4. ทิศเบื้องซ้าย (เพื่อนสนิท มิตรสหาย)
ทิศเบื้องซ้าย คือ มิตรสหายทั้งที่เป็นทั้งมิตรร่วมทุกข์ร่วมสุข หรือ มิตรสหายในการงาน บุคคลเหล่านี้เป็นผู้คอยช่วยเหลือในยามประสบปัญหา และอุปสรรค คอยช่วยเหลือเกื้อกูล ดึงรั้งมือให้พ้นจากสิ่งเหล่านั้น
ทิศเบื้องซ้ายมีอุปการะต่อเรา คือ
- เป็นผู้คอยช่วยเหลือเกื้อกูลเรา
- เป็นผู้คอยช่วยเหลือเราในยามตกทุกข์ได้ยาก
- เป็นผู้ให้คำปรึกษา และข้อเสนอแนะในทุกด้าน
แนวทางที่พ่อแม่ควรสอนลูกให้ปฏิบัติต่อทิศเบื้องซ้าย
- ให้เกียรติซึ่งกันและกัน
- วางตนให้สม่ำเสมอต่อกัน ไม่ข่มเหงรังเกมิตร
- คอยช่วยเหลือเกื้อกูลเมื่อมิตรตกทุกข์ได้ยาก
- ให้ความเป็นมิตรที่จริงใจ ทั้งกาย วาจา และใจ
5. ทิศเบื้อล่าง (บริวารหรือผู้รับใช้)
ทิศเบื้อล่าง คือ ผู้ที่เป็นบริวารที่คอยรับใช้หรือทำกิจให้เรา รวมถึงผู้ใต้บังคับบัญชาของเราด้วยเช่นกัน บริวารเหล่านี้ ได้แก่ ผู้รับใช้ คนงาน ผู้ที่มีตำแหน่งต่ำกว่า เป็นต้น ดังนั้น บุคคลเหล่านี้ จึงถือว่าเป็นผู้ ที่อยู่ด้านล่างภายใต้การปกครองหรือการบังคับบัญชาของเรา
ทิศเบื้องล่างมีอุปการะต่อเรา คือ
- เป็นผู้คอยช่วยเหลือกิจการงาน
- เป็นผู้แสวงหาทรัพย์ และลาภมาสู่ตน
- ปกป้อง คุ้มภัยให้แก่ตน
- คอยดูแลทรัพย์สินให้แก่ตน
แนวทางที่พ่อแม่ควรสอนลูกให้ปฏิบัติตัวต่อทิศเบื้องล่างเมื่อตนเป็นผู้นำ
- จัดการงานให้เหมาะสมแก่คน และแก่งาน
- ให้ความเป็นธรรมแก่บริวารทั้งปวง
- มอบค่าตอบแทนด้วยความเป็นธรรม
- มอบอาหาร และน้ำดื่มอย่างสม่ำเสมอ
- ให้รางวัลเพื่อเป็นกำลังใจเป็นนิจ
- ไม่เอารัดเอาเปรียบในทุกด้าน
- รักษาพยาบาลเมื่อเกิดยามเจ็บไข้
แนวทางที่พ่อแม่ควรสอนลูกให้ปฏิบัติตัวต่อผู้นำเมื่อตนเป็นบริวาร
- มาทำงานรับใช้อย่างสม่ำเสมอ
- มีความขยันมั่นเพียร และคอยรับใช้หรือทำกิจให้ด้วยความจริงใจ
- มีความชื่อสัตย์ ไม่คดโกงผู้เป็นนาย
- ให้ความเคารพ และเชื่อฟังในคำสั่ง
- แสวงหาแต่ประโยชน์ให้แก่ท่าน
6. ทิศเบื้องบน (สามเณร ภิกษุ ภิกษุณี)
ทิศเบื้องบน คือ ผู้ที่รักษาศีลมากกว่าเรา ซึ่งเราในที่นี้หมายถึงฆราวาสที่ไม่ใช่นักบวช ผู้ที่รักษาศีลที่สูงกว่านี้ ได้แก่ สามเณร ภิกษุ ภิกษุณี (ภิกษุณีปัจจุบันไม่มีการบวชให้แล้ว) จึงถือเป็นผู้ที่ควรแก่การสักการะให้เหนือกว่าตน
ทิศเบื้องบนมีอุปการะต่อเรา คือ
- เป็นผู้สั่งสอนธรรมให้รู้แจ้ง
- เป็นผู้ยังซึ่งกุศลกรรมให้เกิดแก่เรา ให้เกิดแก่ญาติมิตร ให้เกิดแก่ผู้มีพระคุณที่ล่วงลับไป
- เป็นให้ข้อเสนอแนะแนวทางต่อความสำเร็จในการดำเนินชีวิต
- ช่วยค้ำชูให้เราดำรงอยู่ในศีลธรรม ป้องกันมิให้ตกอยู่ในอบายมุข
แนวทางที่พ่อแม่ควรสอนลูกให้ปฏิบัติต่อทิศเบื้องบน
- ให้ทานทรัพย์สิน อาหาร และปัจจัยอื่นๆแก่ท่าน
- ช่วยเผยแพร่ และทะนุบำรุงพระศาสนาให้ดำรงอยู่
- ก่อสร้าง และบำรุงอาคารสถานให้เพียงพอ และคงอยู่ยืนยาวในพระศาสนา
- นำพระธรรม คำสอนมาปฏิบัติอยู่เป็นนิจ
อย่างไรก็ดี เพราะชีวิตคนเราเกิดมาล้วนต้องประสบพบเจอกับบุคคลทั้ง 6 ทิศนี้อยู่แล้ว จึงไม่ใช่เรื่องที่ผู้เป็นพ่อแม่จะต้องละเลยไม่สอนลูก ซ้ำยังเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างมากเพื่อให้ลูกสามารถดำรงใช้ชีวิตและประพฤติปฏิบัติตัวตามหน้าที่ต่อ ทิศทั้ง 6 ได้อย่างไม่ขาดตกบอพร่องนั่นเองค่ะ
อ่านต่อ “บทความน่าสนใจ” คลิก!
- ใช้ธรรมะสอนลูกอย่างไร ให้เป็นคนดี! โดย ท่าน ว.วชิรเมธี
- 37 แนวทาง เลี้ยงลูกให้ถูกธรรม!! ตามคำสอนพุทธ เพื่อให้ลูกเป็นคนดีและมีสุข
- 3 หัวใจหลัก เลี้ยงลูกด้วยธรรมะ เสริมภูมิคุ้มกันตลอดชีวิต
ขอบคุณข้อมูลจาก : thaihealthlife.com , www.thaigoodview.com