Baby Signs แปลตรงตัวก็คือสัญญาณทารก หรือก็คือภาษาท่าทางของทารกที่ยังพูดไม่ได้ ซึ่งมีประโยชน์มากที่พ่อแม่ต้องลองสอนลูกให้ลูกเรียนรู้ เพื่อจะได้บอกความต้องการ หรือสื่อสารกับพ่อแม่ได้ ในวัยที่ยังพูดไม่ได้
วิธีสอน baby sign วิจัยชี้ ช่วยเสริมพัฒนาการลูก
Baby signs คืออะไร
Baby Signs เป็นเหมือนเครื่องมือสื่อสาร สัญญาณภาษาท่าทาง (มือ) ของเด็กทารก หรือลูกน้อยในวัยก่อนที่จะพูด ที่ช่วยให้พ่อแม่เข้าใจถึงความต้องการของเด็ก และสามารถตอบสนองได้ตรงตามนั้นมากที่สุด
ถือเป็นภาษาท่าทาง ซึ่งนับว่าเป็นศาสตร์ในการเรียนรู้เรื่องของเทคนิค การสื่อสารกับเด็กทารกตัวน้อยซึ่งยังพูดไม่ได้ ที่มีมานานกว่า 20 ปีแล้ว โดยมี ดร.ลินดา อเครโดโล่ และ ดร.ซูซาน กู๊ดวิน ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาแห่งมหาวิทยาลัย California at Davis ประเทศสหรัฐอเมริกา คือผู้ค้นพบศาสตร์แขนงนี้ ซึ่งเริ่มจากการสังเกตเห็นพฤติกรรมของลูกตัวเองที่พยายามใช้ภาษาท่าทางในการสื่อสารกับผู้อื่น จึงเป็นแรงผลักดันให้นักจิตวิทยาทั้งสองศึกษาเชิงวิชาการ เพื่อสังเกตว่าเด็กทุกคนสามารถสื่อสารและฝึกฝนการใช้ Baby Signs ได้หรือไม่
จากการค้นคว้า ก็พบว่า เด็กทารกสามารถสื่อสารด้วยท่าทาง และสามารถฝึกสอน Baby Signs ได้ทุกคน และยังบอกว่าการใช้มือเป็นการสื่อสาร ที่สามารถมองเห็นได้ง่าย จึงทำให้เด็กเรียนรู้ได้เร็วกว่าการสื่อสารด้วยคำพูด (tongue and mouth)
นอกจากนี้ก็ยังมีงานวิจัยมากมายพิสูจน์แล้วว่า Baby Sign สามารถช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเด็กทารกได้อย่างดี ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการทางภาษาและสติปัญญา โดยการติดตามผลในเด็กโตวัย 8-9 ปี ขึ้นไป ที่เคยฝึก Baby Signs พบว่า เด็กที่ได้รับการฝึกมีพัฒนาการทางภาษาดีกว่าเด็กคนอื่นๆ ที่ไม่เคยได้รับการฝึก
ทั้งนี้จากผลวิจัยยังพบว่าการใช้ภาษามือไม่เพียงแต่ลดปัญหาด้านพฤติกรรม เช่น อาการโมโห (ทั้งแม่และลูก) แต่ยังมีข้อดีอื่นด้วย
- เด็กที่ใช้ภาษามือจะมีทักษะทางด้านภาษามากกว่าเด็กที่ไม่ได้ใช้ภาษามือ เพราะพ่อแม่ต้องพูดคำศัพท์ซ้ำๆ เวลาที่ต้องสื่อสารด้วยภาษามือ ซึ่งเป็นการช่วยเพิ่มคลังคำศัพท์ให้กับลูกอีกด้วย
