Q: สอนลูกใช้เงินให้เป็น ควรสอนตอนอายุเท่าไหร่ สอนอะไร และอย่างไร
เริ่มสอนได้ตั้งแต่ลูกเริ่มถือเงินไปโรงเรียนเองครับ พ่อแม่ควรกำหนดเป้าหมายให้ชัดเจน ส่วนตัวผมกำหนดเป้าหมายจะสอนลูกว่า “ในแต่ละวัน เขามีเงินเท่านั้น เขาไม่มีสิทธิใช้เงินมากกว่านี้ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม”
พอกำหนดเป้าหมายแล้วก็คำนวณงบประมาณว่า วันหนึ่งๆ ลูกต้องใช้จ่ายอะไรบ้าง ค่าข้าวกลางวัน ค่าขนม ตกลงกันให้ชัดว่า ลูกจะซื้อขนมได้วันละกี่บาท และต้องตั้งกฎกติกาหลักๆ ได้แก่
- ใครเป็นคนจ่ายเงิน เช่น ถ้าได้เงินประจำวันจากแม่แล้ว ก็ไม่ควรไปอ้อนขอพ่อเพิ่ม
- ไม่มีสิทธิ์ขอเพิ่ม ลูกต้องรู้จักบริหารชีวิตด้วยเงินในงบประมาณที่ได้รับ ถ้าทำเงินหายก็ต้องรับผิดชอบเอง
- ควรใช้เงินให้ถูกต้อง ถ้าเป็นเงินสำหรับซื้อข้าวกลางวัน ก็ควรนำไปซื้ออาหารที่มีประโยชน์กิน ไม่ใช่อดข้าวเพื่อเก็บเงินไว้ซื้อของเล่นหรือขนม
- ให้น้อยดีกว่าให้มาก การให้เงินน้อย ดีกว่าให้เงินมากจนเหลือ ‘เผื่อ’ เพราะเมื่อมีเงินมากเกินความจำเป็น เด็กก็มีโอกาสที่จะควบคุมตนเองไม่ได้ และนำเงินไปใช้ในทางที่ผิด
- รู้จักเก็บออม เปิดโอกาสให้ลูกจัดการเงินที่เหลือเก็บในแต่ละวันตามที่เขาต้องการ ไม่ว่าจะเก็บไว้ซื้อของที่อยากได้, เอามาฝากพ่อแม่(ควรจดบัญชีให้เขาดูอย่างชัดเจน) หรือนำเงินไปฝากธนาคารในชื่อของเขาเอง(แต่ไม่ควรทำบัตรเอทีเอม)
ส่วนจะให้เงินลูกเป็นรายวัน รายสัปดาห์ หรือรายเดือนนั้น ต้องดูจากความสามารถในการบริหารเงินของลูก ถ้าเขาทนแรงยั่วยวนของขนม เกม ฯลฯ ได้น้อย เงินต่อวันไม่เคยเหลือ ก็ไม่ต้องมาพูดกันเรื่องขอเงินรายสัปดาห์ โดยส่วนตัวแล้ว ผมไม่เคยแนะนำใครให้เงินเด็กมัธยมเป็นรายเดือนครับ
บทความโดย: นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ จิตแพทย์ แผนกจิตเวช โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์