หวังว่าคงจะเป็นประโยชน์กับคุณพ่อคุณแม่ที่ต้องการส่งเสริมให้ลูกมีความเป็นอัจฉริยะด้านนี้นะครับ สำหรับฉบับนี้ผมขอเสนอเรื่องความฉลาดด้านตรรกะ คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ พร้อมทั้งแบบทดสอบต่างๆที่ให้คุณพ่อคุณแม่ได้ลองสังเกตลูกน้อยดูนะครับ
ความฉลาดด้านตรรกะและคณิตศาสตร์ คือความสามารถเข้าใจของเหตุและผล หรือความสามารถในการใช้ตัวเลข การคิดเชิงเหตุผล การคาดการณ์ การออกแบบและทดลอง รู้จักที่จะจัดประเภท สันนิษฐานสรุป คิด คำนวณ ตั้งสมมุติฐาน ซึ่งลักษณะสำคัญของลูกน้อยที่มีสติปัญญาทางตรรกะ คณิตศาสตร์และเรื่องเหตุผล คิดวิเคราะห์ทางด้านวิทยาศาสตร์มีดังนี้
• มีความสามารถคิดคำนวณในสมอง เช่น พวกตัวเลขแก้ปัญหาโจทย์คณิตศาสตร์ที่ซับซ้อนให้เป็นเรื่องสนุกได้อย่างรวดเร็ว
• ชื่นชอบเกมที่ใช้เหตุผลและการวางแผนอย่างไตร่ตรองเช่น หมากรุก หมากล้อม
• เข้าใจในสิ่งต่างๆ และบทบาทของสิ่งเหล่านั้นตามสภาพที่เป็นอยู่ในสิ่งแวดล้อม
• เข้าใจในเรื่องจำนวน ตัวเลข และมีทักษะในการคิดคำนวณ เช่น ประมาณค่า การทำนายค่าทางสถิติการแสดงผลข้อมูลโดยใช้กราฟแบบต่างๆ
• รู้จักใช้เทคนิคในการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับคณิตศาสตร์
• มีทักษะในการแก้ปัญหาโดยพิจารณาเหตุและผล
• เข้าใจรูปแบบและความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆ โดยรู้จักใช้สัญลักษณ์ที่เป็นรูปธรรม เพื่อแสดงในสิ่งที่เป็นนามธรรม
• อธิบายเรื่องมโนมติในเรื่องต่างๆ ได้
• รู้จักรวบรวมตั้งสมมุติฐาน ตรวจสอบสมมุติฐานและลงข้อสรุป เพื่อแก้ปัญหาที่พบได้
• ชอบศึกษาหรือเรียนในวิชาที่ซับซ้อน เช่น แคลคูลัสวิทยาศาสตร์ และคอมพิวเตอร์
• มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ในเชิงวิทยาศาสตร์
• ชอบศึกษากลไกการทำงานของอุปกรณ์เครื่องใช้ต่างๆ
• ชอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับการคำนวณ การใช้เหตุผลและวิทยาศาสตร์ เช่น นักบัญชี นักวิทยาศาสตร์นักคอมพิวเตอร์ นักกฎหมาย และวิศวกร
กิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมและพัฒนาความสามารถให้เด็กอัจฉริยะด้านนี้มีดังนี้
1. ให้เด็กมีโอกาสได้ทดลองหรือทำอะไรด้วยตนเอง
2. ส่งเสริมให้ทำงานสร้างสรรค์ งานศิลปะที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์
3. ให้เล่นเกมที่ฝึกทักษะคณิตศาสตร์ เช่น เกมไพ่เกมตัวเลข ปริศนาตัวเลข ฯลฯ
4. ให้ช่วยทำงานบ้าน งานประดิษฐ์ หรืองานตกแต่ง
5. ฝึกการใช้เหตุผล การแก้ปัญหา การศึกษาโครงงานในเรื่องที่นักเรียนสนใจ
6. ฝึกฝนทักษะการใช้เครื่องคิดเลข เครื่องคำนวณเครื่องคอมพิวเตอร์ ฯลฯ
7. ยุทธศาสตร์ในการสอนคือ ให้ฝึกคิดแบบมีวิจารณญาณ วิพากษ์วิจารณ์ ฝึกกระบวนการสร้างความคิดรวบยอด การชั่ง ตวง วัด การคิดในใจ การคิดเลขเร็ว ฯลฯ
การพัฒนาความเป็นอัจฉริยะของเด็กต้องเริ่มจากครอบครัวก่อน แล้วตามด้วยระบบโรงเรียน สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการเลี้ยงดูจากพ่อแม่และอาหารที่ได้รับ ทั้งนี้ทั้งนั้นเด็กจะฉลาดมากหรือน้อย หรือเป็นอัจฉริยะได้ ขึ้นอยู่กับคุณพ่อคุณแม่ฝึกให้ลูกคิดเป็น ไม่สกัดกั้นแทรกแซงความคิด เปิดโอกาสให้ลูกน้อยได้ลงมือทำ ลองผิดลองถูกแต่ต้องคอยช่วยเหลือเด็กให้ได้รับประสบการณ์ใหม่ๆฝึกฝนให้ทำซ้ำอย่างสม่ำเสมอ และที่สำคัญ ต้องเริ่มต้นจากร่างกายที่แข็งแรงนะครับ
แววของเด็กที่มีความสามารถด้านตรรกะคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์สามารถวัดได้ดังนี้
1. สนใจเรื่องสัญลักษณ์ ตัวเลข การถอดรหัสปฏิทิน เวลา แผนภูมิหรือการถอดรหัสสิ่งต่างๆ
2. เป็นคนชอบเหตุผลและสามารถมองเห็นเหตุผลของเรื่องต่างๆได้เป็นอย่างดี
3. ชอบพูดคุยกับคนที่มีความสนใจเรื่องคณิตศาสตร์หรือการถอดรหัสสิ่งต่างๆ
4. มีความสามารถในการวิเคราะห์ที่ดี
5. ชอบเล่นตัวต่อยากๆ หรือของเล่นที่เกี่ยวกับการสร้างรูปทรง
6. ชอบทำโจทย์คณิตศาสตร์ที่ยากหรือท้าทาย
7. ชอบเล่นชั่ง ตวง นับ และความสามารถในการกะค่าประมาณการสิ่งต่างๆได้ดี เช่น การกะน้ำหนัก ส่วนสูง ความยาว หรือปริมาตร
8. ชอบหาวิธีการที่แปลกใหม่หรือวิธีการลัดขั้นตอนในการแก้โจทย์ปัญหา
9. สามารถเรียนรู้เกี่ยวกับตัวเลข ความหมายของตัวเลขหรือสัญลักษณ์สิ่งต่างๆ ได้อย่างรวดเร็วกว่าเด็กวัยเดียวกัน
10. มีแนวโน้มที่จะโยงอะไรๆ เข้ามาเกี่ยวพันกับคณิตศาสตร์ทั้งหมด
11. เป็นคนที่มีความสามารถในการสังเกต มักมองเห็นรายละเอียดที่คนอื่นมองข้าม
12. รักและหลงใหลในตัวเลข เช่น เลือกข้าวของเครื่องใช้ที่มีตัวเลขเป็นส่วนประกอบ เป็นต้น
13. ชอบวิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์เรื่องต่างๆ อย่างมีเหตุผล
14. มีแนวโน้มจะมองอะไรๆ โยงมาเกี่ยวพันกับคณิตศาสตร์หรือสัญลักษณ์ได้หมด
หากสำรวจพบคุณสมบัติเหล่านี้ตั้งแต่ 12 ข้อขึ้นไป แสดงว่าเด็กคนนี้มีความฉลาดด้านตรรกะ ทางคณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์
บทความโดย: นายแพทย์อนันต์ โลหะพัฒนบำรุง กุมารแพทย์