การ สอนลูกให้เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม ถือเป็นอีกหนึ่งเรื่องสำคัญอย่างมากในสังคมยุคนี้ เพราะปัจจุบันสังคมเราเริ่มขาดแคลนและกำลังวิกฤติอย่างหนักในการถามหาคุณธรรมและจริยธรรม
“พ่อแม่สามารถปลูกฝังให้ลูกเป็นคนมีจริยธรรมได้ตั้งแต่แรกเกิด แต่ไม่ใช่ด้วยการพูดสั่งสอนเพราะเด็กยังไม่รู้เรื่อง แต่เด็กจะซึมซับจากสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน จากการกระทำของพ่อแม่ เพราะฉะนั้นพ่อแม่ก็ต้องทำตัวให้เป็นตัวอย่างที่ดี”
คำกล่าวข้างต้นเป็นผลงานเขียนของ ดร.โรเบิร์ต โคลส์ (Dr. Robert Coles) จิตแพทย์เด็กแห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด เป็นหนังสือเกี่ยวกับจริยธรรมในเด็ก
กล่าวว่าบางครั้งพ่อแม่ก็สอนเรื่องจริยธรรมให้กับลูกโดยไม่รู้ตัว ยกตัวอย่าง แม่คนหนึ่งสังเกตว่าลูกวัย 6 เดือน พอกินนมเสร็จก็ขว้างขวดนมทิ้ง แรก ๆ แม่คิดว่าลูกยังไม่รู้ว่าเป็นสิ่งที่ควรทำหรือไม่ แต่หลังจากนั้นแม่ก็เริ่มรู้สึกว่าลูกกำลังสนุกกับการโยนของทิ้ง แม่จึงหาวิธีแก้ไขด้วยการพยายามเล่นกับลูก เบี่ยงเบนความสนใจเมื่อลูกกินนมเสร็จเอาของเล่นอย่างอื่นให้ แล้วค่อยเก็บขวดนมเปล่าออกไป เจ้าหนูก็หมดความสนใจที่จะขว้างขวดนมอีกต่อไป
สิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้เองเป็นการสอนระเบียบวินัย จริยธรรม การแยกแยะสิ่งดีไม่ดีให้กับลูก และการที่เด็กได้รับการเลี้ยงดูด้วยความรัก ความเอาใจใส่จากผู้ใหญ่ เด็กก็จะพัฒนาบุคลิกลักษณะนิสัย ของตัวเองโดยเลียนแบบพฤติกรรมของผู้ใหญ่ ทำให้เด็กเป็นคนที่มีความรู้สึกใส่ใจผู้อื่น
นอกจากการเลี้ยงลูกให้เป็นเด็กเก่งหรือฉลาดมีไหวพริบแล้ว เรื่องจริยธรรมก็ถือเป็นเรื่องที่สำคัญมากเช่นกัน และจริยธรรมก็มีส่วนเชื่อมโยงโดยตรงไปสู่สมองของเด็กๆ พ่อแม่ต้องปลูกฝังเรื่องจริยธรรม และทำเป็นตัวอย่างให้ลูกตั้งแต่เล็กๆ โดยเฉพาะในช่วงอายุ 10 ปีแรกของชีวิต อย่าคิดว่ารอให้ลูกโต หรือรอให้ครูสอน ที่สำคัญเรื่องจริยธรรมไม่ใช่แค่การสอนให้ลูกรู้จักสวัสดี ขอบคุณ หรือเคารพผู้ใหญ่ เพราะเรื่องจริยธรรมนั้นยังมีอีกมากมาย ซึ่งจะเห็นได้ว่า หากบ้านเมืองไหน หรือองค์กรใดๆ ที่มีผู้นำขาดคุณธรรมจริยธรรม ก็จะสร้างปัญหาและนำความขัดแย้งมาสู่สังคมนั้นๆ ได้
เพราะฉะนั้นคุณพ่อคุณแม่ควรต้องเริ่มปลูกฝังเรื่องคุณธรรมจริยธรรมให้กับลูกตั้งแต่เด็ก เริ่มจากการสอนอย่างเป็นรูปธรรม ให้เด็กจับต้องได้ด้วยเรื่องง่ายๆ ใกล้ตัว สอนให้ลูกรับผิดชอบตัวเองในกิจวัตรประจำวัน และรู้จักหน้าที่ของตนเอง ซึ่งจริยธรรมสามารถปลูกฝังให้ลูกได้ตั้งแต่แรกเกิด แต่ไม่ใช่ด้วยการพูดสั่งสอนเพราะเด็กยังไม่รู้เรื่อง แต่เด็กจะซึมซับจากสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน จากการกระทำของพ่อแม่ เพราะฉะนั้นพ่อแม่ก็ต้องทำตัวให้เป็นตัวอย่างที่ดี
อ่านต่อ >> “แนวทางปลูกฝังเรื่องคุณธรรมจริยธรรมให้ลูกตั้งแต่เล็ก” คลิกหน้า 2
แนวทางปลูกฝัง สอนลูกให้เป็นคนดี มีคุณธรรมจริยธรรม ตั้งแต่เล็ก
