โรคท้องร่วง ช่วงหน้าร้อน เด็กเล็กควรระวัง!

โรคท้องร่วง ช่วงหน้าร้อน ในช่วงมีนา เมษา ที่ขึ้นชื่อว่าเป็นเดือนที่ร้อนกันสุดๆ ทำให้ไม่ว่าจะผู้ใหญ่ หรือเด็กต่างก็ต้องหาวิธีคลายร้อนกัน โดยเฉพาะกับเรื่องของอาหาร แต่รู้ไหมว่าอาหารช่วงหน้าร้อนถ้ากินไม่ระวัง เสี่ยงท้องร่วงได้นะ ทีมงาน Amarin Baby & Kids จะมาชวนพ่อแม่เฝ้าระวังสุขภาพลูกจากโรคท้องร่วง ที่เชื้อแบคทีเรียตัวการมักปนเปื้อนมากับอาหารและน้ำดื่ม

 

โรคท้องร่วง ช่วงหน้าร้อน  เป็นอย่างไร?

โรคอุจจาระร่วง หรือที่เรียกว่าท้องร่วง(Diarrhea) สามารถเป็นได้กับทุกคน ทุกวัย แต่จะพบมากในผู้สูงอายุ และเด็กเล็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปี ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ โรคท้องร่วงจะมีอาการถ่ายเหลว 3 ครั้งต่อวัน หรือในบางคนที่ธาตุอ่อนอาจมีการถ่ายเหลวมากกว่า 3 ครั้ง  โดยอาการของโรคท้องร่วง จะมีอาการเด่นที่สามารถสังเกตได้ดังนี้ คือ

• ถ่ายอุจจาระเหลว หรือเป็นน้ำ สำหรับเด็กที่ถ่ายอุจจาระเหลว หรือเป็นน้ำ มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่เข้าไปสร้างสารพิษในลำไส้ ซึ่งโรคที่อาจเกิดแทรกขึ้นได้คือ อหิวาตกโรค
• ถ่ายอุจจาระเหลวเป็นน้ำมีมูกเลือดปน สำหรับเด็กที่ถ่ายอุจจาระเหลวเป็นน้ำมีมูกเลือดปน มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ลุกลามเข้าไปในผนังลำไส้ จนทำให้ลำไส้อักเสบ เด็กๆ จะมีไข้ ปวดท้อง ถ่ายบ่อยแต่ถ่ายออกมาไม่มาก ซึ่งจะคล้ายกับโรคบิด

 

อุจจาระร่วงทั้งสองอาการนี้มีสาเหตุมาจากการทานอาหาร และน้ำดื่ม น้ำแข็งที่ไม่สะอาดมีการปนเปื้อนจากเชื้อโรค รวมทั้งการประกอบอาหารที่ผู้ปรุงไม่ได้รักษาความสะอาดของอุปกรณ์ และไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนทำอาหาร ฯลฯ  ก็เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคท้องร่วงขึ้นได้

อ่านต่อ >> “เมื่อลูกท้องร่วง แม่ต้องสังเกตอาการให้เป็น” หน้า 2

 

โรคท้องร่วง ช่วงหน้าร้อน กับอาการที่ต้องสังเกต

การเกิดภาวะท้องร่วงขึ้นกับเด็กๆ หรือในผู้ใหญ่ บางครั้งแต่ละคนอาจจะมีอาการหนักมากน้อยแตกต่างกันไป นั่นเพราะภูมิต้านทานและความแข็งแรงของแต่ละคนไม่เหมือนกัน ดังนั้นการรับเชื้ออุจจาระร่วง สามารถแยกอาการให้สังเกตว่าเกิดจากเชื้อโรคชนิดใด ดังนี้

1. อุจจาระร่วงจากเชื้อไวรัสโรต้า อุจจาระจะมีลักษณะเป็นฟอง มีกลิ่นเหม็นเปรี้ยว
2. อุจจาระร่วงจากเชื้อแบคทีเรียอีโคไล อุจจาระจะมีลักษณะเป็นน้ำใสเหมือนปัสสาวะ และมีกลิ่นเหม็นนคาว
3. อุจจาระร่วงจากเชื้ออหิวาต์ อุจจาระจะมีสีขาวขุ่นเหมือนน้ำซาวข้าว และมีกลิ่นเหม็นคาวจัด ถ่ายออกมาเป็นน้ำ และจะถ่ายออกมามากในแต่ละครั้ง
4. อุจจาระร่วงจากเชื้อซัลโมเนลลา อุจจาระที่ถ่ายออกมาจะมีลักษณะเป็นน้ำสีเขียวใน 2-3 ครั้งแรก หลังจากนั้นจากถ่ายเหลวมีมูกเลือดปน ในเด็กบางคนอาจเป็นไข้ร่วมด้วย
5. อุจจาระร่วงจากเชื้อซิเกลลา อุจจาระที่ถ่ายออกมาในช่วงครั้งแรกๆ จะเป็นน้ำ หลังจากนั้นจะถ่ายออกมาแบบกะปริดกะปรอยและมีมูกเลือดปน รู้สึกเหมือนถ่ายไม่สุดสักที⁽²⁾

Must Read >> รู้จัก ไวรัสโรต้า ต้นเหตุลูกน้อยท้องร่วง พร้อมราคาวัคซี

ถ้าลูกท้องร่วง เบื้องต้นต้องดูแลอย่างไร?

