พัฒนาการทารก ในช่วงสัปดาห์แรกหลังคลอดมีอะไรให้พ่อแม่มือใหม่ได้ตื่นเต้นกันบ้าง !? เพื่อนผู้เขียนเพิ่งคลอดลูก ขอบอกว่าทั้งคู่เห่อลูกมากๆ ชนิดที่ว่าเก็บทุกช่วงเวลาไม่ว่าลูกจะหลับ ร้อง ตื่น แถมพูดด้วยว่าดูซิลูกบอกรักฉัน ฟังแล้วอมยิ้มเลย ว่าแต่เด็กตัวแค่เนี่ยบอกรักได้แล้วเหรอ? ทีมแม่ ABK พาไปค้นหา 10 พัฒนาการทารก ที่ว่าลูกบอกรักกันค่ะ
พัฒนาการทารก ช่วงแรกเกิดมีอะไรให้น่าค้นหาบ้างนะ?
ก่อนที่จะพาคุณพ่อคุณแม่ไปดู พัฒนาการทารก ช่วงแรกเกิดถึงขวบปีแรกของชีวิต ที่มีลักษณะบางอย่างอาจบ่งบอกได้ว่า “ลูกกำลังบอกรัก” คุณอยู่หรือเปล่านั้น จะขอพาไปให้รู้จักและคุ้นเคยกับลักษณะร่างกายของลูกแรกเกิดกันก่อนค่ะ
วินาทีแรกคลอดที่เสียงร้องอุแว้ดังนำออกมานั้น มาลุ้นกันหน่อยว่าเจ้าตัวเล็กจะมีน้ำหนักแรกคลอดกันสักเท่าไหร่นะ? โดยปกติแล้วทารกแรกเกิดจะมีน้ำหนักเฉลี่ยประมาณ 3,200 กรัม ส่วนศีรษะจะค่อนข้างโตกว่าลำตัว แล้วสังเกตอะไรกันอีกอย่างไหมคะว่า เวลาที่มีเสียงดัง หรือมีอะไรมารบกวน หลับๆ อยู่นี่ ลูกจะสะดุ้ง ตกใจ ร้องไห้เสียงดัง พร้อมกับกางแขนออกแล้วโอบแขนของตัวเองเข้าหากัน ปฏิกิริยานี้เรียกว่า โมโร่รีเฟลกซ์ (Moro Reflex) ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติของเด็กทารกทุกคนค่ะ
และอีกจุดที่น่าสนใจสำหรับพ่อแม่มือใหม่อย่างเราๆ ก็คือ “สะดือ” เพราะเห็นหลายๆ ครอบครัวที่เพิ่งมีลูกเล็ก จะกลัวกันเหลือเกินกับสะดือของลูก ที่ว่ากลัวนี่หมายถึง ไม่กล้าจับ ไม่กล้าทำความสะอาด เพราะเดี๋ยวจะไปทำให้ลูกเจ็บ!! ซึ่งในความเป็นจริงลูกไม่เจ็บหรอกค่ะ(บริเวณสายสะดือไม่มีเส้นประสาท) อาบน้ำทำความสะอาดให้ลูกตามปกติที่ได้รับคำแนะนำมาจากคุณพยาบาลเลยค่ะ ขออย่างเดียวแค่อย่ามือซนไปแคะ แกะ เกา หรือโรยแป้งใส่สะดือลูกก็พอจ้ะ
ในวันแรกๆ หลังคลอดถ้าสังเกตดูจะเห็นว่าตรงบริเวณสายสะดือลูกจะมีสีขาวขุ่น และเห็นเป็นเส้นเลือดดำแห้งอยู่ข้างใน หลังจากนั้นก็จะค่อยๆ แห้ง แล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง และดำ พอลูกอายุได้ 7-10 วัน เจ้าสายสะดือนี้ก็จะหลุดออกไปตามธรรมชาติค่ะ
บทความแนะนำ คลิก>> รวม 12 เพลงสําหรับคนท้อง ช่วยพัฒนาสมองของทารกในครรภ์ได้
เป็นไงคะนี่แค่เริ่มต้น ก็พอจะรู้จักพัฒนาการร่างกายของลูกแรกเกิดกันบ้างแล้วนะคะ ซึ่งต่อจากนี้ไปพ่อแม่มือใหม่จะมีทั้งความเหนื่อย(แบบสุข) และความสนุกในการเรียนรู้ลูกในทุกๆ วันค่ะ
อ่านต่อ 10 สัญญาณที่บอกว่าทารกบอกรักคุณ หน้า 2
