ภาวะครรภ์เสี่ยง ที่ต้องสังเกตและระวัง!

ภาวะครรภ์เสี่ยง เป็นเรื่องที่ผู้หญิงทุกคนไม่อยากให้เกิดขึ้นกับตัวเอง นั่นเพราะผลกระทบที่ตามมาอาจทำให้สุขภาพของทั้งตัวแม่ท้อง และทารกในครรภ์เสี่ยงต่อการเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ขณะอยู่ในครรภ์ของแม่ ดังนั้นเพื่อให้เป็นการตั้งครรภ์คุณภาพ เราจะไปเช็กพร้อมกันว่าครรภ์เสี่ยงที่ว่านี้คืออะไร ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีข้อมูลมาฝากกันค่ะ

ภาวะครรภ์เสี่ยง มาจากปัจจัยใดได้บ้าง?

สำหรับ ภาวะครรภ์เสี่ยง ที่สามารถเกิดขึ้นได้กับแม่ท้องทุกคนนั้น หมายถึง เป็นภาวะความเสี่ยงทางสุขภาพที่เกิดขึ้นได้กับตัวแม่ท้อง และก็ทารกในครรภ์ ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดครรภ์เสี่ยงมาได้จากหลายปัจจัย ดังนี้…

• มีการตั้งครรภ์ในอายุที่มากกว่า 35 ปีขึ้นไป
• มีการตั้งครรภ์ที่อายุน้อยกว่า 16 ปี
• ครอบครัวมีประวัติโรคติดต่อทางพันธุกรรมต่างๆ
• มีเลือดออกทางช่องคลอดระหว่างครรภ์
• มีประวัติแท้งคุกคามในครรภ์แรก
• มีประวัติครรภ์เป็นพิษในท้องแรก
• มีประวัติคลอดลูกก่อนกำหนด
• มีประวัติเคยได้รับการผ่าตัดที่ตัวมดลูกหรืออวัยวะสืบพันธุ์
• มีประวัติทารกพิการทางด้านสมองในท้องแรก
• แม่ท้องที่มีหมู่เลือด Rh ลบ ร่างกายขอแม่มีโอกาสสร้างภูมิต้านทานเลือด Rh+ ของลูก จนไปทำลายเม็ดเลือดแดง ลูก ซึ่งเสี่ยงต่อการแท้ง และอาจทำให้ลูกเสียชีวิตได้ตั้งแต่อยู่ในครรภ์
• แม่เป็นเบาหวานชนิดต้องพึ่งพาอินซูลิน
• แม่เป็นโรคหัวใจแล้วตั้งครรภ์
• แม่เป็นโรคโลหิตจางแล้วตั้งครรภ์
• ระหว่างตั้งครรภ์แม่สูบบุหรี่จัด ดื่มแอลกอฮอล์

Good to know… ภาวะครรภ์เสี่ยง หมายถึง การตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยงซึ่งส่งผลกระทบต่อแม่และทารกในครรภ์ โดยอาจทำ ให้เกิดอันตรายหรือเสียชีวิตได้ทั้งในขณะตั้งครรภ์ คลอด หรือหลังคลอด^[1]

บทความแนะนำ คลิก>> แอสไพริน ป้องกันครรภ์เป็นพิษ ได้จริงหรือไม่?

สำหรับครรภ์เสี่ยง หากให้พูดกันจริงๆ คือสามารถเกิดขึ้นได้กับแม่ท้องทุกคน ทั้งการตั้งครรภ์แรก ตั้งครรภ์ในท้องถัดๆ ไป ซึ่งวิธีป้องกันที่ดีที่สุดแนะนำว่าให้ไปตรวจสุขภาพก่อนมีการตั้งครรภ์ และเมื่อรู้ตัวแล้วตั้งครรภ์ให้รีบไปฝากครรภ์กับคุณหมอทันที ส่วนการคลอดลูกควรอยู่ในการแนะนำจากคุณหมอว่าคลอดธรรมชาติ หรือต้องผ่าคลอด 

อ่านต่อ อาการเสี่ยงที่ต้องระวังระหว่างตั้งครรภ์ หน้า 2

 

อาการเสี่ยงที่ต้องระวังระหว่างตั้งครรภ์

การตั้งครรภ์อย่างที่ทราบกันดีว่าจะแบ่งออกเป็น 3 ไตรมาสๆ ละ 3 เดือน ซึ่งในแต่ละไตรมาสก็อาจจะมีอาการแทรกซ่อน ทางสุขภาพเกิดขึ้นได้ ที่บางครั้งก็เล็กน้อยเป็นอาการปกติ หรือไม่อาจมีอาการมากจนผิดปกติได้เช่นกัน

