รู้จัก ไวรัสโรต้า ต้นเหตุลูกน้อยท้องร่วง พร้อมราคาวัคซีน

แม่ยูมิ

8 years ago

ไวรัสโรตา / ไวรัสโรต้า เป็นไวรัสชนิดหนึ่งที่เป็นสาเหตุหลักของโรคลำไส้อักเสบในทารกและเด็กเล็ก พบบ่อยในเด็กอายุระหว่าง 6 เดือน – 2 ขวบ ทำให้เกิดอาการอาเจียนและท้องร่วงรุนแรง เสี่ยงต่อการขาดน้ำ ช็อก และอาจเสียชีวิตได้ เพื่อเป็นการลดความเสี่ยงและความรุนแรงของโรค คุณพ่อคุณแม่สามารถปกป้องลูกน้อยด้วย วัคซีนโรต้า ตั้งแต่อายุ 2 เดือน

ในประเทศไทยพบว่าเด็กอายุ 1 ขวบ เป็นโรคอุจจาระร่วงจากการติดเชื้อไวรัสโรต้าร้อยละ 60 และเด็กอายุ 2 ขวบ เป็นโรคอุจจาระร่วงจากไวรัสโรต้าถึงร้อยละ 80 – 90 ซึ่งโรคนี้พบได้ทุกฤดู โดยเฉพาะฤดูหนาวในประเทศเขตอบอุ่น และเขตร้อน เช่น ประเทศไทย

ไวรัสโรตา เป็นเชื้อที่ติดต่อได้ง่ายมาก ชอบแฝงตัวอยู่ตามของเล่นหรือสิ่งของ เมื่อเด็กจับแล้วนำมือเข้าปากก็ติดเชื้อได้แล้ว ซึ่งเชื้อไวรัสโรต้าค่อนข้างทน และสามารถมีชีวิตอยู่ได้นานหลายวัน ซึ่งหากลูกน้อยนำสิ่งของหรือมือที่เปื้อนเชื้อโรคเข้าทางปากก็จะทำให้รับเชื้อไวรัสนี้เข้าไปได้อย่างง่ายดาย

อาการที่บ่งบอกว่าลูกน้อยติดเชื้อ ไวรัสโรต้า

หลังจากลูกน้อยได้รับเชื้อประมาณ 1-2 วัน จะมีอาการเริ่มต้นด้วยการมีไข้ คลื่นไส้ อาเจียน ซึ่งไข้อาจสูงถึง 39 องศาเซลเซียส และอาเจียนซึ่งอาจมากถึง 7 – 8 ครั้งต่อวัน กรณีที่อาการไม่รุนแรง อาการไข้และอาเจียนมักจะหายได้เองภายใน 2-3 วัน
อาการที่พบได้บ่อยคือ อาการปวดท้อง ท้องเสีย ถ่ายเหลวเป็นน้ำหรือถ่ายเป็นฟองหลายๆ หน บางคนอาจมีน้ำมูกไหลและไอร่วมด้วย อาการท้องเสียอาจเป็นนานได้ถึง 7-10 วัน

ไวรัสโรต้า ไม่มียาหรือการรักษาโดยเฉพาะ เพียงดูแลตามอาการก็จะดีขึ้นจนหายไปได้เอง หากอาการรุนแรง จนทำให้กินอาหารไม่ได้ ร่างกายเกิดภาวะขาดน้ำและเกลือแร่อย่างรุนแรง อาจนำไปสู่ภาวะช็อก และเสียชีวิตได้

เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่

Amarin Baby & Kids

วิธีช่วยเหลือลูกเบื้องต้นก่อนพาลูกไปหาหมอ

ให้ลูกดื่มน้ำเกลือแร่ที่เหมาะสำหรับเด็กท้องเสีย อาจจะเป็นชนิดน้ำสำเร็จรูปหรือผงเกลือแร่ละลายน้ำต้มสุกก็ได้
ให้ลูกจิบหรือดื่มน้ำเกลือแร่ทีละน้อยแต่บ่อยๆ ไม่ควรให้ลูกดื่มครั้งละมากๆ เพราะจะอาเจียนหรือถ่ายเหลวออกมาหมด
ไม่ควรใช้น้ำอัดลมและน้ำเกลือแร่ชนิดขวดสำหรับนักกีฬาผสมให้ลูกดื่ม เพราะปริมาณน้ำตาลและเกลือแร่ไม่เหมาะสมกับเด็ก
ถ้าลูกมีภาวะขาดน้ำอย่างรวดเร็วและรุนแรง คือ นอนซึม ไม่เล่น ไม่ร่าเริงเหมือนตามปกติ ปากแห้งมาก ปัสสาวะน้อยลงหรือปัสสาวะสีเหลืองเข้ม เบ้าตาโหล ให้รีบพาลูกส่งโรงพยาบาลทันที