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
10 พัฒนาการทารก (วัยแรกเกิด-12 เดือน) ที่บอกว่ารักคุณ
อย่างที่รู้กันค่ะว่า พัฒนาการทารกแรกเกิดนั้นเขาจะยังไม่สามารถพูดสื่อสารเป็นคำพูดออกมาได้ว่าต้องการอะไร ไม่ว่าจะร้อนไป หนาวไป หิว ปวดฉี่-อึ ง่วงนอน อารมณ์ดีอยากเล่น ฯลฯ ซึ่งโดยมากในช่วงแรกๆ ก็จะสื่อสารด้วยการร้องบอก ตรงนี้แหละที่พ่อแม่ต้องเรียนรู้จากเสียงร้องของลูกด้วยนะคะ จากนั้นเมื่อเลยช่วง 3 เดือนไปแล้ว เจ้าตัวเล็กก็จะสื่อสารด้วยการทำเสียงในลำคอ “อื้อ อืม อ่า อุ แอะ” อันนี้จากประสบการณ์เลี้ยงลูกๆ หลานๆ ที่บ้านนะคะ เท่าที่ฟังเสียงก็จะประมาณนี้ค่ะ
ทุกการกระทำของลูกที่เป็นไปตามพัฒนาการ ถ้าดูดีๆ ก็คล้ายๆ จะเป็นการสื่อสารด้วยภาษากายว่า “หนูรักพ่อกับแม่นะ เล่นกับหนูหน่อยจิ” พัฒนาการภาษากายที่ว่านั้นมีลักษณะยังไงไปเรียนรู้พร้อมกันค่ะ
1. ลูกจำกลิ่นแม่ได้
เรื่องน่ามหัศจรรย์ที่เกิดขึ้นตั้งแต่วินาทีแรกคลอด คือลูกจะร้องไห้จ้าเสียงดังเพื่อเป็นการบอกทักทายพ่อกับแม่ จากนั้นเมื่อนำ ลูกมาวางที่อกแม่ เขาจะเงียบทันที และคืบตัวเข้าหาเต้านมแม่โดยอัตโนมัติ และรู้ไหมคะว่าเด็กทารกเขาจำกลิ่นแม่เขาได้ตั้งแต่วินาทีแรกแล้ว
เคยมีการทดลองนำเด็กทารกแรกคลอดคนหนึ่งมาวางไว้ที่อกของแม่หลังคลอดลูก เด็กทารกคนนี้จะพยายามอย่างที่สุดเพื่อ คืบไปหาแม่ของตัวเองได้อย่างแม่นยำ!
2. ลูกสบตาได้
ช่วง 1 เดือนแรกต่อให้ลูกจะใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการนอนหลับ แต่รู้ไหมว่าช่วงที่ลูกตื่นขึ้นมา ไม่ว่าพ่อหรือแม่จะอาบน้ำ ให้ อุ้มขึ้นกินนม หรืออุ้มขึ้นมากอดให้ความอบอุ่นเฉยๆ ถ้าคุณอุ้มลูกขึ้นมาในลักษณะที่มองจ้องหน้าลูก โดยจัดลูกให้อยู่ในท่านานหงายแล้วใบหน้าลูกห่างจากใบหน้าพ่อหรือแม่ที่อุ้มประมาณ 30 เซนติเมตร ลูกก็จะมองกลับไปที่ดวงตาและใบหน้าคุณได้นาน 1-2 วินาที
ช่วงจังหวะแบบนี้จะพูดคุย ทำตาโตยิ้มให้ลูก หรือสบตากะพริบตากับลูก ก็ถือเป็นการส่งเสริมพัฒนาการด้านการมองเห็นให้กับลูกได้ดีมากๆ ด้วยนะคะ
3. ลูกส่งยิ้มให้
มีหลายคนพูดว่า “จะเป็นไปได้เหรอที่เด็กคลอดมาได้ไม่กี่สัปดาห์ จะยิ้มได้!” เป็นไปได้ค่ะและก็ไม่ใช่จินตนาการของพ่อ แม่ด้วย ช่วงลูกอายุได้ 6-12 สัปดาห์ จากพฤติกรรมพ่อแม่และรวมถึงคนในครอบครัว ถ้ามีสมาชิกใหม่มาสร้างสีสันความสุขให้ขนาดนี้ มีหรือที่จะไม่เล่น “จ๊ะเอ๋กับลูก” พัฒนาการของเด็กช่วงวัยนี้เมื่อเขาเห็นใบหน้าคนที่อยู่ตรงหน้ามีลักษณะยิ้ม หัวเราะ สบตา ลูกก็จะสื่อสารด้วยการยิ้มตอบกลับไปให้ค่ะ แต่ก็ต้องบอกก่อนว่าเด็กแต่ละคนอาจต่างกันบ้าง ฉะนั้นอย่าเพิ่งคาดหวังว่าลูกคุณในวัยเดียวกันกับลูกเขา จะมีพัฒนาการเด่นชัดเหมือนกัน