ซึ่งภาวะครรภ์เสี่ยงสามารถแบ่งออกได้เป็นแต่ละไตรมาส และมีอาการเสี่ยงอะไรบ้างนั้น ผู้เขียนขออนุญาตนำข้อมูลที่เป็น ประโยชน์จาก รศ.นพ.สมชาย ธนวัฒนาเจริญ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย มาให้ทราบกัน เพื่อจะได้ดูแล สุขภาพขณะตั้งครรภ์กันได้อย่างระมัดระวังกันมากขึ้นค่ะ

การตั้งครรภ์เดือนที่ 1-3 (1-13 สัปดาห์)

คุณแม่ท้องมีความเสี่ยงต่อการแท้งลูกได้มาก เนื่องจากครรภ์ยังไม่สมบูรณ์ อาการทางสุขภาพที่เกิดขึ้น เช่น

• แพ้ท้องหนัก และอาเจียนบ่อย
• หน้ามืดบ่อย
• มีเลือดออกทางช่องคลอด
• ปวดท้องน้อยรุนแรง

การตั้งครรภ์เดือนที่ 4-6 (14-28 สัปดาห์)

คุณแม่ท้องมีความเสี่ยงต่อโรคแทรกซ้อนทางสุขภาพได้ดังนี้

• มีความดันโลหิตสูง
• มีรกเกาะต่ำ
• เกิดภาวะแท้งคุกคาม
• เป็นเบาหวานระหว่างตั้งครรภ์

การตั้งครรภ์เดือนที่ 7-9 (29-42 สัปดาห์)

คุณแม่ท้องมีความเสี่ยงต่อการคลอดก่อนกำหนดได้ เพราะ…

• เกิดครรภ์เป็นพิษ
• มีเลือดออกทางช่องคลอด
• ลูกในท้องไม่ดิ้น หรือดิ้นน้อยลง
• ถุงน้ำคร่ำรั่วซึม หรือเกิดแตกขึ้นมา
• มีการเจ็บท้องถี่ๆ และท้องแข็ง มีอาการจะคลอดก่อนกำหนด

บทความแนะนำ คลิก>> สัญญาณร้ายบ่งบอก ทารกเสียชีวิตในครรภ์

หากคุณคือคนหนึ่งที่กำลังเตรียมตัวจะมีลูก หรืออยู่ในระยะเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ อยากให้ดูแลสุขภาพให้แข็งแรงดีพร้อมสมบูรณ์มากที่สุด เพื่อลดการเจ็บป่วย และครรภ์เสี่ยงต่างๆ ลงค่ะ

อ่านต่อ การป้องกันภาวะครรภ์เสี่ยง หน้า 3 

 

การป้องกันภาวะครรภ์เสี่ยง

การลดภาวะการตั้งครรภ์เสี่ยงให้เป็นครรภ์คุณภาพสามารถทำได้ หากว่าที่คุณแม่ทุกคนรู้จักวิธีการดูแลสุขภาพร่างกายอย่างถูกวิธี และนี่คือคำแนะนำง่ายๆ ที่ผู้หญิงทุกคนสามารถนำไปปรับใช้ได้จริง ผู้เขียนขออนุญาตส่งต่อความรู้ดีๆ นี้จาก ศูนย์สูติ-นรีเวช โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ ดังนี้ค่ะ…

