account_circleปัจจุบันยาเป็นหนึ่งในปัจจัย 4 ที่เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันซึ่งมีประโยชน์ต่อมนุษย์มากมาย ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ก็ต้องพึ่งพาอาศัยยาเพื่อใช้รักษาตัวให้หายจากอาการป่วย แต่บางครั้งยาที่มีประโยชน์นี้ก็อาจทำให้เกิดอันตรายได้ถ้าหากเราใช้ยาไม่ถูกต้องและไม่เหมาะสม
และปัญหาหนึ่งที่พบบ่อยคือปัญหายาหมดอายุและยาเสื่อมคุณภาพ ซึ่งเกิดจากการที่คนเรามียาสะสมไว้ที่บ้านเกินความจำเป็น ประมาณ 3 – 4 เท่าของยาที่ควรมี!!! ทั้งยาที่ได้รับมาจากโรงพยาบาล หรือคลินิกแล้วกินไม่หมด ซึ่งมีคนจำนวนไม่น้อย ที่เลือกกินยาที่เหลืออยู่ในบ้านมากกว่าออกไปหาหมอเมื่อมีอาการเจ็บป่วย … แต่ที่เสี่ยงอันตรายกว่าก็คือ ยาทุกชนิดมีวันหมดอายุ ซึ่งหมายถึงยาที่หมดประสิทธิภาพในการรักษาแล้ว ถ้าหากกินยาเสื่อมคุณภาพโดยไม่รู้ตัว อาจเสี่ยงอันตรายถึงแก่ชีวิต
>> การทานยาเสื่อมสภาพเป็นยาที่เปลี่ยนสภาพไป ทำให้ไม่เกิดผลในการรักษาที่ดี หรืออาจเป็นอันตรายอย่างรุนแรงต่อผู้ใช้ได้ แม้แต่ยาที่แพทย์สั่ง ก็ควรกินตามคำแนะนำของแพทย์ครับ นั่นคือห้ามกินเกินกว่าวันที่ และไม่ต้องเก็บสะสมไว้หรอกครับ ที่เหลือให้ทิ้งได้เลย
วิธีสังเกตยา ทั้งวันที่ผลิตและวันหมดอายุ
ซึ่งในบรรดายาทั้งหลาย ส่วนมากจะระบุทั้งวันที่ผลิต และวันหมดอายุไว้บนฉลากหรือซองยาอย่างชัดเจน ซึ่งมักจะเป็นภาษาอังกฤษ โดยวันที่ผลิตจะเขียนว่า “Manu. Date” หรือ “Mfg. Date” ตามด้วยวัน-เดือน-ปี ของวันผลิต ส่วนวันหมดอายุหรือวันสิ้นอายุของยา จะเป็นวันที่กำหนดอายุการใช้ยาสำหรับยาที่ผลิตในแต่ละครั้ง เพื่อแสดงว่ายาดังกล่าวมีคุณภาพมาตรฐานตามข้อกำหนดตลอดช่วงระยะเวลาก่อนถึงวันสิ้นอายุของยา จะเขียนว่า “Expiry Date” หรือ “Exp. Date” หรือ “Used before” หรือ Expiring หรือ Use by ตามด้วยวัน-เดือน-ปี ของวันหมดอายุ
ยาที่อยู่ในบรรจุภัณฑ์ของบริษัทผู้ผลิต สามารถสังเกตได้จากวันหมดอายุที่ระบุไว้บนฉลากหรือบรรจุภัณฑ์ เช่น ที่แผงยา ซองยา เป็นต้น กรณีที่ระบุเฉพาะเดือนและปีที่หมดอายุ วันหมดอายุจะเป็นวันสุดท้ายของเดือน
…หากคุณพ่อคุณแม่พบเห็นยาที่หมดอายุแล้วให้รีบทิ้งไปได้เลยไม่ต้องเสียดายหรือเก็บสะสมไว้ เพราะยาที่หมดอายุนั้นไม่เพียงกินแล้วไม่ได้ผลในการรักษา แต่อาจเกิดภัยตามมาอย่างคาดไม่ถึง เช่น ยาหมดอายุบางตัวทำให้กระเพาะอาหารระคายเคือง จนอาจกลายเป็นโรคกระเพาะ หรือแทนที่จะระงับโรคกลับทำให้โรคลุกลาม ตัวยาบางชนิดเมื่อเสื่อมอาจก่อโทษภัยแก่ร่างกาย ถึงกับทำให้ไตวายและไตอักเสบได้