4. ลูกส่งเสียงอืออา อ้อแอ้
ช่วงแรกคลอดเดือนแรกๆ พ่อแม่มือใหม่หลายๆ ครอบครัวอาจหงุดหงิดและไม่เข้าใจกับเสียงร้องของลูกสักเท่าไหร่ ไม่รู้ว่าจะอยากได้อะไร หรือเป็นอะไร กว่าจะรู้ใจกันก็เกือบๆ เข้าเดือนที่ 2-3 ไปแล้ว ที่สำคัญตลอดทั้งวันลูกก็จะหลับมากกว่าตื่นมาเล่นกับพ่อแม่ซะอีก
แต่เมื่อลูกอายุได้ 3-4 เดือนเป็นต้นไป เขาจะสามารถมองตามสิ่งของที่เคลื่อนไหวได้ และที่ชอบมากๆ ก็ใบหน้าที่เปื้อนยิ้มของพ่อแม่ค่ะ ถ้าเล่นส่งเสริมพัฒนาการกับลูกบ่อยๆ เช่น เล่นจ๊ะเอ๋เอามือปิดตาแล้วเปิดออก ลูกจะเริ่มส่งเสียงอืออา อ้อแอในลำคอ เป็นการถูกใจ ชอบใจ ยกแขน ยกขา ส่งสัญญาณว่าหนูโอเคนะแม่!
บทความแนะนำ คลิก>> เจาะลึก 40 สัปดาห์กับการ พัฒนาการลูกในครรภ์
Good to know เด็กทารกแรกคลอดจะนอนหลับประมาณ 17-18 ชั่วโมงต่อวัน การนอนหลับสำคัญต่อการเจริญเติบโตของร่างกายและสมอง ขณะที่ลูกหลับร่างกายจะหลั่ง Growth Hormone ซึ่งช่วยในการเจริญเติบโตและช่วยเพิ่มพลังงานให้กับสมอง
อ่านต่อ 10 สัญญาณที่บอกให้รู้ว่าทารกรักคุณ หน้า 3
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
5. ลูกหัวเราะไปกับพ่อแม่
พอลูกอายุได้ 4 เดือนขึ้นไป คุณจะเข้าใจกับคำว่า “หัวเราะอร่อยเหาะ” คล้ายๆ ว่าลูกจะเส้นตื้นกับถูกเรื่องที่พ่อแม่ทำให้ ไม่ว่าจะเล่นจั๊กกะจี๋ เล่นจ๊ะเอ๋ เล่นเอาผ้ามาปิดหน้าลูก เล่นบีบเสียงลูกบอบ/ตุ๊กตา ฯลฯ ไม่ว่าจะทำอะไรก็ดูลูกจะถูกอกถูกใจ หัวเราะเสียงดังลั่นบ้านเลยค่ะ
6. ลูกดีใจเมื่อเจอหน้าพ่อกับแม่
ลูกบ้านไหนอายุ 6 เดือนแล้วบ้างคะ สังเกตกันไหมว่าเวลาที่คุณพ่อ หรือคุณแม่ หายหน้าไปสัก 1-2 ชั่วโมง แล้วพอกับมาเจอลูก เขาจะแสดงอาการดีใจเป็นการยกใหญ่ ยกแขน ยกขา เอามือจับหน้าคุณเวลาที่เอาใบหน้าลงไปใกล้ๆ กับหน้าลูก เด็กช่วงวัยนี้เขาจะจำหน้าคนในบ้านได้แล้ว โดยเฉพาะคนที่ใกล้ชิดเขา อยู่กับเขาทุกวันอย่างพ่อกับแม่นั่นเองค่ะ
7. ลูกพูดด้วย
ช่วงขวบปีแรกนี่ผ่านไปเร็วนะคะ เผลอแป๊บๆ ลูกบ้านไหนที่อายุได้ 6 เดือนแล้ว น่าจะไม่เหงาแล้วค่ะ เพราะลูกวัยนี้เขาจะสามารถหันหาเสียงที่เรียกชื่อเขา สามารถส่งเสียงโต้ตอบกับพ่อแม่ได้ ยังไม่ถึงขั้นพูดเป็นคำๆ นะคะ แต่ลูกจะตอบสนองกลับทุกครั้งที่คุณเรียกชื่อเขา หรือพูดคุยกับเขาๆ ก็จะสื่อสารกลับด้วยเสียงอ้อแอๆ ตามประสาเขาค่ะ