- ช่วยการพัฒนาสมองของลูก เพราะเด็กได้เรียนรู้จากการใช้มือเพื่อที่จะสื่อสารออกมา ทำให้สมองต้องแปลความสัมพันธ์ของคำศัพท์และท่าทาง ทำให้เกิดความเข้าใจ (comprehension) ทำท่านี้แปลว่าอะไร
- ช่วยลดความเครียดระหว่างลูกและพ่อแม่ และยังช่วยพัฒนาการด้านอารมณ์-จิตใจ
- ลดความก้าวร้าวของเด็ก เช่น การกัด การตี เนื่องจากลูกสามารถอธิบายความต้องการออกมาได้
- สร้างสัมพันธ์ที่ดีระหว่างพ่อแม่ลูก
- ช่วยให้พ่อแม่สังเกตและตอบสนองลูกได้มากขึ้น
- ผลระยะยาวที่ดีกับการอ่านการเขียนของลูก
อ่านต่อ >> “Baby Sign จะทำให้ลูกพูดช้าหรือไม่” คลิกหน้า 2
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
วิธีสอน Baby Signs เปรียบคล้ายกับ “อวัจนภาษา” ซึ่งก็คือภาษาท่าทาง เช่น เมื่อพอใจเราก็สอนให้เด็กยิ้ม หัวเราะ ให้ทำหน้าบึ้งเมื่อโกรธ และร้องไห้เมื่อเจ็บ ซึ่งการแสดงอารมณ์ทางสีหน้าต่าง ๆ เหล่านี้ เป็นการสื่อสารผ่านท่าทางทั้งสิ้น เพียงแต่ในการเรียนรู้ Baby Signs ตามระบบของ ดร.ลินดา อเครโดโล่ และ ดร.ซูซาน กู๊ดวิน นั้น จะมีท่าทางที่เป็นมาตรฐานตามสากลที่สามารถสื่อสารเข้าใจกันได้ทั่วโลก
แต่ในความเป็นจริง หากพ่อแม่มีความใกล้ชิดกับลูก และศึกษาลูกของตัวเองอย่างละเอียดแล้ว จะพบว่าเด็กแต่ละคนจะมีท่าทางในการแสดงออก Signs ในแบบฉบับของเขาเอง เพียงแต่คุณพ่อคุณแม่และผู้ใกล้ชิดต้องพยายามสังเกตท่าทางของเด็ก และดูพฤติกรรมการทำซ้ำ ๆ ของเด็กว่าต้องการสื่อสารถึงอะไร แล้วตอบสนองเขา จากนั้นก็หาท่าทางใหม่ ๆ สอนเขาเพิ่มเติม
ครอบครัวคนไทย กับ Baby Signs
ความจริงแล้วในสังคมไทยมีการสอนภาษาท่าทางให้เด็กกันอยู่แล้ว เช่น การสอนให้เด็กสวัสดี สาธุ บ๊ายบาย ฯลฯ ท่าทางเหล่านี้ล้วนแต่เป็น Baby Signs ทั้งสิ้น เพียงแต่คุณพ่อคุณแม่หยุดการสอนไว้เพียงเท่านี้ ไม่ได้ขยายการสอนคำศัพท์ต่าง ๆ เพิ่มขึ้น เช่น คำแสดงอากัปกิริยา อย่างกินข้าว อิ่ม เสร็จแล้ว ขอบคุณ เป็นต้น
ทั้งนี้เพราะบางคนอาจจะคิดว่าการเรียนรู้ภาษาท่าทางจะทำให้เด็กพูดช้า ทั้งที่จริงแล้วมีข้อมูลการวิจัยไว้อย่างชัดเจนแล้วว่าเด็ก ๆ ที่ได้เรียน และฝึกภาษาท่าทางก่อนวัยพูดนั้น จะพูดได้เร็วกว่าเด็กในวัยเดียวกัน
Baby Sign ทำให้ลูกพูดช้าหรือไม่?
