ยาแก้ไอ เด็ก ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย

“ยาแก้ไอ เด็ก”…อากาศช่วงอากาศเปลี่ยน  เริ่มเข้าหน้าหนาวแบบนี้ ทำให้เด็กๆ เจ็บป่วย เป็นหวัด ไอเจ็บคอกันมาก เวลาลูกมีอาการไอ แต่ไม่มีไข้ พ่อแม่สามารถซื้อยาแก้ไอ เด็ก ตามร้านขายยาให้กินได้เลย หรือต้องตามที่คุณหมอสั่งเท่านั้น !! ทีมงาน Amarin Baby & Kids มีข้อมูลที่เป็นประโยชน์ในการใช้ ยาแก้ไอ เด็ก อย่างไรให้ปลอดภัย มาฝากกันค่ะ

 

ยาแก้ไอ เด็ก…

เวลาลูกๆ มีอาการไอแห้งๆ หรือไอแบบมีเสมหะ เห็นแล้วน่าสงสารมาก ยิ่งตอนนอนช่วงกลางคืนนี่แทบไม่ได้นอนกันเลย  เอาเป็นว่าก่อนที่จะเข้าเรื่องการใช้ ยาแก้ไอ เด็ก เราไปทำความรู้จักกับอาการไอ กันสักนิดค่ะ … “อาการไอเป็นกลไกการตอบสนองของร่างกายอย่างหนึ่งต่อสิ่งผิดปกติในทางเดินหายใจ และเป็นกลไกป้องกันที่สำคัญของร่างกายในการกำจัดเชื้อโรค เสมหะหรือสิ่งแปลกปลอมในทางเดินหายใจ รวมทั้งเป็นอาการที่นำผู้ป่วยมาพบแพทย์ได้บ่อยที่สุด นอกจากนี้อาการไอยังเป็นทางที่สำคัญในการแพร่กระจายของการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ”¹

 

Good to Know… รู้ไหมว่า อาการไอแบ่งเป็น 2 ชนิด คือ ไอฉับพลัน คือ มีระยะเวลาของอาการไอน้อยกว่า 3 สัปดาห์ และ ไอเรื้อรัง คือ มีระยะเวลาของอาการไอมากกว่า 3 สัปดาห์ ถึง 8 สัปดาห์”²

 
เครดิตภาพ : shutterstock

ยาแก้ไอ เด็ก :  อาการไอที่เกิดจากการเป็นหวัด…

พอเป็นหวัดที่ไร ร่างกายก็จะได้ของแถมมาด้วยนั่นคือ อาการไอ ซึ่งมักเกิดขึ้นพร้อมกันตอนเป็นหวัด หรือไม่ก็อาจมีอาการไอหลังจากอาการหวัดเริ่มหาย อาการไอ ที่แหละที่สร้างความรำคาญให้อย่างมาก ยิ่งถ้าเป็นกับเด็กๆ พ่อแม่นี่อยากจะไอแทนลูกเลยค่ะ เพราะเวลาเด็กๆ ไอน่าสงสารมาก บางทีไอจนน้ำหูน้ำไหลเลยก็มี  การสังเกคอาการไอส่วนใหญ่จะพบว่าเป็นการไอแบบแห้งๆ กับการไอแบบมีเสมหะ
– การไอแห้งๆ เป็นอาการไอที่เกิดจากหลอมลมมีการอักเสบหรือระคายเคือง จึงกระตุ้นให้เกิดอาการไอโดยที่ไม่มีเสมหะ³
– การไอแบบมีเสมหะ เป็นกลไกของร่างกายที่พยายามกำจัดของเสียหรือสิ่งแปลกปลอมที่สร้างความระคายเคือง ซึ่งก็คือเสมหะ ให้ออกไปจากหลอดลม⁴

 

คุณพ่อคุณแม่พอจะทราบกันคร่าวๆ แล้วว่าอาการไอนั้นเกิดจากอะไร ที่นี้พอมีอาการไอ ยาที่ทุกคนมองหาเพื่อรักษาและบรรเทาอาการไอ ก็คงหนี้ไม่พ้น ยาแก้ไอ ซึ่งครั้งนี้เราจะมาพูดถึง ยาแก้ไอ เด็ก กันค่ะ เพราะยังมีการใช้ยาที่ไม่ถูกต้องกันอยู่มากพอสมควร จากที่เห็นกันอยู่บ่อยๆ คือ พอลูก หรือคนในครอบครัวไอ ก็เดินไปซื้อยาแก้ไอ จากร้านขายหน้าปากซอยมากินกัน ซึ่งจริงๆ แล้วก็ไม่ผิดหรอกค่ะ ที่จะซื้อยาแก้ไอมาทานกันเอง เพราะยาแก้ไอในปัจจุบันก็คือว่าเป็นยาสามัญประจำบ้านไปแล้ว แต่ข้อควรระวังในการใช้ยาแก้ไอ นั่นมีอยู่ด้วยค่ะ  เพราะถ้าใช้ยาแก้ไอไม่ถูกต้อง ก็อาจกลายเป็นยาเสพติด หรือการใช้ยาแก้ไอ เกินขนาด ส่งผลกระทบเป็นอันตรายต่อชีวิตได้เหมือนกันค่ะ

