ภัยร้ายที่มาพร้อมหนวดของสาว ๆ ผู้หญิงมีหนวดเสี่ยงถุงน้ำรังไข่หลายใบ หมอแนะรีบไปอัลตราซาวนด์ เสี่ยงมะเร็งได้!
ผู้หญิงมีหนวดเสี่ยงถุงน้ำรังไข่หลายใบ อาจเป็นมะเร็งได้
นพ.อรัณ ไตรตานนท์ สูติ-นรีเวช โรงพยาบาลราชวิถี ได้ออกมาเตือนผู้หญิงที่มีหนวดขึ้น ให้รีบไปตรวจอย่างละเอียด เพราะอาจป่วยเป็นโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบได้ โดยโพสต์ในเพจ อรัณ ไตรตานนท์ โต๊ะทำงาน ไว้ว่า ผู้หญิงหลายคนมีหนวด ควรรีบไปหาหมอสูติ อัลตราซาวน์ดรังไข่ เพราะอาจจะเป็นโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ รักษาง่าย ไม่เจ็บตัว แค่กินยา แต่หากปล่อยไว้นานอาจกลายเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
สำหรับผู้หญิงที่มีหนวด นี่เป็นสัญญาณของความเสี่ยงภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome-PCOS) มาทำความรู้จักโรคนี้กันค่ะ
โรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome-PCOS)
ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบหรือโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ เป็นกลุ่มอาการที่รังไข่มีถุงน้ำหลายใบ เกิดจากความผิดปกติของต่อมไร้ท่อที่พบบ่อยที่สุด กลุ่มเสี่ยงของภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ เริ่มตั้งแต่วัยเจริญพันธุ์ 18 ปี ไปจนถึงราว ๆ 45 ปี สำหรับสาเหตุที่ทำให้เกิดความผิดปกตินี้ ยังไม่มีแน่ชัด แต่มักจะพบว่า ผู้หญิงที่มีโรคนี้มีความผิดปกติของฮอร์โมนอยู่หลายตำแหน่ง รวมไปถึงรังไข่ ทำให้ร่างกายสร้างฮอร์โมนเพศชายมากกว่าปกติ ทั้งยังอาจพบว่าระดับเอนไซม์อินซูลินในกระแสเลือดมากกว่าปกติ
4 อาการอันตราย เสี่ยงถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ มาแค่ 6-8 ครั้งต่อปี หรือประจำเดือนเว้นช่วงนานจนรอบเดือนมาห่างกันเกิน 35 วัน อาจพบรอบเดือนขาด มาไม่ติดต่อกันนานกว่า 3 รอบ หรือมาไม่ติดต่อกันยาวนานถึง 6 เดือน บางรายประจำเดือนขาดเป็นปี ซึ่งเป็นสัญญาณร่างกายที่บอกว่าเกิดภาวะไม่ตกไข่เรื้อรัง
- ปริมาณของประจำเดือนไม่ปกติ ประจำเดือนมากะปริดกะปรอย 10-20 วัน บางครั้งมาพร้อมอาการปวดประจำเดือน แต่บางรายประจำเดือนมามากเกินไปหรือนานเกินไป อาจพบเยื่อบุโพรงมดลูกหนาผิดปกติได้
- ภาวะฮอร์โมนเพศชายสูง หรือภาวะแอนโดรเจน (Androgen) เกิน เกิดภาวะขนดกบริเวณ แขน ขา ร่องอก ท้องส่วนล่าง มีหนวด ใบหน้ามีผิวมัน สิวขึ้น ศีรษะล้านแบบเพศชาย
- น้ำหนักเกินเกณฑ์ อ้วน ดื้อต่อน้ำตาลอินซูลิน
ความอ้วนส่งผลต่อภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ
เมื่อน้ำหนักเกิน ร่างกายจะผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนผิดปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่อ้วนลงพุง เนื่องจากฮอร์โมนเอสโตรเจนผลิตจากไขมัน จนไขมันมาก ทำให้การสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจนที่ควบคุมการตกไข่ในเพศหญิงผิดปกติได้ จึงไม่มีการตกไข่ ความไม่สมดุลของฮอร์โมนเพศยังทำให้มีบุตรยากอีกด้วย
อันตรายจากโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- ภาวะมีบุตรยาก เกิดจากภาวะไม่ตกไข่เรื้อรัง เมื่อตั้งครรภ์จะเพิ่มความเสี่ยงดังนี้
