โรคปอดบวมในเด็ก รู้ทันอาการ ป้องกันลูกเสียชีวิตได้ !!

โรคปอดบวมในเด็ก เวลาที่เด็กเล็กเจ็บป่วยขึ้นมา บางครั้งพ่อแม่แทบจะไม่รู้เลยว่าลูกเจ็บ ลูกปวดตรงไหน เพราะเขายังสื่อสารไม่ได้ ทำให้เวลาที่ไม่สบายลูกจึงยังบอกไม่ได้ว่าเขาเป็นอะไร ดังนั้นสิ่งที่พ่อแม่จะทำได้คือควรสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับลูกวัยทารก ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีโรคที่เกิดขึ้นในเด็กและเสี่ยงเสียชีวิตได้ง่าย กับ โรคปอดบวมในเด็ก มาฝากกันค่ะ

โรคปอดบวมในเด็ก โรคนี้น่ากลัวกว่าที่คิด !!

จากข้อมูลของหน่วยระบบหายใจและไอซียู  สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี ทำให้ทราบว่า โรคปอดบวมคือโรคที่อยู่ในกลุ่มอาการไข้หวัด และปอดบวม แลสำหรับโรคปอดบวมมักจะเกิดขึ้นตามหลังอาการไข้หวัด ที่เรียกว่าหวัดลงปอด สามารถพบได้บ่อยกับเด็กในช่วงอายุ 3 เดือน – 2 ขวบ

Good to know… “อาการของโรคปอดบวม ()อยู่ในภาวะป่วยหนักหรือรุนแรง จะมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้คือ ลูกไม่ยอมกินนมหรือน้ำ ซึมมาก ปลุกตื่นยาก หายใจมีเสียง หายใจแรงจนชายโครงบุ๋ม ซึ่งถือว่าเป็นภาวะป่วยหนักควรรับการรักษาทันที”¹

 

 

อะไรคือสาเหตุปัจจัยเสี่ยงของโรคปอดบวมในเด็ก ?

สำหรับปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคปอดบวมในเด็กนั้น สามารแบ่งออกเป็นสาเหตุ 3² คือ…

1. สาเหตุจากตัวเด็ก

– อายุน้อยตั้งแต่แรกคลอด – 5 ปี

– มีความผิดปกติทางเดินหายใจ

– มีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคต่ำเช่น โรคเอดส์ กินยาสเตียรอยด์

– เด็กไม่ได้กินนมแม่

– เด็กไม่ได้รับการฉีดวัคซีนหรือฉีดไม่ครบ เช่น วัคซีนโรคไอกรน วัคซีนโรคหัด วัคซีนโรคฮิบ (HIB, Haemophillus influenzae type B, โรคติดเชื้อแบคทีเรียชื่อ ฮีโมฟิลุส อินพลูเอนเซ ซึ่งทำให้เกิดโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้) วัคซีนโรคไอพีดี (IPD, Invasive pneumococcal disease, โรคติดเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่มักรุนแรง) วัคซีนโรคไข้หวัดใหญ่ เป็นต้น

2. สาเหตุจากสิ่งแวดล้อม

– การถ่ายเทอากาศไม่ดี

– ฝุ่นละออง ควันบุหรี่ภายในบ้าน เป็นต้น

3. สาเหตุจากเชื้อโรค

– มีการระบาดของเชื้อโรคไข้หวัดใหญ่

– เชื้อโรคดื้อยา (เชื้อดื้อยา)²

 

 

หากเด็กมีอาการของปอดอักเสบ ปอดบวม จะเป็นอย่างไร ?

คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการที่เกิดขึ้นกับลูกได้ดังนี้
1. ลูกจะมีอาการเริ่มต้นด้วยการเป็นไข้ ที่มีอาการคล้ายกับไข้หวัดใหญ่ ร่วมกับมีการไอ

2. หลังจากที่ลูกมีอาการไข้คล้ายไข้หวัดใหญ่ ก็จะมีอาการของปอดอักเสบ ที่พบว่ามักจะมีไข้ขึ้นสูง ไอหนักมาก และลูกเริ่มมีอาการหอบเหนื่อย เพลีย ซึม ทานอะไรไม่ได้ ซึ่งหากพบว่าลูกมีอาการเหล่านี้ ให้คุณพ่อคุณแม่รีบพาลูกส่งโรงพยาบาลทันที

Good to know… “โรคปอดบวม (Pneumonia) เกิดจากการอักเสบของเนื้อปอด สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา และพยาธิ โดยเชื้อแบคทีเรียซึ่งเป็นสาเหตุของโรคปอดบวมที่พบบ่อยในเด็ก ได้แก่ เชื้อนิวโมคอคคัส เชื้อฮีโมฟิลุส เชื้อไมโคร พลาสม่า ส่วนเชื้อไวรัสที่พบบ่อย ได้แก่ เชื้ออาร์เอสวี เชื้อไข้หวัดใหญ่³”

 

เมื่อเป็นปอดอักเสบ ปอดบวม รักษาอย่างไร ?

1. การรักษาตามอาการและประคับประคองเช่น ยาแก้ไข้ ยาแก้ไอ หากมีอาการหอบเหนื่อยต้องให้ออกซิเจน หากอาการรุนแรงมากอาจต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
2. การรักษาจำเพาะต่อเชื้อโรค เช่น ยาต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่ (ยาทามิฟลู/Tamiflu) หรือ ยาปฏิชีวนะตามความเหมาะสมต่อเชื้อโรคต้นเหตุของโรคปอดอักเสบปอดบวมนั้นๆ ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาชนิดของยาต่างๆรวมทั้งชนิดของยาปฏิชีวนะ ขนาดยา วิธีการให้ยา (เช่น กิน หรือฉีดเข้าเส้น) และระยะเวลาของการใช้ยาอย่างเหมาะสม และไม่ควรซื้อยามาทานเอง⁴

อ่านต่อ >> “7 ท่าระบายเสมหะให้ปอด ป้องกันโรคปอดบวม” คลิกหน้า 2 

 

 

กันไว้ดีกว่าแก้ โรคปอดบวมป้องกันได้

เพื่อเป็นการดูแลป้องกันลูกน้อยจากอาการปอดบวม ปอดอักเสบ หากเกิดเป็นไข้หวัดกันขึ้นมา เพราะช่วงนี้เข้าปลายฝนต้นหนาวแล้ว อากาศเย็นๆ เด็กเล็กยังมีภูมิคุ้มกันโรคต่ำ ทางทีมงานมี  ท่าระบายเสมหะส่วนต่างๆ ของปอด เพื่อช่วยให้เสมหะไม่ลงปอด และลูกหายใจสะดวกขึ้นค่ะ

7 ท่าระบายเสมหะ

 

เครดิตภาพ : manager.co.th

 

ท่าที่ 1 ปอดกลีบซ้ายบนส่วนยอด จัดให้เด็กอยู่ในท่านั่งเอนตัวมาข้างหลังประมาณ 30° เคาะบริเวณด้านบน เหนือทรวงอกด้านซ้าย ระหว่างกระดูกไหปลาร้าและกระดูกสะบัก

ท่าที่ 2 ปอดกลีบซ้ายบนด้านหลัง จัดท่าให้เด็กนั่งคร่อมตัวมาทางด้านหน้าเล็กน้อย (30°) บนแขนของผู้ให้การบำบัด เคาะบริเวณด้านหลังตอนบนเหนือกระดูกสะบัก ระหว่างกระดูกต้นคอและหัวไหล่

ท่าที่ 3 ปอดกลีบซ้ายบนด้านหน้า จัดท่านอนหงายราบ เคาะบริเวณเหนือราวนมต่ำจากกระดูกไหปลาร้าเล็กน้อย

 

Must Read >> โรคปอดบวมในเด็ก ภัยของเจ้าตัวเล็กที่มักมากับอากาศหนาว

 

 

เครดิตภาพ : manager.co.th

ท่าที่ 4 ปอดกลีบซ้ายส่วนกลาง จัดท่าให้ศีรษะต่ำลงประมาณ 15° และตะแคงด้านซ้ายขึ้นมาประมาณ ¼ จากแนวราบ และเคาะบริเวณราวนมด้านซ้าย

ท่าที่ 5 ปอดกลีบซ้ายล่างส่วนชายปอดด้านหน้า จัดให้เด็กนอนตะแคงกึ่งคว่ำหน้า ศีรษะต่ำ 30° ประคองทรวงอกบริเวณชายโครงด้านซ้ายหงายขึ้นมาเล็กน้อย เคาะบริเวณเหนือชายโครงด้านข้างตอนหน้าต่ำจากราวนมลงมาเล็กน้อย

ท่าที่ 6 ปอดกลีบซ้ายล่างส่วนชายปอดด้านข้าง จัดท่าศีรษะต่ำ 30° นอนตะแคงเกือบคว่ำ เคาะบริเวณด้านข้างเหนือชายโครงระดับเดียวกับท่าที่ 5 ใต้ต่อรักแร้ของเด็ก

ท่าที่ 7 ปอดกลีบซ้ายด้านล่างส่วนหลัง จัดท่าศีรษะต่ำ 30° นอนคว่ำ เคาะบริเวณด้านหลังต่ำจากกระดูกสะบักลงมาในระดับเดียวกับชายโครงด้านหน้า⁵

Must Read >> โรคปอดอักเสบ ภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม

ถึงแม้ว่าโรคปอดบวมในเด็กจะอันตรายร้ายแรงถึงชีวิต แต่คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถป้องกันลูกจากการเจ็บป่วยได้  ด้วยการพาลูกไปตรวจสุขภาพและฉีดวัคซีนเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกันโลกให้กับลูก แนะนำว่าควรพาลูกไปรับวัคซีนตามช่วงอายุที่คุณหมอนัดมาในสมุดพกสุขภาพที่จะได้รับหลังการคลอดลูก  …ด้วยความห่วงใยค่ะ

อ่านบทความเรื่องอื่นที่น่าสนใจ

โรคเด็กขนแปลง ใช้หมากแล้วจะหายจริงหรือ?
โรคเด็กมีหาง สไปนา ไบฟิดา (spina bifida)
ไข้เลือดออก และไวรัสซิการะบาดช่วงหน้าฝน

 

---

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง
¹หน่วยระบบหายใจและไอซียู  สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี.โรคปอดบวมในเด็ก. www.thaipedlung.org
^2,4รศ.(พิเศษ) นายแพทย์ ทวี โชติพิทยสุนนท์ กุมารแพทย์ โรคปอด. haamor.com
^3,5พญ.มณินทร วรรณรัตน์ กุมารแพทย์โรคระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลเวชธานี. www.manager.co.th
ปอดบวมในเด็ก. www.thaihealth.or.th