8. ลูกชอบทำกิจกรรมกับพ่อแม่
ก็หนูรักพ่อกับแม่นินา ไม่อยากให้พ่อกับแม่ไปไหนเลย ช่วงที่ลูกอายุได้ 7-9 เดือน สามารถอุ้มนั่งบนตักได้แล้วค่ะ ลูกจะชอบมากถ้าคุณเอาหนังสือภาพที่มีสีสันสวยๆ มาเปิดดูไปพร้อมกับเขา ระหว่างนี้ก็พูดคุยชี้ชวนให้ลูกภาพในหนังสือนิทานไปเรื่อยๆ อาจจะทำเสียงให้ดูน่าตื่นเต้นเวลาเห็นช้าง ม้า นก แม่น้ำ ท้องฟ้า หรือสีต่างๆ ในหนังสือ เป็นต้น ลูกจะตื่นเต้นและค่อยๆ เรียนรู้ไปกับคุณพ่อคุณแม่ด้วย
9. ลูกตั้งใจฟัง และเข้าใจภาษา
“ธุจ้า ส่งจุ๊บ บ๊ะบาย รัก กอดๆ” ฯลฯ สารพัดคำง่ายๆ ที่พ่อแม่มักใช้พูดกับลูก เพื่อให้เขาทำสื่อสารกลับมา โดยเฉพาะช่วง 9-12 เดือน ลูกเริ่มมีพัฒนาการด้านร่างกาย และพัฒนาการการเรียนรู้ เข้าใจคำพูด คำบอกของพ่อแม่มากขึ้น นั่นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมเวลาที่บอกลูกจ๋า ธุจ้ายัง เขาก็จะยกมือขึ้นมาไหว้ หรือถามว่ารักแม่ รักพ่อทำไง เขาก็จะยกมือขึ้นมาส่งจุ๊บให้
10. ลูกสนใจและเลียนแบบพ่อแม่
พ่อแม่จะอยู่ในความสนใจของลูกตลอดเวลา คล้ายๆ ลูกเป็นแฟนคลับอันดับหนึ่งของคุณเลยค่ะ ช่วงลูกอายุได้ 10-12 เดือน เขาสามารถทำอะไรได้มากขึ้นแต่ยังไม่ถึงขั้นทำถนัดมากนัก เช่น ตบมือ โบกมือตามคำสั่งได้ ที่สำคัญเขาจะเลียนแบบเสียงพ่อแม่เวลาที่ทำเสียงแปลกๆ ตลกๆ ใส่เขา เห็นพ่อแม่ดื่มน้ำ ตักข้าวทาน เขาก็จะพยายามทำตามให้ได้แบบคุณ เห็นไหมคะว่าลูกใจเรียนรู้แบบอย่างจากพ่อแม่จริงๆ นะเนี่ย
พัฒนาการการเรียนรู้ของลูกในช่วงขวบปีแรก ที่เริ่มกันตั้งแต่แรกเกิดสามารถสื่อได้ถึงสายใยรักที่ลูกมีร่วมกันระหว่างพ่อกับแม่ ฉะนั้นจะดีที่สุดถ้าพ่อแม่ได้ใช้เวลาร่วมกับลูกให้ได้มากที่สุด เพราะพัฒนาการทารกทุกด้าน รวมถึงทักษะต่างๆ ของลูกจะพัฒนาไปได้ดีอย่างมีประสิทธิภาพส่วนหนึ่งสำคัญนั้นมาจากพ่อแม่ 100% ที่จะส่งเสริม สนับสนุนให้กับลูกค่ะ …ด้วยความใส่ใจและห่วงใย
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
อ่านต่อบทความที่น่าสนใจคลิก
วิจัยชี้ 9 สัญญาณ บ่งบอก ลูกของคุณฉลาดเกินเกณฑ์ พัฒนาการเกินวัย!
รวม 9 เพลงเด็ก แบบภาษาอังกฤษ สำหรับเต้นสนุก ฝึกทักษะ เสริมพัฒนาการ
ขอขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก
คู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กแรกเกิด – 5 ปี สำหรับผู้ปกครอง. www.thaichilddevelopment.com
หนังสือ 1,000 วัน สร้างลูกให้เป็นเด็กอัจฉริยะ