- แท้งบุตรในช่วง 3 เดือนแรก
- เบาหวานขณะตั้งครรภ์
- ครรภ์เป็นพิษ
- ทารกเติบโตช้าขณะอยู่ในครรภ์
- เพิ่มความเสี่ยงการหนาตัวของเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งเต้านม
การตรวจและวินิจฉัยโรค PCOS
- ซักประวัติ ได้แก่ ประวัติครอบครัว โรคประจำตัว ประวัติการตั้งครรภ์ การมีประจำเดือน การใช้ยา โดยเฉพาะยาคุมกำเนิดและยาฮอร์โมน
- ตรวจร่างกาย ได้แก่ วัดส่วนสูง ชั่งน้ำหนัก ดูภาวะอ้วนด้วยการคำนวณค่า Body Mass Index-BMI วัดความดันโลหิต ตรวจภาวะแอนโดรเจนเกิน ด้วยการเจาะเลือดดูระดับฮอร์โมน ตรวจลักษณะการกระจายขน ดูเรื่องผิวมัน สิว
- ตรวจภายในด้วยการอัลตราซาวนด์อุ้งเชิงกรานเพื่อดูรังไข่
- ประเมินภาวะของโรคเบาหวานและไขมันในเลือด
วิธีการรักษา PCOS
- ลดน้ำหนักด้วยการควบคุมอาหารและหมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เมื่อลดความอ้วนจนน้ำหนักกลับมาในเกณฑ์ปกติได้แล้ว ฮอร์โมนจะกลับมาทำงานใกล้เคียงกับปกติ ทั้งยังช่วยให้ประจำเดือนมาอย่างสม่ำเสมออีกด้วย
- ทานยาโดยแบ่งเป็น
- ผู้ที่ต้องการมีบุตร รักษาด้วยยากระตุ้นการตกไข่ หรือการผ่าตัดในกลุ่มที่มีบุตรยาก โดยส่องกล้องผ่านหน้าท้องแล้วจี้ด้วยไฟฟ้าหรือเลเซอร์ผิวรังไข่ให้เป็นจุด ๆ เพื่อกระตุ้นการตกไข่ ให้สามารถตั้งครรภ์ได้
- ผู้ที่ไม่ต้องการมีบุตร รักษาด้วยยาฮอร์โมนช่วยให้ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ แต่อาจพบผลข้างเคียงคล้ายยาเม็ดคุมกำเนิด ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน
ในบางรายแพทย์อาจป้องกันภาวะแทรกซ้อนในระยะยาว เช่น รักษาอาการดื้ออินซูลินเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดโรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด หรือมีการรักษาและป้องกันเยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัว
วิธีป้องกันการเกิดโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- ควบคุมน้ำหนัก ดูแลร่างกายด้วยการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่อย่างพอดี เลี่ยงแป้ง ลดน้ำตาล ไม่กินอาหารไขมันสูง เลือกผักและผลไม้ พร้อมทั้งดื่มน้ำให้มาก เมื่อร่างกายมีน้ำหนักตามเกณฑ์จะทำให้ฮอร์โมนทำงานอย่างปกติ ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ
- ออกกำลังกายเป็นประจำ โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะอ้วนต้องลดน้ำหนักให้กลับมาอยู่ในเกณฑ์ปกติ เพื่อป้องกันโรคถุงน้ำรังไข่หลายใบ
- พยายามผ่อนคลายความเครียด เพราะความเครียดเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้ฮอร์โมนผิดปกติ
หมั่นสังเกตความผิดปกติของร่างกายให้ดี หากมีขนดก มีหนวด ผิวมัน เกิดสิว ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจอย่างละเอียด โดยเฉพาะผู้หญิงที่มีน้ำหนักมากจะยิ่งเสี่ยงต่อภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบได้
อ้างอิงข้อมูล : อรัณ ไตรตานนท์ โต๊ะทำงาน, bangkokhospital และ siphhospital
เลี้ยงลูกให้ เก่ง ดี มีสุข ไปกับเรา คลิกติดตามที่
อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม
