลุมโปงครอบไว้ทั้งตัว ไอหอมระเหยเข้าจมูกเข้าไปบำบัดอาการหวัด สักพักเมื่อน้ำพออุ่นๆ คุณแม่ก็จะเอาน้ำนั้นรดศีรษะไล่หวัดอีกรอบ เป็นอันว่าไปโรงเรียนได้ อดหยุดอยู่กับบ้าน

ผลต่อร่างกาย (Physiological Effects) ของน้ำมันหอมระเหย เกิดเมื่อโมเลกุลเล็กๆ นับร้อยเหล่านี้ไปถึงสมองส่วนลิมบิค (limbic system) ซึ่งควบคุมอารมณ์และความรู้สึกโดยจะมีความสัมพันธ์กับประสบการณ์และความจำ และเนื่องจากสมองส่วนนี้เชื่อมต่อโดยตรงกับสมองที่ควบคุมการเต้นของหัวใจ ความดัน การหายใจ ความจำ ระดับความเครียด สมดุลย์ฮอร์โมน ดังนั้นการสูดดมน้ำมันหอมระเหยจึงเป็นวิธีที่ให้ผลทางร่างกายและระบบประสาทที่เร็วที่สุดทางหนึ่ง เพราะหลังจากการสูดดมน้ำมันหอมระเหยจะเข้าสู่กระแสเลือดโดยทางเนื้อเยื่อของปอด และจากระบบประสาทรับกลิ่นจะไปมีผลต่อสมองส่วนต่างๆ เช่น สมองส่วนคอร์เท็กซ์ มีผลต่อการเรียนรู้ (intellectual process) ต่อมพิทิวทอรี (pituitary gland) ซึ่งควบคุมระบบฮอร์โมนทั้งหมด รวมทั้งฮอร์โมนจากต่อมหมวกไต และสมองส่วนไฮโปธาลามัสซึ่งควบคุมความโกรธและความรุนแรง

อ้างอิงบทความจาก บทความเรื่อง อโรมาเธอราพี คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

จากบทความของคุณหมอข้างต้นก็สามารถทำให้พ่อแม่สบายใจกันได้ หากต้องการใช้วิธีการบรรเทาอาการหวัด ด้วยวิธีน้ำต้มหอมแดงนี้ หรือผู้หลักผู้ใหญ่ที่บ้านนำเอาภูมิปัญญาโบร่ำโบราณมาใช้ก็อย่าพึ่งกังวลใจกันไป แต่ถึงอย่างไรการใช้สมุนไพรก็มีข้อควรระวังอยู่เหมือนกัน ทั้งในแง่ของวิธีการที่บางบ้านอาจใช้ปริมาณ หรือขั้นตอนบางอย่างไม่ถูกต้อง ดังนั้นเราจึงควรเพิ่มความระมัดระวังหากต้องการใช้วิธีการนี้

ข้อควรระวังในการใช้น้ำต้มหอมแดงอาบน้ำลูก

1. ในหอมแดงยังมีองค์ประกอบจากกำมะถัน ซึ่งมีฤทธิ์ทำให้ระคายเคืองตา เวลาหั่นจึงทำให้แสบตาน้ำตาไหล ทำให้แสบจมูก และอาจระคายเคืองต่อผิวหนัง หรือก่อให้เกิดพิษบนผิวหนังได้ ส่งผลทำให้เป็นผื่นคันและปวดแสบปวดร้อน จึงควรหลีกเลี่ยงการทาบริเวณผิวที่บอบบาง
2. หลายครอบครัวก็ให้อาบตั้งแต่ลูกยังมีอายุได้ไม่กี่เดือน แต่โดยส่วนมากแล้ว ถ้าเด็กเล็กมากก็จะไม่แนะนำให้ใช้วิธีนี้ เพราะร่างกายของเด็กเล็ก ๆ ยังบอบบางอยู่ และลูกอาจเกิดอาการแพ้สารบางอย่างในหัวหอมแดงได้
3. ควรระมัดระวังปริมาณของหอมแดง และใบมะขามที่ใช้ไม่ควรมากเกินไป เพราะอาจทำให้สารหอมระเหยที่มีมีปริมาณมากเกินจนทำให้เป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ
4. หลังอาบน้ำต้มหอมแดงแล้ว ควรอาบน้ำ หรือเช็ดตัวลูกด้วยน้ำเปล่าสะอาดอีกครั้งหนึ่ง ลดความเสี่ยงการเกิดการระคายเคือง
5. ดูแลอย่างใกล้ชิด ไม่ปล่อยให้ลูกเล่นน้ำเพียงลำพัง เพราะอาจเกิดอุบัติเหตุที่ไม่คาดฝันขึ้นได้
6. หากอาการหวัดลูกไม่ดีขึ้น ควรพาไปพบแพทย์

นอกจากวิธีการบรรเทาอาการหวัด ที่วันนี้เราได้นำมาฝากกันแล้ว ยังมีวิธีการช่วยให้ลูกน้อยห่างไกลจากหวัด และอาการอันไม่พึงประสงค์ที่สร้างความทรมานให้แก่ลูก ทำให้คนเป็นพ่อเป็นแม่เกิดความกลุ้มใจ อีกหลากหลายวิธี หนึ่งในนั้น คือ การดูแลป้องกันลูกให้เกิดภูมิคุ้มกันต่อโรค ซึ่งเป็นหนทางที่ดีที่ช่วยมิให้ลูกต้องมาทรมานจากอาการหวัด เช่น การรับประทานอาหารที่ถูกสุขลักษณะ อาหารที่มีฤทธิ์ช่วยสร้างภูมิคุ้มกัน เป็นต้น เพราะสุขใดจะเท่า การที่พ่อแม่อย่างเราได้เห็นลูกน้อยร่าเริง สดใส ไม่เจ็บไข้ได้ป่วยกัน

อ่านต่อ อาหารแก้หวัด 13 ชนิด เพิ่มภูมิต้านทานให้แก่ลูกน้อย

อ่านต่อ อาหารเพิ่มภูมิคุ้มกันด้วยผักผลไม้ 5 สี

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก postsod/hd.co.th/คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

อ่านต่อบทความดี ๆ คลิก

อาบน้ำต้มใบมะขาม สูตรโบราณจากคุณยาย

รู้เท่าทัน ! 5 โรคที่เด็กๆ ป่วยกันมากในหน้าฝน

พ่อแม่ควรระวัง! 5 โรคที่มาพร้อมจูบ

วิธีสังเกต ลูกเป็นหวัด เพราะเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย