คุณพ่อ คุณแม่คงคุ้นเคยกับคำพูดหลายๆ ประโยคที่ว่า “ต้องตั้งใจเรียนหนังสือให้เก่งๆ โตขึ้นจะได้เป็นเจ้าคนนายคน” หรือ “ถ้าเรียนหนังสือแล้วสอบได้ไม่ดี โตไปจะลำบากต้องรับใช้คนอื่น” หรือ “ถ้าสอบตกจะถูกคนอื่นเขาดูถูกได้” ประโยคเหล่านี้เป็นการข่มขู่ หรือ กดดันเรื่องการเรียน
การกดดัน หรือข่มขู่ลูกเรื่องการเรียน อาจจะทำให้ลูกตั้งใจเรียนมากขึ้นจริง แต่ก็จะมีผลกระทบตามมา เด็กๆ หลายคนถูกกระตุ้นด้วยประโยคเหล่านี้เรื่องผลการเรียนที่ คุณพ่อ คุณแม่มักตั้งความหวังเอาไว้สูง เพราะอยากให้ลูกมีผลการเรียนที่ดีเลิศ แต่ปัญหาที่สำคัญคือ เด็กๆ เหล่านี้ไม่ได้มีผลการเรียนดีที่มาจากการสนใจ ความสนุก ความชอบ และการใฝ่รู้ แต่มาจากการอยากได้คะแนนดีกว่าคนอื่น อยากได้รับการยกย่องจากคนอื่นว่าตัวเองเก่ง กลายเป็นการปล่อยให้ความอยากเอาชนะ อยากอยู่เหนือคนอื่น เป็นแรงจูงใจในการเรียน ซึ่งไม่ใช่ผลดี
งานวิจัยโดย Dr. Michou, Dr. Vansteenkiste, Dr. Mouratidis และ Dr. Lens ซึ่งวิจัยนักเรียน 1,000 คน ในโรงเรียนและสถานศึกษา พบว่า
เด็กที่ได้รับการปลูกฝังให้กลัวการสอบตก ในวัยเด็กแทนที่ผลการเรียนดีควรจะมาจากความสนใจ และความสนุกในการเรียน กลับมาจากความอยากเอาชนะคนอื่น อยากได้ดีกว่าคนอื่น อยากเป็นที่หนึ่ง แทนที่จะใช้การค้นคว้าหาความรู้ เตรียมสอบด้วยตัวเอง ฝึกฝนด้วยตัวเอง กลายเป็นว่าเด็กเหล่านี้เอาเปรียบเพื่อนๆ เช่น หาสูตรลัดสำหรับเก็งข้อสอบ กั๊กความรู้ไม่ยอมบอกเพื่อน หรือถึงขั้นทุจริตในการสอบ
โดยเริ่มจากเรื่องเล็กๆ น้อยๆ เช่น จดสูตรเข้าห้องสอบ สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องดี บางครั้งคุณพ่อ คุณแม่ก็สนับสนุนการเอาเปรียบแบบนี้โดยไม่รู้ตัว เช่น ให้ลูกไปเรียนพิเศษกับครูหลังเลิกเรียน เพื่อหวังให้ครูบอกแนวข้อสอบ ให้ลูกสอบได้คะแนนสูงๆ เด็กจะขาดการเรียนรู้ด้วยตัวเอง การเห็นคุณค่าของความพยายาม ความมีวินัยในตัวเอง
อ่านต่อ “กดดันเรื่องการเรียน ได้ผลเสียมากกว่าผลดี” คลิกหน้า 2
วิธีป้องกันไม่ให้เด็กตกอยู่ในสภาวะกลัวสอบตกที่ดีที่สุด คือคุณพ่อ คุณแม่ไม่ควรวิพากษ์วิจารณ์ผลการเรียนของลูก โดยการเปรียบเทียบกับเด็กคนอื่น การกำหนดเป้าหมายในการเรียน ควรเน้นไปที่ความพยายามในการเรียน มากกว่า ผลการเรียน เช่น คุณพ่อ คุณแม่ควรให้ลูกฝึกฝนทำแบบฝึกหัดอย่างสม่ำเสมอ โดยกำหนดเป้าหมายว่าต้องทำวันละกี่ข้อ อ่านหนังสือวันละกี่หน้า และวันละกี่นาที
