account_circle
การปฐมพยาบาลเบื้องต้น ที่ถูกวิธีเมื่อสิ่งแปลกปลอมเข้าอวัยวะต่างๆ ของลูกน้อย
ถ้าแมลงเข้าหู ต้องทำให้แมลงตาย โดยใช้ น้ำมันพืช เช่น น้ำมันมะกอกหรือน้ำมันพืชที่ใช้ประกอบอาหารหยอดเข้าไปในหู ทิ้งไว้สักครู่ เมื่อแมลงตายจะลอยขึ้นมา ให้ตะแคงหู เพื่อให้แมลงและน้ำมันออกให้หมด แล้วใช้สำลีสะอาดเช็ดอีกครั้ง ถ้ามองเห็นแมลงอยู่ตื้นๆ ไม่ขยับเดิน สันนิฐานว่าอาจตายอยู่ก่อนแล้ว ไม่จำเป็นต้องใช้น้ำมันหยอด ให้ใช้ไม้พันสำลีสะอาดเช็ดออกมาได้เลย
สิ่งแปลกปลอมเข้าตา
- ใช้ยาล้างตาให้ลูก แล้วลืมตาในแก้วล้างตา เศษฝุ่น ผงอาจจะหลุดออกมาได้
- ถ้าสิ่งแปลกปลอมยังไม่ออก ลูกยังร้องเจ็บ พ่อแม่ที่ทำการปฐมพยาบาลต้องล้างมือให้สะอาดแล้วพลิกเปลือกตาบน หรือดึงเปลือกตาล่างดูว่าสิ่งแปลกปลอมอยู่ตำแหน่งใด ถ้าอยู่ที่เปลือกตาล่าง ให้ใช้ผ้าเช็ดหน้าสะอาด หรือสำลีสะอาดชุบน้ำสะอาดบิดให้แห้ง แล้วค่อยๆ เขี่ยออกอย่างเบามือ แต่ถ้าสิ่งแปลกปลอมอยู่เปลือกตาบน ให้ลูกกลอกนัยน์ตาลง จากนั้นใช้น้ำสะอาดค่อยๆ รินผ่านสิ่งแปลกปลอมที่ติดอยู่ในเปลือกตาบน หรือจะใช้ผ้าเช็ดหน้าสะอาดหรือสำลีชุบน้ำสะอาดบิดให้แห้ง แล้วเขี่ยวัตถุแปลกปลอมออก
- ถ้าสิ่งแปลกปลอมยังไม่ออก ไม่ควรพยายามเขี่ยสิ่งแปลกปลอมแรงๆ เพื่อให้ออก เพราะจะเป็นอันตรายต่อเยื่อตา เยื่อตาอาจอักเสบแดงและติดเชื้อได้ ควรปิดตาด้วยผ้าก๊อซหรือผ้าสะอาดอื่นๆ แล้วรีบนำลูกไปหาจักษุแพทย์
- ถ้าสิ่งแปลกปลอมที่เข้าตาเป็นพวกสารเคมี ต้องรีบเบิกเปลือกตาบนและล่างให้เห็นนัยน์ตากว้างที่สุด แล้วรินนํ้าสะอาดผ่านนัยน์ตาทันที ต้องรินผ่านนานๆ ประมาณ 5 นาที เพื่อล้างสารเคมีออกให้หมด ขณะที่รินน้ำควรระวังอย่าให้น้ำที่ไหลออกกระเด็นเข้าตาอีกข้างหนึ่งที่โดนสารเคมี ควรให้เด็กนอนเอียงตาข้างที่โดนสารเคมีออกจากตัว และเวลารินน้ำควรรินจากหัวตาไปหางตา
สิ่งแปลกปลอมติดคอ
ถ้าเป็นก้างปลาติดคอ ให้ใช้ข้าวปั้นเป็นก้อนขนาดพอคำให้ลูกกลืน ควรทำซ้ำ ถ้ายังไม่ออกและลูกร้องเจ็บ หรือมองเห็นว่าเป็นก้างใหญ่ ควรรีบนําลูกไปโรงพยาบาล
ถ้าสิ่งแปลกปลอมนั้นเป็นวัตถุของแข็ง เช่น เมล็ดผลไม้ต่างๆ ปฐมพยาบาลดังนี้
- ถาเป็นเด็กวัยก่อนเรียน จับเด็กนั่งโดยใช้มือด้านหนึ่งพยุงหน้าอกของเด็กไว้ โน้มศีรษะเด็กให้ต่ำกว่าหน้าอกหรืออยู่ในระดับเดียวกับหน้าอก แล้วใช้ฝ่ามืออีกข้างกระแทกเร็วๆ 4 ครั้งติดต่อกันค่อนข้างแรงตรงบริเวณระหว่างสะบักทั้ง 2 ข้าง เพื่อให้สิ่งที่ติดอยู่หลุดออกมา ถ้ายังไม่หลุดควรกระแทกซ้ำ ถ้ายังไม่ออกควรนําลูกส่งโรงพยาบาล
กลืนและดมสารพิษ
การปฐมพยาบาลเบื้องต้น หากลูกน้อยเผลอกลืนและดมสารพิษ มีคำแนะนำ ดังนี้
- ถ้าลูกยังรู้สึกตัวดี ให้ลูกดื่มนม 1-2 แก้ว เพื่อเป็นการเจือจางสารพิษ ถ้าหานมไม่ได้ในขณะนั้นให้ดื่มน้ำแทน
- รับพาลูกไปโรงพยาบาลทันที พร้อมขวดสารพิษที่ลูกกลืนเข้าไป