• เตรียมความพร้อมก่อนการตั้งครรภ์ด้วยการตรวจสุขภาพทั้งคุณแม่และคุณพ่อ หากมีปัญหาสุขภาพให้ทำการรักษาหรือควบคุมโรคก่อนที่จะวางแผนตั้งครรภ์ต่อไป เช่น ผู้ที่มีความดันโลหิตสูง จะต้องควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติก่อนตั้งครรภ์ หากมีน้ำหนักตัวมาก ควรพยายามลดความอ้วนด้วยการออกกำลังกายและควบคุมอาหารตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์
• หากวางแผนที่จะตั้งครรภ์ ควรรับประทานกรดโฟลิกล่วงหน้า 2-3 เดือน เพื่อป้องกันความผิดปกติในทารก เช่น กระดูกสันหลังแหว่งหรือเปิดในเด็ก
• ฝากครรภ์ทันทีเมื่อทราบว่าตั้งครรภ์ ควรแจ้งประวัติส่วนตัว ประวัติโรคที่เป็นให้แพทย์ทราบอย่างละเอียดเพื่อวางแผนการดูแลรักษา และมาพบแพทย์เป็นระยะตามนัดอย่างสม่ำเสมอ
• งดสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ และใช้สารเสพติด
• หลีกเลี่ยงการเดินทางหรือกิจกรรมที่อาจทำให้เกิดผลต่อครรภ์ได้
• วัดความดันโลหิต ตรวจปัสสาวะ และชั่งน้ำหนักทุกครั้งที่มาพบแพทย์ เพื่อเฝ้าระวังความผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นขณะตั้งครรภ์
• ควบคุมน้ำหนักตัว อย่าให้มีน้ำหนักตัวมากหรือน้อยจนเกินไป
• คุณแม่ที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง ควรควบคุมอาหารและออกกำลังกาย โดยปรึกษาแพทย์ถึงการออกกำลังกายที่ไม่มีผลต่อการตั้งครรภ์ และหมั่นตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเอง
• ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย พักผ่อนให้เพียงพอ^[2]

นอกจากนี้ยังมีข้อควรปฏิบัติให้กับกลุ่มคุณแม่ที่อยู่ในวัยเสี่ยง ในการเตรียมตัวให้พร้อมก่อนมีการตั้งครรภ์เกิดขึ้น ดังนี้…

1. ต้องไปตรวจร่างกาย และความสมบูรณ์ของกรุ๊ปเลือด ว่ามีความเสี่ยงต่างๆ ด้วยหรือไม่ เช่น เลือดจาง, การติดเชื้อ HIV, มีไวรัสตับอักเสบบี เป็นต้น
2. ก่อนท้องควรเตรียมร่างกายให้แข็งมากที่สุด ด้วยการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพราะทั้งการออกกำลังกายและการพักผ่อน จะช่วยให้เซลล์ภายในร่างกายแข็งแรงมากขึ้น
3. ควรเตรียมร่างกายก่อนท้องด้วยการกินกรดโฟลิกล่วงหน้าอย่างน้อย 2-3 เดือน สามารถทานได้จากทที่เป็นวิตามิน หรือในพืชผักเขียว และผลไม้ต่างๆ
4. เมื่อรู้ตัวว่ามีการตั้งครรภ์ขึ้น ให้รีบไปฝากครรภ์ทันที เพื่อจะได้ลดภาวะแทรกซ้อนทารงสุขภาพที่อาจเกิดขึ้นได้ และรวมถึงในแม่ท้องบางคนอาจจะไม่ได้มีการดูแลร่างกายด้วยการทานอาหารที่มีประโยชน์ หรือวิตามินอย่างกรดโฟลิกมาก่อน ก็จะได้รับคำแนะนำในการดูแลตัวเองขณะตั้งครรภ์อย่างถูกต้องจากคุณหมอ และจะได้ทานวิตามินจำเป็นต่างๆ ที่ดีต่อสุขภาพครรภ์ตามที่คุณหมอจัดให้ทานด้วยค่ะ

สุขภาพครรภ์เป็นเรื่องสำคัญ ดังนั้นเพื่อเป็นการลดภาวะเสี่ยงต่างๆ ที่สามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพ และความปลอดภัยของแม่ท้อง และทารกในครรภ์ แนะนำว่าควรดูแลร่างกายให้แข็งแรงพร้อมสมบูรณ์มาก่อนที่จะมีลูก ด้วยการทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย ไม่เครียด พักผ่อนนอนหลับให้เพียงพอ และต้องไปตรวจสุขภาพรับฉีดวัคซีนต่างๆ ที่ควรได้รับก่อนท้อง ซึ่งสามารถปรึกษากับคุณหมอผู้เชี่ยวชาญได้ก่อนมีลูกค่ะ …ด้วยความใส่ใจและห่

 

อ่านต่อบทความเรื่องอื่นที่สนใจคลิก

ยุติการตั้งครรภ์ ความจริงที่คุณแม่ยากจะเผชิญ
รับมือกับ 10 ความเสี่ยง ตั้งครรภ์แฝด

---

ขอขอบคุณข้อมูลจาก
^1,2ภาวะครรภ์เสี่ยง.ศูนย์สูติ-นรีเวช โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์
รศ.นพ.สมชาย ธนวัฒนาเจริญ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย.อาการเสี่ยงที่ต้องระวังระหว่างตั้งครรภ์ ฬ.จุฬา