ก่อนอื่นควรจะแยกให้ถูกก่อนระหว่าง Speech กับ Language ( การพูด กับ ภาษา ) การพูด คือ ความสามารถในการออกเสียงเพื่อใช้ในการสื่อสาร ส่วน Sign คือ การใช้ภาษาในการสื่อสาร
เพราะลูกน้อย ยังไม่มีความสามารถในการเปล่งเสียง เนื่องจากกล้ามเนื้อภายในช่องปากยังไม่แข็งแรงพอ วิธีการ Sign จึงเป็นตัวช่วยเพื่อใช้ในการสื่อสารก่อนที่พวกเขาจะสามารถพูดได้ และเพราะเด็กๆ เรียนรู้ได้เร็ว สามารถรับรู้ได้ว่า วิธีการไหนสามารถตอบสนองความต้องการของเขาได้ดีและรวดเร็วที่สุด ดังนั้น เมื่อไหร่ที่เด็กพร้อมจะพูดได้ เค้าจะใช้วิธีการพูดแทนการ Sign ซึ่งก็อาจเปรียบได้เหมือนกับตอนที่ลูก รู้จักใช้วิธีการคลาน เพราะยังเดินไม่ได้ แต่เมื่อไหร่ที่เขาสามารถเดินได้แล้ว เขาก็จะรับรู้ได้เองว่าการเดินสะดวกรวดเร็วกว่าการคลานเป็นไหนๆ
ทำไม Baby Signs ช่วยให้เด็กพูดได้เร็ว
ผู้เชี่ยวชาญทางการฝึกพูดอธิบายว่า ก่อนที่เด็กจะพูด เขามีความต้องการที่จะสื่อสารแล้วด้วยการออกเสียง แต่กล้ามเนื้อบริเวณปากยังไม่พัฒนา จึงยังพูดเป็นคำไม่ได้ ได้แต่ร้องอ้อแอ้ซึ่งพ่อแม่ไม่เข้าใจ เขาจึงใช้ภาษาท่าทางที่สื่อสารด้วยมือ ซึ่งพัฒนาก่อนการใช้ปาก การสอนท่าทางให้ลูกพร้อมการพูดไปด้วยนั้น เมื่อกล้ามเนื้อปากพร้อมที่จะพูด ลูกจะพูดได้เลยและพูดได้เร็ว เพราะรู้จักคำศัพท์ต่าง ๆ แล้ว เด็กที่พูดได้แล้วจะไม่ใช้ท่าทางสื่อสารอีกต่อไป แต่จะสื่อสารด้วยการพูดแทน ซึ่งต่างจากเด็กที่รอกล้ามเนื้อปากพร้อมในอายุ 1 ขวบขึ้นไป แล้วค่อยสื่อสารเขาจะพูดได้ช้ากว่า Baby Signs จึงมีส่วนช่วยให้เด็กพูดได้เร็วขึ้น และรู้จักคำศัพท์มากขึ้น
เมื่อไหร่ที่ควรสอน Baby Signs ให้ลูก
Baby Signs จะเริ่มใช้ในเด็กตั้งแต่อายุ 6 เดือน ขึ้นไป แต่โดยทั่วไปแล้ว เด็กจะยังไม่สามารถแสดงท่า sign โต้ตอบ จนกระทั่งหลัง 11 เดือน ซึ่งเด็กตั้งแต่อายุ 6 เดือน เป็นช่วงวัยที่สามารถเข้าใจอะไรหลายๆ อย่างได้บ้างแล้ว หากแต่ว่าความสามารถในการสื่อสาร ถ้าไม่นับการร้องไห้ที่จัดว่าเป็นทักษะการสื่อสารอย่างแรกแล้ว การพูดของเด็กก็เป็นแค่เพียงถ้อยคำสั้นๆ คำหรือสองคำ ยังไม่ชัดเจนเต็มกระบวนความตามผู้ใหญ่ หรือยังพูดไม่ได้เลยก็มี
ขึ้นอยู่กับพัฒนาการของเด็กแต่ละคนด้วยเช่นกัน
อ่านต่อ >> พร้อมชมคลิป “เทคนิควิธีสอน baby sign ให้ลูกน้อย” คลิกหน้า 3
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
เทคนิค วิธีสอน baby sign ให้ลูกน้อย
คุณพ่อคุณแม่สามารถกำหนด Baby Signs ขึ้นมาใช้ในครอบครัวของตัวเองได้ โดยเมื่อทำท่าทางหรือ Signs คุณพ่อคุณแม่ต้องพูดคำ ๆ นั้นกำกับตามไปด้วย เช่น ทำท่าแตะหัว (บอกว่า “หมวก”) ทำท่าชี้ตา (บอกว่า “ดู”) เป็นต้น เด็กก็จะเกิดการเชื่อมโยงท่ามือกับภาษาพูด ที่สำคัญ ต้องทำให้สนุก ไม่เคร่งเครียด นะคะ
หากยังมองไม่เห็นภาพ ลองดูได้จากคลิปวีดีโอด้านล่างนี้กันเลยค่ะ ⇓