อ่านต่อ >>  “ยาแก้ไอ เด็ก ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย” คลิกหน้า 2

 

 

“เมื่อประมาณปีที่แล้วเว็บไซต์ sfist.com ได้มีการเผยแพร่ข่าวการกินยาแก้ไอเกินขนาดของเด็กนักเรียน ม.ปลาย 3 คนในรัฐแคลิฟอร์เนีย จนต้องถูกพาส่งเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลกะทันหัน เด็กกลุ่มนี้ได้กินยาแก้ไอยี่ห้อ Coricidin  ยาตัวนี้มีส่วนผสมของสารออกฤทธิ์ชื่อ dextromethorphan หรือ DXM ซึ่งมักถูกนำไปใช้ในทางผิดๆ คือ เสพแทนยาเสพติด
ซึ่งข้อมูลของสำนักงานปราบปรามยาเสพติดแห่งสหรัฐอเมริกา (DEA) ระบุว่า สารออกฤทธิ์ DXM เป็นสารระงับอาการไอ พบในยาแก้หวัดที่วางขายตามร้านขายยาทั่วไปกว่า 120 ชนิด แต่คนบางกลุ่มกลับซื้อเพื่อนำไปเสพ โดยจะกินยาเข้าไปครั้งละหลาย ๆ เม็ด จะทำให้เกิดความรู้สึกเมาเคลิ้ม สนุกสุดเหวี่ยง มีความสุขแบบหลุดจากโลกความเป็นจริง”⁵

 

เครดิตภาพ : shtterstock

มารู้จักกับ ยาแก้ไอ dextromethorphan …

Dextromethorphan เป็นยาลดอาการไอที่มีความนิยมใช้กันมานาน เนื่องจากมีประสิทธิภาพในการรักษาที่ดีและมีความปลอดภัยค่อนข้างสูง ยา dextromethorphan ส่วนใหญ่ถูกผลิตอยู่ในรูปของยาเม็ดและยาน้ำเชื่อม ขนาดการรักษาปกติ คือ 15-30 mg ทุก 6-8 ชั่วโมง และขนาดยาต่อวันสูงสุด คือ 120 mg ซึ่งในขนาดยาปกติจะไม่มีผลทำให้เกิดอาการเคลิ้มสุขหรือมีฤทธิ์แก้ปวดหรือทำให้เกิดความเป็นพิษ

แต่หากนำไปใช้ในทางที่ผิดโดยใช้ยาในขนาดสูง คือ มากกว่า 360 mg เพื่อทำให้เกิดอาการเคลิ้มสุข (euphoria) หรือลดความปวด ซึ่งในปัจจุบันพบรายงานการได้รับอันตรายจากผลข้างเคียงของยาและการเสียชีวิตจากการใช้ยาในทางที่ผิด  อาการพิษเฉียบพลันจากการได้รับ dextromethorphan เกินขนาดจะขึ้นกับขนาดของการรับประทานยา ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน วิงเวียนศีรษะ ง่วงซึม กล้ามเนื้อทำงานไม่ประสานกันหรือแข็งเกร็ง กล้ามเนื้อกระตุก พูดไม่ชัด ม่านตาขยาย เคลิบเคลิ้ม หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง มึนงง ประสาทหลอน กระวนกระวาย สั่น ชัก ปวดศีรษะ สูญเสียความทรงจำ หมดสติ กดการหายใจ และอาจถึงแก่ชีวิตได้⁶

การใช้ยาแก้ไอเพื่อให้ถูกกับโรค และมีความปลอดภัยในขนาดของยาที่ต้องทาน เพื่อเป็นการป้องกันผลกระทบจากการทานยาแก้ไอเกินขนาด ไม่ว่าจะเป็นยาแก้ไอ เด็ก หรือยาแก้ไอ ผู้ใหญ่ ควรได้รับการสั่งยาจากคุณหมอเท่านั้น แต่หากมีความจำเป็นต้องซื้อยาแก้ไอทานเอง แนะนำว่าควรมีใบสั่งยาจากแพทย์ หรือไม่ก็ควรเลือกร้านขายยาที่มีเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญเรื่องยาแนะนำการใช้ยาอยู่ด้วยเท่านั้น เพื่อจะได้ยาแก้ไอที่ปลอดภัยมาทานค่ะ

อ่านต่อ >> “ยาแก้ไอ เด็ก ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย” คลิกหน้า 3

 

 

เครดิตภาพ : shutterstock

ยาแก้ไอ  เด็ก ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย ?