1. พ่อแม่ต้องเป็นแบบอย่างที่ดี
ต้องสอนให้ลูกรู้จักเคารพกฎกติกา โดยไม่บังคับ ดุด่าว่ากล่าว เพราะเด็กมักจะเชื่อในสิ่งที่เห็นมากกว่าคำพูด เช่น การที่พ่อแม่ห้ามไม่ให้ลูกทำสิ่งใด แต่พ่อแม่กลับทำซะเอง หรือห้ามลูกดูทีวี แต่พ่อแม่ดูได้นะ รับรองว่าไม่เกิดผลอย่างแน่นอน
2. ฝึกให้ลูกรู้จักพึ่งพาตัวเอง
สอนให้เขารับผิดชอบตัวเอง ไม่ใช่พ่อแม่ทำให้ลูกทุกเรื่อง หรืออาจจะต้องสร้างสถานการณ์ให้ลูกฝึกฟันฝ่าอุปสรรคบ้าง เขาจะได้เรียนรู้ถึงการได้มาในสิ่งใดก็ต้องมีความพยายามอุตสาหะ เป็นการเรียนรู้คุณค่าของที่ได้มาและคุณค่าของตัวเอง ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญที่จะนำไปสู่การเห็นคุณค่าของผู้อื่น
3. พ่อแม่ต้องใส่ใจพูดคุยและรับฟังลูกด้วยท่าทีที่เป็นมิตรเสมอ
อย่าจ้องแต่จะสอน หรือตัดสินแทนลูก พยายามเปิดโอกาสให้ลูกได้พูด และพ่อแม่ทำหน้าที่ช่วยกระตุ้นให้ลูกได้พูด ได้แสดงความรู้สึก จากนั้นก็นำไปสู่การคิดวิเคราะห์ ด้วยการตั้งคำถามลูกว่า ลูกมีความรู้สึกอย่างไร มีความเห็นอย่างไรกับเรื่องนั้นๆ สิ่งไหนถูกหรือผิดในทัศนะของลูก และควรจะมีทางออกอย่างไร เป็นการช่วยให้ลูกฝึกคิด มีวิจารณญาณ เพราะเด็กจะต้องเจอปัญหาที่ซับซ้อนมากขึ้นเรื่อยๆ การฝึกให้ลูกรู้จักคิด จะช่วยให้เขาเผชิญปัญหาในอนาคตได้ดี ขณะเดียวกันระหว่างพูดคุยกันพ่อแม่ก็สามารถยกตัวอย่างเรื่องดีๆ หรือคนที่ทำอะไรดีๆ ในการแก้ปัญหา ก็เป็นการส่งเสริมลูกไปในตัวด้วย
4. สอนให้ลูกละอายแก่ใจถ้าทำสิ่งไม่ดี
แม้จะไม่มีคนเห็นแต่เรารู้อยู่แก่ใจ เรื่องนี้เป็นเรื่องที่พ่อแม่ต้องใส่ใจ และต้องฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ เพราะเป็นเรื่องการสร้างจิตสำนึก เป็นเรื่องที่ต้องอยู่ด้านในของจิตใจที่จะต้องสอนลูกตั้งแต่เล็ก ไม่ว่าจะมีคนเห็นหรือไม่ แต่ถ้าเป็นสิ่งที่ไม่ดี ก็จะไม่ทำ
5. ต้องไม่ให้ค่ากับคนไม่ดี ขี้โกง ไม่ซื่อสัตย์สุจริต
เนื่องเพราะสังคมยุคนี้ให้ความสำคัญและยกย่องคนเก่ง คนรวย โดยไม่ได้สนใจว่าคนเก่ง หรือคนรวย เหล่านั้นใช้วิธีใดถึงรวยหรือเก่ง เช่น เมื่อเห็นเพื่อนโกงข้อสอบแล้วไม่มีคนจับได้ ก็จะมีคนชื่นชมว่าเพื่อนคนนี้เจ๋งมาก ทำแบบนี้ไม่มีใครจับได้ กลายเป็นสิ่งที่ได้รับความชื่นชมไป ซึ่งนับเป็นทัศนะที่อันตรายมาก ควรจะสอนลูกให้คุณค่าคนที่ความดี ไม่ใช่ความรวย
สิ่งสำคัญที่สุดในการ สอนลูกให้เป็นคนดี คุณพ่อคุณแม่ต้องเข้าใจว่า การจะปลูกฝังให้ลูกมีคุณธรรมจริยธรรมสามารถทำได้ตั้งแต่เล็ก ต้องสอนให้ลูกแยกแยะระหว่างความดีกับความชั่ว ระหว่างถูกกับผิด ระหว่างสิ่งที่เหมาะและไม่เหมาะ อย่าคิดว่าลูกเล็กยังไม่เข้าใจ รอให้ลูกโตก่อน เป็นความเข้าใจที่ผิด เพราะเมื่อรอให้ลูกโตแล้ว การแก้ปัญหาย่อมยากกว่าการปลูกฝัง หรืออาจสายเกินไปด้วย และขอให้คุณพ่อคุณแม่ควรนึกอยู่เสมอว่าลูกเรียนรู้เรื่องจริยธรรมจากพ่อแม่ในการใช้ชีวิตประจำวันทุกเวลาทุกนาที จงเชื่อเถอะค่ะ…ว่าจริยธรรมสร้างได้ด้วยสองมือพ่อแม่
ขอบคุณข้อมูลจาก : www.meemodel.com , www.manager.co.th