ปัญหาลูก ทะเลาะกับเพื่อน มีความสำคัญอย่างไร?

เมื่อลูกทะเลาะกับเพื่อนนั้น เป็นการเรียนรู้ “ความเครียด” แบบใหม่ที่เด็กจะต้องเผชิญ ซึ่งหากปัญหานี้ไม่ได้รับการแก้ไข ก็จะกลายเป็นการทะเลาะกันอย่างไม่สิ้นสุด และทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น  เด็กๆ ต้องเผชิญกับภาวะความเครียด และการต่อสู้กัน ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่จะต้องช่วยกันหาสาเหตุและช่วยหาข้อยุติให้กับลูก

สาเหตุของ “เด็กทะเลาะกัน” ที่คุณอาจคาดไม่ถึง.. (www.taamkru.com)

นิสัยชอบเอาชนะ

ธรรมชาติของเด็กนั้นการเล่นถือเป็นเรื่องจริงจังมาก  และไม่การเล่นแพ้อาจทำให้เด็กนั้นยอมรับไม่ได้  เด็กๆ หลายคนจึงถือเอา “ชัยชนะ” เป็นความสำเร็จ ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติของเด็ก  และปัจจุบันพ่อแม่บางคนคิดว่าโลกทุกวันนี้เป็นโลกของการแข็งขัน ผู้ชนะจึงจะอยู่รอดได้ จึงผลักดันให้ลูกได้แข่งขันตั้งแต่เล็ก แทนที่จะเล่นด้วยกันเพื่อความสนุกสนาน จึงเป็นจุดเริ่มต้นให้เด็กเกิดการวิวาทได้

นิสัยไม่ชอบแบ่งปัน

เด็กวัยนี้มักจะรักและหวง รู้สึกเป็นเจ้าของสมบัติส่วนตัวของตัวเองทุกชิ้น การที่เด็กจะแบ่งปันสิ่งที่ตัวเองรักให้กับผู้อื่นนั้นเป็นเรื่องยากมากหากไม่เคยได้รับการฝึกฝน  และถ้าเป็นการแบ่งปันในรูปแบบที่ผู้ใหญ่บีบบังคับให้ทำแล้ว เด็กจะรู้สึกว่าการแบ่งปันนั้นเป็นคำสั่ง ซึ่งเขาไม่พึงพอใจและไม่ต้องการ เด็กจะแสดงอารมณ์ต่อต้าน  วิธีแก้คือคุณพ่อคุณแม่ต้องให้เวลากับลูก เมื่อพยายามสอนแล้วแต่ลูกยังไม่พร้อม ก็ไม่ควรให้ลูกเล่นรวมกับเด็กคนอื่น  เมื่อลูกพร้อมแล้วและตกลงว่าจะใช้พื้นที่สาธารณะได้ จึงค่อยๆ ให้เวลากับลูกได้ปรับตัวกับการแบ่งปัน

พฤติกรรมการชอบโกง

นอกจากพฤติกรรมชอบเอาชนะแล้วเด็กๆ บางคนจะทำทุกวิถีทางเพื่อให้พวกเขาไม่แพ้  จึงเกิดเป็นการโกงเกิดขึ้น  พวกเขารู้สึกเจ็บปวดที่ไม่สามารถคว้าชัยชนะมาได้  จึงต้องโกง และจะมีเด็กอีกกลุ่มที่ไม่ชอบการโกงของเพื่อน จึงทำให้เขาต้องต่อสู้และดิ้นรนเพื่อเอาชัยชนะกลับคืนมา อันเป็นจุดเริ่มต้นของการทะเลาะกัน

ปัญหาที่มาจากเพื่อน

ในสังคมนั้น เด็กๆ ได้รับการเลี้ยงดูมาแตกต่างกัน เพื่อนบางคนมีนิสัยชอบแกล้ง ชอบต่อย ชอบหยิกคนอื่น  ซึ่งวิธีง่ายๆ คือ คุณพ่อคุณแม่ควรถามลูกบ่อยๆ ว่า “ที่โรงเรียนมีใครชอบแกล้งลูกหรือแกล้งเพื่อนคนอื่นบ้างหรือเปล่า?” เมื่อคุณทราบถึงเด็กที่มีปัญหาแล้ว อาจจะแจ้งบอกครูและหลีกเลี่ยงไม่ให้ลูกเข้าใกล้เด็กคนนั้น โดยไม่ให้ลูกใช้กำลังตัดสินปัญหา  บอกให้ลูกเข้าใจว่า “เพื่อนคนนี้เขายังไม่พร้อมเข้าสังคม  เรารู้ว่าเขาเล่นรุนแรงก็อย่าไปเข้าใกล้เขา” และหากเขายังไม่หยุดรังแกลูกของคุณก็ควรจะพูดคุยกับคุณครูให้เข้าใจ โดยไม่ให้ลูกรู้สึกว่าพ่อแม่ใช้สิทธิพิเศษไปจัดการ แต่ให้เป็นเรื่องของการพูดคุยก่อนมากกว่า

ปัญหาที่มาจากตัวลูก

เช่นเดียวกันกับข้อที่แล้ว หากลูกของคุณเองเป็นเด็กขี้แกล้ง ชอบแหย่เพื่อน เพราะอยากเล่นกับเพื่อน  คุณจะต้องค่อยๆ อธิบายให้ลูกเข้าใจว่า “ไม่มีเพื่อนคนไหนที่ชอบความรุนแรง หากอยากเล่นกับเพื่อนก็ต้องขอเข้าไปเล่นด้วยดีๆ พูดเพราะๆ หากหนูไม่พอใจอะไรก็ให้เฉยๆ จังหวะว่างๆ เราค่อยเข้าไปเล่น ไม่อย่างนั้นเพื่อนก็จะหนีไม่เล่นด้วย”

แต่ในกรณีที่ลูกของเราเป็นเด็กเจ้าอารมณ์ มีอารมณ์แปรปรวนผิดปกติซึ่งอาจจะมาจากความสับสนใจพฤติกรรมการเลี้ยงดู (ซึ่งมักเกิดขึ้นกับครอบครัวใหญ่ ที่มีผู้ใกล้ชิดกับเด็กมากกว่า 2 คน) อาจทำให้เด็กสับสนในกฏกติกาการวางตัว  ถ้าลูกขี้วีนมากๆ กรีดร้องจนพ่อแม่เองก็เอาไม่อยู่  ทางจิตแพทย์เด็กและวัยรุ่นของโรงพยาบาลนั้นสามารถช่วยเหลือและให้คำตอบวิธีแก้ไขได้อย่างไม่น่าเชื่อ  AMARIN Baby & Kids เป็นกำลังใจให้ทุกครอบครัวผ่านภาวะลูกทะเลาะกับเพื่อน เพื่อผ่านเข้าสู่วัยต่อไปได้อย่างราบรื่นนะคะ

บทความโดย: กองบรรณาธิการนิตยสาร AMARIN Baby & Kids, www.taamkru.com

ผกา สัตยธรรม. (2550). สุขภาพจิตเด็ก. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ภูมิ หฤษฐ์. (2547). ปัญหาเมื่อลูกเข้ากับเพื่อนไม่ได้. นิตยสารบันทึกคุณแม่ ปีที่ 10 มิถุนายน. ศรีเรือน แก้วกังวาน. (2549). จิตวิทยาพัฒนาการชีวิตทุกช่วงวัยแนวคิดเชิงทฤษฎี-วัยเด็กตอนกลาง. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ภาพ: shutterstock