ส่วนมากแล้วหากเด็กๆ ไม่สบายแล้วมีอาการไอร่วมด้วย คุณหมอมักจะตรวจดูอาการให้แน่ชัดก่อนว่าจำเป็นต้องใช้ยาแก้ไอ เด็กด้วยหรือไม่  หลังจากนั้นจึงจะจัดยาแก้ไอให้ตามอาการของโรค  ซึ่งในใบจ่ายยา จะมีระบุไว้อย่างชัดเจนว่าควรให้ทานยาแก้ไอครั้งละกี่ช้อน และกินกี่มื้อต่อวัน ซึ่งยาแก้ไอ เด็ก ก็จะมีทั้งชนิดน้ำ และชนิดเม็ดการใช้ยาแก้ไอ ต้องดูตามกลุ่มอาการของโรค ทั้งนี้ก็เพื่อให้เกิดความปลอดภัยจากการใช้ยานั่นเองค่ะ

ขนาดที่แนะนำโดยฉลากยา ขนาดใช้ยาในเด็ก :

– อายุต่ำกว่า 2 ปี : ใช้ตามแพทย์สั่งเท่านั้น

– อายุ 2-5 ปี : รับประทานยาน้ำเชื่อมครั้งละค่อน (1/4)-1 ช้อนชา วันละ 3-4 ครั้ง เมื่อมีอาการไอ

– อายุ 6-12 ปี: รับประทานยาน้ำเชื่อมครั้งละครึ่ง (1/2)-1 ช้อนชา ทุก 4 ชั่วโมงหรือยาเม็ด ครั้งละ 1 เม็ด ทุก 6-8 ชั่วโมงตามอาการที่เป็น สำหรับยาอม ให้อมครั้งละ 1 เม็ด ทุก 4 ชั่วโมง

– ขนาดใช้ยาในเด็กอายุมากกว่า 12 ปีและผู้ใหญ่ รับประทานยาน้ำเชื่อมครั้งละ 1 ช้อนชา ทุก 4 ชั่วโมงหรือ ยาเม็ด ครั้งละ 2 เม็ด ทุก 6-8 ชั่วโมงตามอาการที่เป็น สำหรับยาอมให้อมต่อเนื่อง 2 เม็ด ทุก 4-8 ชั่วโมง

– ขนาดที่ปลอดภัยใช้ในเด็กโตหรือผู้ใหญ่คือ 15-30 มก.⁷

 

การใช้ยาสำหรับเด็ก พ่อแม่ควรใส่ใจในรายละเอียดของการใช้ยาทุกครั้ง ทั้งนี้ก็เพื่อความปลอดภัยกับสุขภาพ และชีวิตของลูกค่ะ อย่างยาแก้ไอ เด็ก ขอให้ใช้ยาด้วยความระมัดระวัง และจะปลอดภัยมากยิ่งขึ้นหากเป็นการใช้ยาตามที่แพทย์สั่งให้ใช้เท่านั้น …ด้วยความห่วงใยค่ะ 

 

อ่านต่อบทความน่าสนใจ
ลูกติดใจ ยาแก้ไอ
ยาอมแก้เจ็บคอ และบรรเทาอาการไอที่ถูกจัดให้เป็นยาอันตราย
แม่ระวัง! ยาแก้ไอผสม โคเดอีน อันตรายเสี่ยงลูกเสียชีวิต

 

---

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง
^1’2รศ.นพ.ปารยะ อาศนะเสน สาขาโรคจมูกและโรคภูมิแพ้ ภาควิชาโสต  นาสิก  ลาริงซ์วิทยา Faculty of Medicine Siriraj Hospital คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล. อาการไอ(Cough)ตอนที่ 1. http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=327
^3,4https://www.facebook.com/benjaromhospital/posts/553872001305110
⁵http://sfist.com/2015/10/21/marin_kids_end_up_in_hospital_after.php
⁶ http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/5/ยาแก้ไอ-เดกซ์โทรเมทอร์แฟน-dextromethorphan-โทษ/
⁷เภสัชกรอุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล. ยาแก้ไอเด็กโตร อันตรายแค่ไหน หากเอามากินเป็นยาเสพติด. http://oknation.nationtv.tv/ blog/DIVING/2013/08/26/entry-2