วิธีการป้องกันลูกน้อยจากเชื้อไวรัสโรต้าที่สำคัญ คือ

การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ จะช่วยให้ลูกมีภูมิคุ้มกันได้ในระดับหนึ่ง ถึงแม้จะติดเชื้อไวรัสโรตาก็จะไม่มีอาการหรือมีน้อย เพราะภูมิคุ้มกันในนมแม่ช่วยในการกำจัดเชื้อได้
ล้างมือให้ลูกน้อยบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่ก่อนรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ
รักษาสุขอนามัยของสมาชิกในบ้าน และบริเวณที่ลูกชอบเล่น รวมถึงหมั่นล้างของเล่นเสมอๆ
เตรียมอาหารของลูกน้อยให้สุก สะอาด ถูกสุขลักษณะ โดยการผ่านความร้อน
การรับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้า เป็นการป้องกันที่มีประสิทธิภาพสูงสุด มีความปลอดภัยสูง สามารถช่วยลดความรุนแรงของโรคได้

อ่านต่อ>> วัคซีนโรต้า มีกี่แบบ ต่างกันอย่างไร ต้องรับวัคซีนเมื่อไหร่บ้าง คลิกหน้า 2

ชนิดของ วัคซีนโรต้า

ปัจจุบันวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้า มี 2 ชนิด ได้แก่

วัคซีนชนิด Live attenuated human rotavirus vaccine มีชื่อการค้าว่า RotarixTM

ผลิตจากเชื้อไวรัสโรต้าที่มีชีวิตแต่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์ลง โดยเป็นเชื้อไวรัสสายพันธุ์เดียวที่ได้จากมนุษย์ ทั้งนี้วัคซีน Rotarix สามารถเรียกว่าเป็น Monovalent vaccine (วัคซีนจากเชื้อชนิดเดียว) ได้ เนื่องจากวัคซีนชนิดนี้ผลิตจากเชื้อไวรัสชนิดเดียวที่แยกได้จากมนุษย์

รูปแบบวัคซีนนี้เป็นยาน้ำแขวนตะกอนสำหรับรับประทาน (Oral suspension) ขนาด 1.5 มิลลิลิตรต่อโดส/ต่อการใช้ 1 ครั้ง บรรจุในหลอดยาพร้อมใช้ (Prefilled syringe)

วัคซีนชนิด Bovine-human reassortant rotavirus vaccine มีชื่อการค้าว่า RotaTeqTM

ผลิตโดยการผสมกัน(Reassortment) ระหว่างเชื้อไวรัสโรต้าที่มีชีวิตแต่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์ลงที่มีที่มาจากมนุษย์และจากวัว ทั้งนี้วัคซีน RotaTeq สามารถเรียกว่าเป็น Pentavalent vaccine เนื่องจากวัคซีนชนิดนี้ผลิตขึ้นจากเชื้อไวรัสโรต้าจำนวน 5 ชนิดที่ได้จากมนุษย์และจากวัว รูปแบบวัคซีนนี้ เป็นยาน้ำแขวนตะกอนสำหรับรับประทาน (Oral suspension)เช่นกัน ในขนาด 2 มิลลิลิตรต่อโดส บรรจุในหลอดพลาสติก

ได้มีการศึกษาถึงประสิทธิผลของวัคซีนทั้ง 2 ชนิดพบว่า ทั้ง RotarixTM และ RotaTeqTM มีประสิทธิผลที่ดีในการป้องกันโรคอุจจาระร่วงจากไวรัสโรต้า และมีอาการข้างเคียง (ผลข้างเคียง) ไม่แตกต่างกัน

กลไกการทำงานของวัคซีนทั้ง 2 ชนิดนี้ คือ วัคซีนฯ จะเสริมสร้างให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ผู้ที่ได้รับวัคซีนนี้ ที่เรียกว่าเป็นภูมิคุ้มกันแบบ Active immunization วัตถุประสงค์ของการให้วัคซีนนี้ คือ เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสโรต้า และถึงแม้ว่าวัคซีนนี้จะป้องกันโรคนี้ไม่ได้ทั้งหมดในเด็กทุกคนที่ได้รับวัคซีนนี้ แต่ก็ทำให้ความรุนแรงของโรคนี้ลดลงได้