- ถ้าลูกกลืนสารพิษพวกน้ำหอม ยาทาเล็บ ผงซักฟอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม ดีดีที ยาเบื่อหนู ยากำจัดแมลงสาบ หรืออื่นๆ ที่
ไม่ใช่สารเคมีพวกกรดด่างหรือสารประกอบปิโตรเลียม ให้ลุกดื่มนมหรือน้ำ1-2 แก้ว เพื่อเจือจางสารพิษเช่นกัน จากนั้นทำให้ลูกอาเจียนออกมา โดยการใช้นิ้วสะอาดล้วงคอเข้าไปลึกๆ เพื่อกระตุ้นให้ลูกอาเจียน
เลือดกำเดาไหล
- ให้ลูก ก้มหน้าลง ท่าก้มหน้านั้นจะต้องให้ลูกยืนหรือนั่งก็ได้ แต่ห้ามนอน เพราะการนอน จะทำให้เลือดไหลลงคอได้ ถ้าหากเงยหน้าเลือดที่ออกมาจะไหลเข้าไปในปากได้ง่ายขึ้น ทำให้หายใจลำบาก และอาจทำให้ลูกอาเจียนออกมาภายหลังได้
- ใช้นิ้วกดจมูกด้านที่เลือดออก แล้วใช้ความเย็นประคบบริเวณดั้งจมูกสัก 1-2 นาที
- ถ้าเลือดยังไม่หยุดไหล ใช้ผ้าก๊อซหรือผ้านุ่มๆ สะอาดๆ แต่ห้ามใช้สำลีหรือกระดาษชำระผ้าที่หาง่ายที่สุดคือผ้าเช็ดหน้าเนื้อบางๆ นุ่มๆ ที่ซักเรียบร้อยแล้วสอดเข้าไปในรูจมูกข้างที่เลือดออกค่อยๆ สอดเข้าไปให้แน่น เหลือชายผ้าไว้ เพื่อจะได้ง่ายต่อการดึงออก ทิ้งไวสักครู่ใหญ่ สังเกตดูว่าเลือดไม่ออกมาซึมผ่าแปลว่าเลือดหยุดไหลแล้ว จึงค่อยๆ ดึงผ้าออก
- บอกเด็กไม่ให้แคะ แกะ หรือบีบจมูกเล่น
- ถ้าเลือดกำเดาไม่หยุดไหล หรือหยุดไหลไปแล้วครึ่งชั่วโมง ยังไหลออกมาอีกต้องพาลูกไปหาหมอ
การขอความช่วยเหลือเมื่อเกิดอุบัติเหตุ
อย่างไรก็ดี อุบัติเหตุ ถือเป็นเหตุการณ์หรืออันตรายที่เกิดขึ้นโดยไม่คาดคิดมาก่อน การปฐมพยาบาลเบื้องต้นสามารถช่วยผู้บาดเจ็บได้ในระดับหนึ่ง แต่ถ้าบาดแผลมีขนาดใหญ่มากต้องรีบขอความช่วยเหลือจากผู้ใหญ่ ดังนี้
- ไปขอความช่วยเหลือจากผู้ใหญ่ที่อยู่ใกล้ที่สุด
- ตั้งสติให้ดี แล้วบอกผู้ใหญ่ว่า เกิดอะไรขึ้น ที่ไหน อย่างไร ผู้บาดเจ็บมีอาการอย่างไร
- ถ้าไม่สามารถขอความช่วยเหลือด้วยตนเองได้ ต้องให้เพื่อนหรือผู้ที่พบเห็นรีบไปแจ้งให้ผู้ใหญ่ทราบ
แต่อย่างไรก็ตามคุณพ่อคุณแม่ต้องมีความรู้เรื่อง การปฐมพยาบาลเบื้องต้น ที่ถูกต้องไว้บ้าง เพราะลูกน้อยมักจะเกิดอุบัติเหตุต่างๆบ่อยครั้ง เนื่องจากยังระวังตัวเองไม่เป็น สิ่งสำคัญที่ต้องฝึกให้ชำนาญคือการผายปอดเพื่อช่วยชีวิตลูกค่ะ
ติดต่อสายด่วนช่วยชีวิต
หากคุณพ่อคุณแม่ หรือผู้ช่วยเหลือที่พบคนกำลังต้องการความช่วยเหลือทางการแพทย์ฉุกเฉิน ให้ตั้งสติ และติดต่อแจ้งเหตุผ่านเบอร์โทรศัพท์ 1669 ได้ตลอด 24 ชั่วโมง
อ่านต่อ “บทความดี ๆ น่าสนใจ” คลิก!
- ปฐมพยาบาลสัตว์เลี้ยงข่วนกัดคุณหนู easy baby & kids
- Kid Safety วิธีปฐมพยาบาลเมื่อพบเด็กกินยาเกินขนาด
- วิธีปฐมพยาบาลเมื่อฟันกระแทก
- เซฟด่วน! รวมเบอร์โทรฉุกเฉิน แจ้งเหตุด่วนเหตุร้าย
- วิธีช่วยเหลือลูกน้อย เมื่ออยู่ในสถานการณ์เสี่ยงตาย
ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก : คู่มือการปฐมพยาบาลในเด็ก โดย อาจารย์ ดร. ณัฏฐณิชา ศรีบุณยวัฒน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่