หากเด็กๆ มีอาการท้องร่วงแบบที่ไม่รุนแรงมาก คุณพ่อคุณแม่สามารถดูแลบรรเทาอาการให้ลูกเบื้องต้นได้ ซึ่ง น.อ.นพ.ธนาสนธิ์ ธรรมกุล ผู้เชี่ยวชาญจากราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย⁽¹⁾   มีคำแนะนำ ดังนี้

1. หากมีอาการท้องร่วงชนิดที่ไม่รุนแรง คือ มีการถ่ายเหลวมีน้ำปนเนื้องประมาณ 5-6 ครั้ง/วัน
2. และไม่มีอาการของการขาดน้ำหรือเกลือแร่ เช่น ไม่มีอาการอ่อนเพลีย กระหายน้ำ หน้ามืด หรือซึมลง มักจะไม่มีไข้หรือมีเพียงไข้ต่ำ ๆ อาจจะมีปวดท้องหรืออาเจียนมากในระยะแรก แต่อาการมักจะดีขึ้นได้เองใน 1-2 วัน
3. ให้ดูแลอาการด้วยการทดแทนน้ำและเกลือแร่ให้เพียงพอ ด้วยการดื่มน้ำเกลือแร่ และรับประทานยารักษาตามอาการ
4. ให้รับประทานอาหารอ่อนที่ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก ซุป น้ำผลไม้ นมถั่วเหลือง สำหรับนมสดไม่แนะนำให้ทานเพราะจะยิ่งทำให้อุจจาระร่วงมากขึ้นได้ ที่สำคัญควรหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด และไม่ควรรับประทานอาหารที่มีไขมันมาก⁽¹⁾

 อ่านต่อ >> “วิธีการป้องกันโรคท้องร่วงง่ายๆ ให้ลูก” หน้า 3 

 

 

นอกจากนี้การดูและป้องกันการเกิดโรคท้องร่วง ที่สามารถเกิดขึ้นได้กับเด็กๆ และทุกคน โดยเฉพาะในช่วงหน้าร้อนนี้  ในเบื้องต้นควรดูแลรักษาความสะอาดให้ติดเป็นนิสัย นั่นคือ

1. การทานอาหารและน้ำที่สะอาด ปราศจากการปนเปื้อน
2. หากซื้ออาหารสดมาปรุงเอง ต้องเก็บรักษาให้ดี และควรล้างมือบ่อยๆ ขณะเตรียมอาหาร
3. ส่วนอาหารที่ปรุงสุกแล้วควรเก็บใส่ภาชนะที่สะอาด และมีฝาปิดมิดชิด ไม่ควรทานอาหารค้างคืน หรืออาหารที่ผ่านมาแล้วหลายวัน โดยเฉพาะอาหาร หรือขนมที่ปรุงด้วยกะทิ เพราะหน้าร้อนอาหารจะบูดได้ง่าย
4. ต้องล้างมือทุกครั้งก่อน และหลังรับประทานอาหาร รวมทั้งทุกครั้งที่เข้าห้องน้ำเสร็จก็ต้องล้างมือให้สะอาด ยิ่งหากมีการไอหรือจาม แล้วเอามือมาปิดปาก ก่อนหยิบจับสัมผัสกับอาหาร ควรล้างมือด้วยเช่นกัน เพราะมือของเด็กๆ และของทุกคนสามารถมือเชื้อโรคติดมาได้ทั้งนั้น

 

อย่างที่ทราบกันแล้วว่าสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการท้องท่วงในเด็ก หรือในผ้ใหญ่ก็ตาม ล้วนมาจากเรื่องของความสะอาดเป็นหลักสำคัญ ยิ่งกับช่วงหน้าร้อนที่อาหาร น้ำดื่ม ทุกอย่างที่ทานได้แล้วต้องเข้าปากลงสู่กระเพาะ ที่หากไม่สะอาดก็ง่ายต่อการเกิดท้องเสีย ท้องร่วง ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่ คุณครู และผู้ดูแลเด็ก ที่จะต้องให้ความสำคัญกับความสะอาดให้มาก และควรต้องฝึกให้เด็กๆ รักษาความสะอาดของตัวเองอย่างง่ายๆ ด้วยการสอนให้รู้จักล้างมือให้สะอาด ทั้งก่อนทานอาหาร และหลังจากเข้าห้องน้ำเสร็จแล้ว เพียงเท่านี้ก็ช่วยให้เด็กๆ ห่างไกลจากโรคหน้าร้อนอย่างอุจจาระร่วงแล้วค่ะ …ด้วยความใส่ใจและห่วงใย

 

 

อ่านต่อบทความเรื่องอื่นที่น่าสนใจคลิก

โรคลมแดด วายร้ายหน้าร้อนของเด็กเล็ก
12 อาหารอันตรายเสี่ยงชีวิต “หน้าร้อน” ที่คุณแม่-คุณลูก ต้องระวัง
6 โรคร้ายที่มากับหน้าร้อน

 

---

ขอขอบคุณแหล่งข้อมูลอ้างอิงจาก
¹น.อ.นพ.ธนาสนธิ์ ธรรมกุล แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจากราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย หน่วยโรคติดเชื้อ กองอายุรกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช สมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย. อันตรายอุจจาระร่วง บอกเหตุภาวะแทรกซ้อน. www.msn.com
²“ท้องร่วง” โรคควรระวังช่วงฤดูร้อน. www.thaihealth.or.th