สอนให้ลูกฝึกทำบันทึกสั้นๆ เอาไว้เตือนความจำก่อนสอบ เพื่อให้ลูกมีวินัยในการเตรียมตัวสอบล่วงหน้า มากกว่าการมาคาดคั้น กดดันว่าลูกต้องสอบได้คะแนนเท่านี้ ต้องได้อันดับที่ 1 พ่อแม่ควรชื่นชมลูกที่ได้พยายาม มีวินัยในการเตรียมสอบ และฝึกฝนด้วยตัวเอง นั่นคือสิ่งสำคัญมากกว่าการได้ผลการเรียนสูงๆ แล้วอยากเอาชนะคนอื่น นอกจากนี้ต้องปลูกฝังให้ลูกมีน้ำใจในการเรียน เมื่อลูกเรียนเข้าใจแล้ว ก็ควรช่วยเหลือเพื่อนๆ โดยการอธิบายให้เพื่อนที่ยังไม่เข้าใจ เป็นการทบทวนการเรียน และทำให้เรียนรู้ได้ดียิ่งขึ้น เพราะการอธิบายเพื่อน หรือช่วยติวให้เพื่อนจะทำให้ลูกแยกแยะได้ชัดเจนว่าอะไรคือสาระสำคัญ และจดจำได้อย่างแม่นยำ
จุดคิดลบของเด็กที่ไม่แบ่งปันความรู้ ไม่ยอมบอกเพื่อน เพราะกลัวว่าเพื่อนที่สอนให้แล้วจะมีคะแนนดีกว่า คุณพ่อ คุณแม่ควรสอนลูกให้มีมุมมองเชิงบวก ไม่ให้คะแนนสอบมาทำร้ายจิตใจลูก โดยดูว่าคะแนนที่ได้ยังอยู่ในเกณฑ์ดีหรือไม่ เพราะเด็กส่วนใหญ่ที่สอนเพื่อนมักได้คะแนนดีอยู่แล้ว เพียงแต่น้อยใจเพื่อนที่ลูกสอนกลับได้คะแนนดีกว่า ให้ลูกมองโลกในแง่บวกว่า ลูกอธิบายเพื่อนเรื่องเนื้อหาในการเรียนจนเพื่อนเกิดความเข้าใจ เพื่อนจึงทำคะแนนได้ดี ลูกควรภาคภูมิใจที่ได้ช่วยเหลือเพื่อน
เด็กที่เรียนเก่ง ได้ที่ 1 ด้วยความกดดัน จะทำให้เขาไม่สามารถใช้ความเก่งได้อย่างสนุกสนาน ไม่สามารถค้นหาความถนัด และตัวตนของตัวเอง เพราะเขาจะเรียนเพื่อเอาชนะคนอื่น หรือต้องการให้คนอื่นยกย่อง โดยไม่สนใจความต้องการของตัวเองว่าต้องการอะไรกันแน่ ถ้าเด็กสนุกกับการเรียนรู้ กับเรื่องที่ชอบ พ่อแม่ก็จะสามารถเติมทักษะนั้นให้ลูกได้อย่างตรงจุด เช่นเรื่องบัญชี หรือการเงิน เขาก็จะโตไปประกอบอาชีพได้อย่างประสบความสำเร็จ หรือถ้าลูกชอบดนตรี ก็ส่งเสริมลูกให้เรียนด้านดนตรี เพราะทุกอาชีพสามารถสร้างรายได้ และทำให้เขามีความสุขกับสิ่งที่ได้เรียนรู้ และกระทำไปได้ตลอดชีวิต
อ่านเพิ่มเติม คลิก!! ยัดเยียดการเรียนให้ลูกมากเกินไป จนลูกน้อยสติขาด
เครดิต: facebook.com/EducationFacet ดร. วิโรจน์ ลักขณาอดิศร
Save
Save