ผลข้างเคียงจากวัคซีนโรต้า อาการไม่พึงประสงค์ที่อาจพบได้ภายหลังเด็กได้รับวัคซีนนี้ เช่น มีไข้ต่ำๆ เบื่ออาหาร ท้องเสียเล็กน้อย อาเจียนไม่รุนแรง งอแง มีลมในท้องมาก ซึ่งอาการจะหายไปเองภายใน 1-2 วันหลังได้รับวัคซีน แต่ถ้าอาการเหล่านี้รุนแรง ควรรีบนำเด็กไปโรงพยาบาลด่วน

เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่

Amarin Baby & Kids

ตารางการรับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้า

วัคซีนชนิด RotarixTM หยอดทั้งหมด 2 ครั้ง ห่างกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์

ครั้งแรกเมื่อเด็กอายุ 2 เดือน
ครั้งที่ 2 เมื่อเด็กอายุ 4 เดือน

วัคซีนชนิด RotaTeqTM หยอดทั้งหมด 3 ครั้ง ห่างกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์

ครั้งแรกเมื่อเด็กอายุ 2 เดือน
ครั้งที่ 2 เมื่อเด็กอายุ 4 เดือน
ครั้งที่ 3 เมื่อเด็กอายุ 6 เดือน

กรณีมารับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้าไม่ตรงตามตารางเวลาที่กำหนด หรือรับวัคซีนไม่ครบ

กรณีเด็กได้รับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้าครั้งที่ 1 แล้ว แต่ไม่สามารถรับวัคซีนฯครั้งที่ 2 หรือครั้งที่ 3 ตรงตามตารางเวลาที่กำหนด การได้รับวัคซีนฯเข็มที่ 2 หรือ ที่3 ที่ล่าช้า มีหลักการให้ ดังนี้

หากนึกขึ้นได้ว่าต้องได้รับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้าครั้งที่ 2 หรือ 3 ในช่วงที่เด็กอายุยังน้อยกว่า 8 เดือน สามารถให้วัคซีนครั้งที่ 2 หรือ ที่3 ได้ทันที โดยไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นรับวัคซีนใหม่ตั้งแต่ครั้งแรก
หากนึกขึ้นได้ว่าต้องได้รับวัคซีนป้องกันไวรัสโรต้าครั้งที่ 2 หรือ 3 ในช่วงที่เด็กอายุเกินกว่า 8 เดือนแล้ว ไม่จำเป็นต้องรับวัคซีนครั้งที่ 2 หรือ 3 ที่ลืมไป เนื่องจากไม่มีข้อมูลความปลอดภัยและประสิทธิผลของการใช้วัคซีนนี้ในช่วงอายุเกินกว่า 8 เดือน ทั้งนี้อาจขึ้นกับดุลยพินิจของแพทย์ผู้ดูแลเด็กพิจารณา

อ่านต่อ บทความแนะนำ>> ตารางวัคซีน ตั้งแต่แรกเกิด-12 ขวบ ปี 2559

วัคซีนนี้จะช่วยป้องกันเฉพาะโรคอุจจาระร่วง/ท้องร่วงจากเชื้อไวรัสโรต้าเท่านั้น ไม่สามารถป้องกันโรคอุจจาระร่วงจากสาเหตุอื่นได้ ภายหลังให้วัคซีนไวรัสโรต้าแก่เด็ก เด็กบางคนก็ยังอาจเกิดโรคอุจจาระร่วงจากเชื้อไวรัสโรต้าได้ แต่อาการมักไม่รุนแรง

อ่านต่อ>> ตัวอย่างราคาวัคซีนโรต้า รพ.รัฐ และรพ.เอกชน คลิกหน้า 3

วัคซีนโรต้า อยู่ในประเภทวัคซีนเสริม คุณแม่มักจะสงสัยว่า วัคซีนโรต้าจำเป็นหรือไม่? คุณแม่บางท่านที่เลี้ยงลูกเองอยู่กับบ้านอาจมองว่าไม่จำเป็นเพราะมั่นใจดูแลความสะอาดภายในบ้านเป็นอย่างดีแล้ว โอกาสได้รับเชื้อมีน้อย ในขณะที่คุณแม่บางท่านที่ต้องส่งลูกเข้าเนอสเซอรี่อาจมองว่าจำเป็นเนื่องจากเด็กหลายคนอยู่รวมกัน เล่นของเล่นร่วมกัน โอกาสได้รับเชื้อมีมากกว่า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแต่ละครอบครัวในการพิจารณาว่าจะให้ลูกรับวัคซีนโรต้าหรือไม่ค่ะ