ขอบคุณคลิปวีดีโอจาก : MyBabyCanTalk
ขอบคุณคลิปวีดีโอจาก : Monta Briant
สรุปประโยชน์ที่จะได้รับจากการฝึก Baby Signs
การสื่อสารกับลูกได้ เป็นประโยชน์เบื้องต้นอย่างแรกที่พ่อแม่ได้รับ นอกเหนือจากเรื่องระดับสติปัญญา เพราะเมื่อใดที่ลูกน้อยได้ฟังและเรียนรู้ถึงคำศัพท์ต่างๆ มากขึ้น จะเป็นการกระตุ้นพัฒนาการทางสมองของเด็กให้รู้จักคิดอยู่ตลอดเวลา นอกจากนั้น Baby Signs ยังมีประโยชน์อีกหลายด้าน อาทิเช่น
- สร้างความสัมพันธ์ระหว่างคุณแม่กับลูก หรือคุณพ่อกับลูก ซึ่งเป็นกิจกรรมดีๆ ที่ได้ทำร่วมกันนั่นเอง
- เป็นแบบฝึกหัดง่ายๆ สำหรับเด็ก ที่ช่วยกระตุ้นอวัยวะส่วนต่างๆ ของร่างกาย อย่างนิ้วมือ หน้าตา ได้แสดงท่าทางออกมา เพื่อสื่อสารแทนภาษาพูด
- เมื่อคุณพ่อคุณแม่สามารถเข้าใจความต้องการของลูกได้ ก็เท่ากับช่วยให้เจ้าหนูน้อยอารมณ์ดีมีความสุข
- ช่วยลดอาการหงุดหงิดหัวเสีย จากการที่เด็กต้องการบางสิ่งจากพ่อแม่ แต่ไม่สามารถสื่อสารถึงความต้องการนั้นได้ พ่อแม่เองก็จะรู้สึกแบบนั้นเช่นกัน เนื่องจากไม่รู้ว่าลูกต้องการอะไร
- ส่งเสริมกระบวนการจดจำ ช่วยกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้
- ช่วยพัฒนาทางด้านความคิดและอารมณ์ให้ดียิ่งขึ้น
- ช่วยส่งเสริมการพัฒนาด้านการพูด ทำให้เด็กพูดได้เร็วขึ้น
- ทำให้รู้จักคำศัพท์มากขึ้น
- จากการวิจัยพบว่า เด็กที่เรียนรู้ baby sign มี IQ ที่สูงกว่า
- เพิ่มความมั่นใจ เชื่อมั่นในตัวเอง ให้กับเด็ก เนื่องจากเด็กสามารถสื่อสารเพื่อบอกความต้องการของตัวเองได้อย่างง่ายดาย และพ่อแม่สามารถตอบสนองความต้องการของพวกเค้าได้ทันที
- เพิ่มทักษะการเรียนรู้ได้หลายภาษา
- พ่อแม่หลายคนยังบอกอีกว่า baby sign ยังช่วยแก้ปัญหา terrible twos ได้อีกด้วย
เพราะลูกน้อย มีการสื่อสารเพื่อบอกความต้องการอยู่ตลอดเวลา เพียงแค่ในวัยที่ยังเล็กนั้น ลูกไม่สามารถใช้คำพูดบอกความต้องการได้ จึงต้องใช้ภาษาท่าทาง เข้ามาเป็นเครื่องมือสื่อสาร ซึ่งพัฒนาการด้านการหยิบจับ และการใช้มือนั้น เกิดขึ้นมาก่อนพัฒนาการทางการเปล่งเสียงและการพูด เพราะฉะนั้น นอกจากคุณจะเรียนรู้ในการสื่อสารของลูกผ่านภาษาท่าทางแล้ว คุณพ่อคุณแม่เองยังสามารถฝึกลูกให้รู้จักใช้ภาษากายในการสื่อสาร เพื่อสื่อความต้องการที่แท้จริงได้ ก่อนที่ลูกจะก้าวไปสู่การพูดเพื่อสื่อความต้องการในลำดับขั้นต่อไปของพัฒนาการ
อ่านต่อ “บทความอื่นน่าสนใจ” คลิก!
- แม่ต้องรู้! 9 สัญญาณ บ่งบอกเมื่อ ลูกหิวนม
- ถอดรหัส เสริมพัฒนาการ 11 กระบวนท่าของทารกที่พ่อแม่มือใหม่ควรรู้!
- ชวนพ่อแม่ ถอดรหัสสีหน้า-ท่าทางเบบี๋
- 10 เทคนิค ช่วยให้ สมองดี สมองไบรท์
ขอบคุณข้อมูลจาก : siam-healthy.blogspot.com , www.playgroupthailand.com , www.dek2pasa.com , jaytinbabysign.wordpress.com